۱٫Chronic Pain 2.Arthritis
۳٫Peripheral neuropathy
شروع و طول مدت درد^۱: برای تعیین زمان شروع ، طول مدت درد و دفعات درد پرستار سولاتی از مددجوی خود می پرسد. چه زمانی درد شروع شد؟ چه مدتی طول کشید؟ آیا هر روزدر زمانی خاص شروع می شود؟ به چه وسیله ای تسکین می یابد؟ نمونه سوالاتی است که می تواند از جانب پرستار مطرح شود. برخی از انواع درد در ساعات خاصی از شبانه روز در فرد شروع می شود. بررسی زمان شروع درد های شدید غالبا راحت تر از درد های تدریجی و خفیف است. توجه پرستار به این عوامل می تواند در استخراج یک الگوی مشخص برای درد مددجو کمک کننده باشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

محل درد^۲: برای بررسی محل درد پرستار می تواند از مددجو درخواست نماید که مددجو محل درد را نشان دهد و هرگز فکر نکند که محل درد مددجو همواره ثابت است. برای تعیین محل درد بیمار پرستار از نقاط شاخص آناتومیکی استفاده می نماید. علاوه برمحل وجود درد، درد را می توان با عبارات سطحی، عمیق، احشایی و منتشر نیز توصیف نمود.
شدت درد^۳: یکی از مهمترین ویژگی هایی که باید در ثبت درد مددجویان به آن توجه کرد، شدت درد می باشد. غالبا مددجویان شدت درد خود را به صورت خفیف، متوسط و یا شدید توصیف می کنند. با این وجود مفهوم هر کدام از این واژه ها برای مددجویان مختلف و یا پرستاران متفاوت باشد، بنابراین نمی توان به آن ها استناد کرد استفاده از مقیاس های درجه بندی برای تعیین و بررسی شدت درد می تواند یک راهکار دقیق تر برای پرستار ارائه نماید. برخی از این مقیاس های درجه بندی به صورت عددی و برخی دیگر واژه ای می باشند. پرستار مقیاس را برای مددجو توضیح داده و سپس از وی می خواهد میزان درد خود را بر روی مقیاس مشخص نماید. در مقیاس های عددی شدت درد معمولا درجه بندی از ۰-۱۰ بوده و ۰-۳ به عنوان درد خفیف ،۴-۶ درد متوسط و ۷-۱۰ به عنوان درد شدید توصیف می شود.
کیفیت^۴: یکی دیگر از ویژگی های درد کیفیت آن است. از انجا که یک زبان مشترک برای بیان کیفیت درد وجود ندارد لذا بیان کیفیت درد نزد هر مددجویی متفاوت است. مددجو می تواند کیفیت درد خود را به صورت تیز ، مبهم ، خراشنده و غیره بیان کند.
الگوی درد^۵: عوامل متعددی الگوی درد بیمار را تحت تاثیر قرار می دهد. بررسی الگوی درد در پیدا کردن عواملی که با درد مددجو مرتبط هستند موثر است. در این راستا پرستار می تواند سوالاتی راجع به شرایطی که سبب تشدید درد، تغییر یا رفع درد می شود نظیر حرکت، مصرف مواد غذایی، دفع ادرار، سرفه و غیره مطرح نماید[۲۸].
۱٫Onset and duration of pain 2.Location of pain
۳٫Intensity 4.Quality 5.Pain Patterns
۲-۱-۵-۳٫ عوامل موثر بر درد
درد مفهومی چند بعدی دارد که عوامل روانی، روحی، اجتماعی، فیزیولوژیک و فرهنگی در آن موثر است، لذا تجربه درد در هر فرد با فرد دیگر متفاوت است. پرستار باید تمامی عوامل موثر بر درد را بشناسد و آن را در بررسی و اقدامات خود در نظر بگیرد[۶۴].
