۷/۱۴۸
۲۵۶۷۸
۲۸
۲
کلات
۶/۳۲۲
۱۰۲۶۱
۴
۰
گناباد
۸/۳۴۶
۸۴۷۱
۴۰
۲
مشهد
۱/۷۵۲
۴۶۵۰۰۶
۷۳۵
۳۱
مه ولات
۸/۲۳۹
۱۷۹۵
۱۱
۰
نیشابور
۶/۳۴۳
۶۳۴۴۳
۷۹
۱۴
منبع: مرکز آمار ایران، ۱۳۹۰
۳-۲-۱۱- نقش و جایگاه استان خراسان رضوی در اسناد فرادست
۳-۲-۱۱-۱- پیشینه برنامهریزی منطقهای در خراسان
سابقه برنامه ریزی منطقهای در خراسان به برنامه چهارم قبل از انقلاب اسلامی (۵۱-۱۳۴۷) برمیگردد که طی آن انجام مطالعات جامع استانی در دستور کار قرار گرفت. از طرف دیگر، در مطالعات مؤسسه بتل (Battele) که تمامی کشور را به یازده منطقه تقسیم کرده بود، منطقه خراسان یکی از این مناطق بود. این مناطق به نوبه خود به ۳۰ منطقه کوچکتر و ۱۴۰ ناحیه با مرکزیت شهرها تقسیم شدند تا در برنامهریزی فضایی در سطح پایینتر مورد استفاده قرار گیرند. «تمام طرحهایی که توسط گروه های تخصصی بتل پیشنهاد شده، با توجه به آثار آنها در اقتصاد ناحیه موردنظر بوده است. در این برنامه طرحهایی اولویت داشتهاند که از طرفی موجب تأمین حداکثر اشتغال شده و از طرف دیگر موجب بهرهبرداری از منابع محلی گردند.» (طرح عمران منطقهای بتل،۱۳۵۱).
شاید بتوان یکی از اولین طرحهای منطقهای را، که در محدوده رسمی استان خراسان انجام گرفته، طرح جامع عمران خراسان دانست که در سال ۱۳۴۵ توسط مهندسان مشاور ستکوپ تهیه و تدوین شده است. مطالعه عمومی استان خراسان شامل ۲۴ جلد است که علاوه بر مطالعه کلی استان در قالب عمران شهری و روستایی، حملونقل و ارتباطات و…، به مطالعات منطقهای نیز میپردازد. مطالعات منطقهای اخیر شامل: تربتجام، سرخس، بیرجند، تربتحیدریه، نیشابور، سبزوار، مشهد، بجنورد و… است. در طرح «توسعه اقتصادی استان خراسان، ۱۳۵۱»، محدودهای از استان به عنوان منطقه مشهد تعیین و شناسایی شده است. وضعیت کنونی منطقه مشهد، بهرهبرداری کنونی از منابع و استعدادها، هدفها در زمینه جمعیت، کشاورزی، دامپروری، صنعت، همچنین برنامههای کلی، طرحها و پروژهها نیز مطمح نظر قرار گرفته است. برنامهها شامل برنامهریزی در زمینه آب و کشاورزی و تولید بخش کشاورزی، صنایع روستایی، تجهیزات عمومی وموازنههای اقتصادی کلی است (طرح مجموعه شهری مشهد، ۱۳۹۰: ۳).
۳-۲-۱۱-۲- طرح آمایش سرزمین ستیران(۱۳۵۵)
در طرح آمایش ستیران، شهر مشهد به عنوان مرکز منطقهای شرق کشور معرفی شده است. این طرح در مورد توسعه عمومی استان خراسان و همچنین تقویت جایگاه منطقهای مشهد در راستای تمرکززدایی از کلانشهر تهران دیدگاههایی داشته است.
در زمینه توسعه عمومی استان خراسان و با توجه به نقش مرکزی شهر مشهد، سیاستهای زیر پیشنهاد و اجرای آنها توصیه شده است:
- ایجاد تنوع در فعالیتهای روستایی و تأمین منابع جدید آب برای توسعه کشاورزی
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
- ایجاد قطب صنعتی در منطقه مشهد (صنایع فولادسازی، نساجی، الکتریکی و…)