عوامل فیزیولوژیک:
سن : درد یکی از متغییر های مهمی است که بردرک افراد از درد تاثیر گذار است. کودکان کم سن درک کمتری از درد و روش های دردناک دارند. همچنین کودکانی که هنوز تکامل مناسبی از نظر برقراری ارتباط کلامی ندارند، از نظر بیان احساس درد دچار مشکل هستند. کودکان غالبا توانایی کمتری در مورد بیان ویژگی های مرتبط با درد دارند. با توجه به این عوامل پرستار باید در اماده ساختن کودکان در مورد روش های تشخیصی درمانی، این اختلافات فردی و سنی را در نظر بگیرد. باید به این نکته توجه داشت که درد یک پدیده مرتبط با سن وناشی از سالمندی نیست. با این وجود در یک محدوده سنی خاص، غالبا تشابهات در مورد مسائل مرتبط با درد بیشتر از سنین مختلف است. وجود درد در افراد با سنین بالاتر می تواند سبب اختلال شدید تری در روند زندگی روزمره وی شود. تحت این شرایط ، تحرک ، فعالیت های روزانه ، تعاملات و فعالیت های اجتماعی و تحمل فعالیت در فرد مختل می شود. در برخورد با یک فرد سالمند باید بررسی ، تشخیص و درمان دقیق تری انجام داد.
خستگی : خستگی موجب تاثیر بر ادراک فرد از درد می شود. احساس خستگی موجب احساس شدت درد بیشتر و کاهش توانایی تطابق فرد با ان می گردد. این مسئله ایست که بسیاری از افرادی که دارای بیماری های طولانی مدت هستند با ان مواجه می باشند. در صورتی که خستگی با بیخوابی نیز همراه باشد وضعیت وخیم تر خواهد بود. غالیا تحمل افراد نسبت به درد پس از یک خواب مناسب بیشتر خواهد بود.
ژنتیک: مطالعات اخیر روی حیوانات نشان داده است که ژنتیک نیز می تواند یکی از عوامل ی باشد که بر درک فرد از درد موثر است. در واقع تحمل درد یکی از عواملی است که می تواند به وسیله ژن ها از والدین به فرزندان انتقال یابد . علاوه براین تجارب دردناک دوره جوانی نیز می تواند موجب افزایش حساسیت فرد به درد شود.
عملکرد عصبی : عملکرد عصبی فرد نیز می تواند به سادگی بر ادراک وی از درد موثرباشد. هر عاملی که روی دریافت اطلاعات مربوط به درد تاثیر گذار باشد، می تواند بر آگاهی و پاسخ فردی به درد موثر باشد. به عنوان مثال در صدمات نخاعی ، نوروپاتی محیطی ، دیابت ملیتوس و بیماری های سیستم عصبی نظیر اسکلروز متعدد احساس درد دچار اختلال می گردد. برخی از دارو ها هم نظیر داروهای ضد درد، آرامش بخش، بیهوشی و داروهای بی حسی نیز بر ادراک فرد از درد موثر باشد[۲۸].
عوامل اجتماعی :
توجه : توجهی که فرد بر درد خود درد بر ادراک وی از درد تاثیر گذار است. افزایش توجه به درد موجب افزایش احساس درد خواهد شد و بالعکس . این مسئله اساس استفاده از برخی روش های غیر دارویی تسکین درد مانند آرام سازی، ماساژو تمرکز فکر است.
تجارب قبلی : داشتن تجربه قبلی از درد الزاما به معنی پذیرش راحت تر درد نیست ، بلکه فردی که تجربه درد شدید قبلی را بدون اقدامات تسکینی داشته باشد می تواند درد شدیدتری را تجربه نماید و اضطرابش در مقایسه با فرد دیگر بیشتر است. بالعکس در صورتی که تجربه قبلی مددجو خوشایند باشد، می تواند موجب کاهش اضطراب وی در تجارب مشابه بعدی شود. در شرایطی که بیمار هیچ گونه تجربه مشابه قبلی نداشته باشد، اولین تجربه وی از درد می تواند توانایی تطابق وی با درد را دچار اختلال نماید. در صورتی که در این شرایط، زمینه ذهنی قبلی برای بیمار فراهم نشود می تواند تحمل وی را نسبت به درد کاهش دهد. بنابراین آموزش به بیماری که، قرار است جراحی شود یا یک روش دردناک را تجربه نماید دارای اهمیت است.
حمایت خانواده و جامعه : غالبا بیماری که درد می کشد نیازمند حمایت افراد خانواده یا افراد نزدیک و دوستان است. این امر سبب دلگرمی و کاهش ترس و اضطراب انها می شود . حضور والدین، به خصوص در مورد کودکان بیمار دارای اهمیت زیادی است.
عوامل روحی _ روانی : این عامل ارتباط نزدیکی با مذهب و اعتقادات افراد دارد و شامل جستجوی فعالانه افراد برای یافتن معنای موفقیت های خاص است[۲۸و۶۴].
عوامل روانی
اضطراب : درجه وکیفیت ادراک فرد بستگی به معنای درد برای خود دارد . ارتباط دو عامل اضطراب و درد پیچیده است. معمولا اضطراب موجب افزایش حس درد می شود ، اما درد نیز خود می تواند سبب افزایش اضطراب شود. در واقع جدا کردن این دو احساس از یکدیگر مشکل است. محرکات دردناک سبب فعال شدن بخشی از سیستم لیمبیک که مسئول کنترل هیجانات و اضطراب است می شود. این سیستم می تواند موجب واکنش های هیجانی و یا تسکینی و تطابقی با درد شود. بیماران بد حال که کنترل ناچیزی روی محیط و مراقبت از خود دارند ممکن است اضطراب بیشتری را در ارتباط با درد تجربه نمایند. این مسئله در صورت عدم کنترل می تواند سبب بروز مشکلاتی برای بیماران بخش های ویژه شود. اگرچه راهکار های دارویی و غیر دارویی مختلفی برای کنترل اضطراب بیماران در حال درد وجود دارد ، اما باید توجه داشت که داروهای ضد اضطراب نمی تواند جانشین داروهای ضد درد برای بیماری که از درد رنج می کشد محسوب شود.
روش تطابق با درد : روشی که افراد برای کنار امدن و تطابق با درد انتخاب می نمایند بر توانایی انها برای سازش با موقعیت های دردناک تاثیر گذار است. این برداشت که بیمار خود را یا فرد دیگری را مسئول کنترل درد خود بداند نیز برشدت درد وی موثر است از این مفهوم برای استفاده داروهای ضد درد توسط خود بیمار استفاده می شود[۲۸].
عوامل فرهنگی :
معنای درد : مفهومی که درد برای فرد دارد، می تواند بر چگونگی تطابق وی با درد موثر باشد. این امر عمدتا مرتبط با زمینه فرهنگی فرد باشد. درجه و کیفیت درک درد توسط فرد با مفهوم درد برای او مرتبط است.
قومیت : اعتقادات فرهنگی و ارزش های فردی برچگونگی کنار آمدن فرد با درد تاثیر گذار است. همسان بودن پرستار و مددجو از نظر ارزش های فرهنگی سبب افزایش هماهنگی آنان می شود. در شرایطی که پرستار و مددجو دارای زمینه های فرهنگی متفاوتی هستند پرستار باید این وضعیت را در نظر داشته باشد و به آن توجه نماید. چگونگی بیان درد از طرف افراد نیز متاثر از زمینه های فرهنگی افراد می باشد. البته صرفا آگاه بودن از وجود اختلافات فرهنگی برای کنترل و درمان درد کافی نیست. پرستاران باید به تاثیر این تفاوت ها و الگوهای فرهنگی آشنا بوده و انها را در برنامه مراقبتی منظور نمایند. به منظور کنترل بهتر درد پرستار، مددجو و خانواده وی باید تعامل نزدیکی با یکدیگر داشته باشند. یافتن ابزارهای بررسی مناسب و معرفی آن به دیگر اعضا گروه از اثر خدمات، از ضروریات محسوب می شود[۲۸و۶۴].
۲-۱-۶٫ اثرات درد بر مددجویان :
پاسخ های فردی : با شروع درد چرخه ای از وقایع شروع می شود که در صورت عدم کنترل می توانند برکیفیت زندگی فرد تاثیر گذار باشند. آگاهی از این جزئیات می تواند به ما در کنترل و تسکین درد کمک کند. درد می تواند بر عملکرد فیزیکی و روانی فرد تاثیر گذار باشد. بعضی افراد ممکن است به دلیل عقاید خود مدت ها درد های شدید را تحمل نمایند. برعکس برخی بیماران قبل از وقوع درد ممکن است درخواست مسکن کنند به هر حال با توجه به اینکه درد یک علامت ذهنی است پرستار باید اهمیت گزارش ان را برای بیمار توضیح دهد. غالبا وضعیت های بدن مانند حالت چهره ، فشار دادن دندان ها ، نگه داشتن عضو دردناک ، حالت خمیده بدن و در هم فرو رفتن ابروها بیانگر احساس درد بیمار است. پرستار باید به حالت های مددجو که می تواند ناشی از احساس درد باشد اگاه باشد. به خصوص این موضوع در بیمارانی که به علت مشکلات شناختی قادر به بیان درد نیستند از اهمیت برخوردار است. باید واقف بود که عدم بیان کلامی وجود درد توسط مددجو به معنی عدم درد نیست.
درد یک وضعیت تنش زا است که می تواند برالگوی زندگی و سلامت روانی فرد اثر گذار باشد. با علم به اثرات درد بر زندگی بیماران پرستار می تواند با دید بهتری به بیمار کمک نماید. در شرایطی که پرستار با مددجوی دارای درد حاد مواجه می شود باید اقدام به بررسی علائم حیاتی، وضعیت سلامت و پاسخ های غیر کلامی مددجو به درد نماید. غالبا در شروع حمله درد حاد ضربان قلب، تنفس و فشار خون بیمار افزایش می یابد. با این حال بدن به سرعت خود را با شرایط جدید تطبیق داده و علائم حیاتی به محدوده نرمال بر می گردد. پرستار باید آگاه باشد که این تغییرات علائم حیاتی را بدون دلیل به وضعیت ها و بیماری های دیگر ارتباط ندهد، زیرا این تغییرات در واکنش بدن نسبت به درد به وجود آمده است.
اثرات درد بر رفتار : در برخورد با مددجوی دچار درد پرستار باید وضعیت تکلم ، حالت چهره و حرکات و وضعیت بدن بیمار را بررسی نماید. بیان کلامی درد از جانب بیمار یک جزء حیاتی در بررسی درد می باشد. بنابراین پرستار باید به دقت به اظهارات بیمار خود توجه نماید. برخی از بیماران به دلیل عدم توانایی و شرایط وخیم جسمانی قادر به بیان کلامی درد خود نیستند. نوزادان ، بیماران بیهوش، بیماران خواب آلود و گیج ، بیماران دچار اختلال تکلم و افرادی که با زبان دیگر تکلم می کنند نیز مشمول این مسئله هستند. تحت این شرایط پرستار باید با توجه به معیار های دیگر تشخیص درد (حالت چهره ، وضعیت بدن و غیره) در بیمار خود تشخیص دهد. فریاد ، ناله و گریه نمونه هایی از واکنش های صوتی نسبت به درد هستند. البته این نوع واکنش ها تا حدی بستگی به زمینه فرهنگی افراد دارند و از دید انها الزاما به معنی شدن درد نیست.
اثرات درد بر فعالیت های روزمره زندگی : مددجویانی که همواره از درد جسمی رنج می برند توانایی کمتری جهت مشارکت در فعالیت های روزمره زندگی دارند. با بررسی این افراد می توان به سطح ناتوانی آنها و میزان تطابق فرد با آن پی برد. توانایی کار و انجام امور حرفه ای نیز می تواند شدیدا تحت تاثیر قرارر بگیرد. مشاغلی که تنش زا هستند بر وخامت و شدت این عوارض می افزاید. توجه به مقدار تاثیری که درد بر فعالیت های بیمار گذاشته است دارای اهمیت می باشد. ممکن است شدت درد بیمار به شکلی باشد که سبب انزوای اجتماعی وی شده باشد. پرستار باید سطح فعالیت اجتماعی، مشارکت و تمایل تداوم ان را در مددجو بررسی نماید[۲۸].
۲-۱-۷٫ اقدامات کنترل درد
جهت کنترل درد دو دسته اقدامات دارویی و غیر دارویی وجود دارد که در ذیل به توضیح در مورد آن ها می پردازیم.
۲-۷-۱-۱٫ اقدامات غیر دارویی برای کنترل درد :
اقدامات غیر دارویی متعددی وجود دارد که می توان به همراه اقدامات دارویی از انها به منظور کنترل درد استفاده نمود. اقدامات غیر دارویی کنترل درد مشتمل بر رویکرد های فیزیکی و رفتاری است. اهداف رفتاری _ شناختی اقدامات کنترل درد عبارتند از : تغییر در درک افراد از درد، تغییر رفتار درد، افزایش قدرت تمرکز و کنترل مددجو بر شرایط خود. تمرینات تن آرامی و تصویر سازی ذهنی نمونه هایی از اقدامات غیر دارویی کنترل درد می باشند. هدف از به کارگیری اقدامات فیزیکی در خصوص کنترل درد عبارت است از : ایجاد راحتی، تصحیح اختلال عملکرد جسمی، تعدیل پاسخ های فیزیولوژیکی در جهت مثبت و کاهش ترس مرتبط با بی حرکتی ناشی از درد.
تن آرامی و تصویر سازی ذهنی : مددجویان با بکار گیری این روش ها می توانند درد های خود را کاهش دهند. تن ارامی عبارت است از رهایی جسمی و فکری از تنش ها ویا فشارهای روحی. این روش ها امکان خود کنترلی مددجو بر درد های خود را فراهم می آورد. روش های تن آرامی را می توان در هر مرحله از سلامت و بیماری به کار برد. مددجویانی که از این روش استفاده میکنند، تغییرات مختلف فیزیولوژیک و رفتاری را در خود مشاهده می نمایند، نظیر کاهش تعداد نبض، فشار خون و تنفس ، افزایش تمرکز ، کاهش نیاز به اکسیژن ، آرامش و کاهش انقباضات عضلانی و سرعت متابولیسم. از میان روش های تن آرامی می توان به مراقبه ، یوگا و تصویر سازی اشاره نمود. به منظور انجام تن آرامی ، مشارکت و هماهنگی ضروری است . این تمرینات در شرایطی که مددجو دچار درد حاد نیست قابل انجام است، زیرا در موقعیتی که مددجو دچار درد شدید است توانایی تمرکز ذهنی وی کاهش می یابد. قبل از انجام این روش ها بهتر است مزایای آن برای مددجو شرح داده شود. در تمرینات تن ارامی مددجو از تمرینات تنفسی و انقباضات و انبساط متناوب عضلات استفاده می نماید. در تمرینات تن ارامی باید فرد از تنفس های شمرده شکمی استفاده نماید. همزمان پرستار مددجو را تشویق می نماید که فکر خود را متمرکز کرده و به صورت متناوب عضلات خود را منقبض و منبسط نماید. با تداوم این تمرینات ، مددجو قادر خواهد بود که به صورت ارادی عضلات خود را به حالت شل و راحت درآورد. در تصویر سازی ذهنی مددجو یک تصویر را در ذهن خود مجسم نموده و بر آن تمرکز می نماید و به تدریج فکر خود را از درد منحرف می نماید[۲۸].
انحراف فکر : سیستم فعال سازی شبکه ای در شرایطی که فرد تحت تحریکات مداوم محرک می باشد می تواند سبب مهار تحریکات دردناک شود . با بهره گرفتن از محرک های معنادار می تواند توجه فرد را از محرک دردناک دور نماید. محرک های مناسب و قابل تحمل موجب ترشح اندورفین می شوند . تمرکز فرد بر درد خود و افزایش توجه به ان سبب افزایش احساس درد می شود، اما انحراف فکر از محرک دردناک سبب کاهش احساس آن می گردد. این روش برای درد های کوتاه مدت و گذرا (مثل انجام پروسه های تشخیصی ودرمانی) موثر می باشد. پرستار از قبل به بررسی فعالیت های مورد علاقه و لذت بخش مددجو می پردازد که بتواند از انها به عنوان عوامل انحراف فکر استفاده نماید . این عوامل می تواند : آواز خواندن، دعا کردن، توجه به عکس یا فیلم مورد علاقه، گوش دادن به موسیقی و یا بازی کردن باشد. از بسیاری از این روش ها می توان در بیمارستان و منزل استفاده کرد. موسیقی یکی از روش های موثر به منظور انحراف توجه مددجو از درد می باشد. گوش کردن به موسیقی سبب تقویت پاسخ ها و عکس العمل های آرام سازی می شود. نکته مهم در این زمینه دادن حق انتخاب به مددجو برای انتخاب نوع موسیقی است.
تحریک پوستی : این روش عبارت است از تحریک پوست به منظور تسکین درد. ماساژ، کمپرس گرم یا سرد و تحریکات الکتریکی اعصاب از طریق پوست نمونه هایی از این روش برای کاهش درد محسوب می شود. مکانیسم اثر بخشی این روش مشخص نیست. یکی از نظریه ها در این زمینه علت آن را ازاد سازی اندورفین و بنابر این کاهش و مهار انتقال تحریک دردناک بیان کرده است. یکی از مزایای استفاده از روش ماساژو لمس، امکان استفاده آن در منزل و همچنین توسط اعضا خانواده مددجو می باشد. استفاده صحیح از این روش موجب کاهش درک درد و کاهش تنش در فرد نیز می شود. حین این روش باید صداهای محیط به حداقل رسیده شود و قبل از شروع علت ان برای مددجو شرح داده شود. روش ماساژ از سالها پیش توسط پرستاران به منظور آرام سازی، کاهش درد و افزایش تاثیر داروهای ضد درد مددجویان مورد استفاده قرار می گرفته است. ماساژ پشت و شانه ها و همچنین دست و پا برای ۳-۵ دقیقه می تواند به شل شدن عضلات و افزایش راحتی فرد کمک نماید. این روش را به سادگی می توان برای سایر اعضا تیم درمانی و همچنین خانواده مددجو آموزش داد. کمپرس سرد یا گرم محل درد غالبا سبب کاهش درد خواهد شد. انتخاب کمپرس سرد یا گرم بستگی به شرایط مددجو دارد. به عنوان مثال کمپرس گرم و مرطوب به کاهش سردرد های تنشی کمک خواهد کرد و کمپرس سرد برای تخفیف درد در التهاب مفاصل موثر است. در استفاده از این روش ها باید مراقب درجه حرارت کمپرس باشیم که به پوست مددجو آسیب وارد نیاید. این مسئله به خصوص در افرادی که دچار آسیب های نخاعی و یا آسیب سیستم عصبی هستند، سالمندان و افراد دچار اختلال هوشیاری مهمتر است. ماساژ با یخ و یا استفاده از بسته هایی با درجه حرارت پایین دو روش استفاده از سرما برای کاهش درد محسوب می شود. در ماساژ با یخ از تکه های بزرگ یخ استفاده می شود. به این صورت که ابتدا تکه های یخ را روی ناحیه دردناک قرار داده و فشار مختصری می دهید سپس همان منطقه را ماساژ می دهند. سرمای موضعی را می توان به چند شکل استفاده کرد، یا آن را نزدیک ناحیه دردناک قرار داد، یا بر روی ناحیه قرینه ناحیه دردناک و یا روی نقطه ای که تقریبا در فاصله مغز تا نقطه دردناک است قرار داد. استفاده از کمپرس سرد به مدت ۵-۱۰ دقیقه کافی است . پاسخ مددجویان به این روش متفاوت است. به نظر می رسد که استفاده از کمپرس سرد در نزدیکی محل واقعی درد بهترین نتیجه را خواهد داشت. متعاقب استفاده از این روش مددجو احساس سرما، سوزش، لرز یا بی حسی موضعی خواهد داشت. در صورت احساس بی حسی و گزگز باید کمپرس را قطع کرد. کمپرس سرد در تخفیف درد های دهان و دندان نیز موثر است. کمپرس سرد همچنین در صورتی که قبل از تزریقات، روی محل اعمال شود در کاهش درد تزریق موثر می باشد. روش دیگر استفاده از کمپرس گرم است. برای این منظور می توان از حوله گرم و یا کیسه آب گرم استفاده کرد. یک روش دیگر استفاده از تحریکات پوستی به منظور کاهش درد ، که به آن کانتراستیمولیشن ^۱نیز اطلاق می شود، استفاده از تحریک الکتریکی اعصاب از راه پوست است. در این روش توسط جریان خفیف الکتریکی، از طریق الکترود هایی که روی پوست قراردارد، تحریکات الکتریکی به رشته های عصبی منتقل می شود. برای بکار گیری این روش نیاز به دستور پزشک می باشد. الکترود ها در نزدیکی ناحیه دردناک قرار داده می شود. قبل از استفاده از این روش باید موهای پوست محل مورد نظر را تراشید. تا از بین رفتن درد بیمار ممکن است احساس گزگز در محل داشته باشد. این روش در کاهش درد های پس از عمل جراحی موثر است.
داروهای گیاهی : گرچه در این مورد تحقیقات زیادی انجام نشده است، اما بعضی از مددجویان از این فراورده ها برای کاهش درد خود استفاده می نمایند. از انجا که احتمال تداخل این محصولات با داروهای دیگر وجود دارد، پرستار باید تاریخچه مددجو را از نظر استفاده از این فراورده ها بررسی نماید[۶۴].
۱٫Counterstimulation
۲-۱-۷-۲٫ اقدامات دارویی برای کنترل درد های حاد :
ضد دردها^۱: ضد درد ها رایج ترین اقدامات درمانی برای تسکین درد باشد. گرچه این دارو ها به طور موثری می تواند درد را تسکین دهد، اما هنوز پرستاران با مواردی مواجهه هستند که با وجود تجویز این داروها پاسخ مناسبی دریافت نمی شود، که از دلایل این امر می تواند اعتیاد، وابستگی دارویی و یا تجویز نادرست مقدار دارو و اضطراب را ذکر کرد. داشتن اطلاعات دارویی یکی از نیازمندی های حرفه ای رشته پرستاری محسوب می شود. سه دسته از داروهای ضد درد رایج عبارتند از: داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی ، داروهای مخدر و داروهایی که جزء ضد درد ها نیستند، اما در این زمینه کاربرد دارند. دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی برای تسکین دردهای خفیف تا متوسط، مانند سر درد موثر هستند. برای کنترل درد های خفیف تا متوسط پس از عمل جراحی بایستی از این دارو ها استفاده کرد، مگر اینکه موارد منع مصرف وجود داشته باشد[۲۸]. اگرچه مکانیسم اصلی تاثیر این عوامل مشخص نیست، اما اعتقاد براین است که این دارو ها سبب مهار سنتز پروستاگلاندین ها می شوند، بنابراین پاسخ های سلولی را در فرایند التهاب مهار می نمایند. بعضی از این دارو ها روی گیرنده های اعصاب محیطی تاثیر می گذارند و موجب کاهش انتقال تحریکات درد و درک آن می شوند. هر چند تفاوت های زیادی در فارماکوکینتیک ضد التهاب های غیر استروئیدی وجود دارد ، برخی ویژگی های مشترک نیز وجود دارد. اکثر این دارو ها به شدت جذب می شوند و غذا تاثیر چندانی بر ان ندارد. اغلب به شدت متابولیزه می شوند. بخشی از متابولیسم اکثر این داروها در کبد انجام می شود و علی رغم اینکه راه دفع کلیوی دارند ، تمامی انها دستخوش تغییراتی از ترشح صفراوی و جذب مجدد قرار می گیرند[۵۶]. برخلاف داروهای مخدر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی موجب تضعیف سیستم اعصاب مرکزی و همچنین اختلال عملکرد رودهای و مثانه ای نمی شوند. مصارف طولانی مدت دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی با عوارضی مانند خونریزی های گوارشی و اختلال عملکرد کلیه همراه است، لذا بهتر است که به مدت طولانی استفاده نشود. ضد درد های مخدر عموما برای کنترل درد های شدید تا متوسط ، نظیر درد های پس از عمل جراحی مصرف می شود.این دارو ها بر سیستم اعصاب مرکزی نیز دارای اثرات تضعیف کنندگی هستند. با مصرف تزریقی یا خوراکی این ترکیبات با اتصال به گیرنده های مخدر در قسمت های بالایی مغز و نخاع، بر درک درد تاثیر می گذلرند. یکی از خطرات مصرف این دارو ها تضعیف سیستم اعصاب مرکزی است. این داروها همچنین بر مرکز تنفس در ساقه مغز نیز اثر تضعیف کنندگی دارند. خطر این عارضه به خصوص در بیمارانی که دچار اختلال سیستم تنفسی هستند قابل توجه است.
۱٫Analgesics
در یک فرد با تنفس طبیعی مصرف این داروها موجب تضعیف تنفس می شود. نکته قابل توجه این که، اثرات آرام بخشی این داروها معمولا قبل از اثرات تضعیف کنندگی تنفس آن ها پدیدار می شود. به هر حال در تجویز این داروها پرستار باید به دقت بیمار خود را تحت کنترل قرار دهد. با مصرف داروهای مخدر اثراتی نظیر تهوع و استفراغ، یبوست و کاهش فرایند های ذهنی نیز ممکن است ایجاد شود. به جز یبوست بقیه این عوارض معمولا بعد از ۴-۷ روز از مصرف این داروها به تدریج از بین می رود . یکی از راهکار ها برای افزایش تاثیر این داروها و کاهش عوارض سمی انها تجویز انها در یک ساعت خاص است نه برحسب لزوم. دارو های مخدر در افراد میانسال نیز مصرف می شود. اگرچه هنوز اختلاف نظر هایی در مورد استفاده از مخدر ها برای کنترل درد های مزمن سرطانی و غیر سرطانی در گروه های سنی مختلف وجود دارد، این اعتقاد وجود دارد که این داروها برای سالمندان به مقدار مورد نیاز به کار برده نمی شود . این داروها را می توان با مقادیر کمتری برای سالمندان استفاده کردو در صورت نیاز به تدریج آن را افزایش داد. استفاده مناسب از دارو های ضد درد، مستلزم بررسی دقیق و داشتن اطلاعات دارویی مناسب است. در صورتی که درد ریشه التهابی داشته باشد، اثر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی بهتر از داروهای مخدر می باشد. در صورتی که این داروها به صورت خوراکی مصرف شود، در مقایسه با شکل تزریقی مدت اثر بیشتری خواهد داشت. پرستار باید در مورد بهترین روش مصرف این فراورده ها، بسته به شرایط بیمار، اطلاعات کافی داشته باشد. برای کسب اطلاعات مناسب در مورد اختلاف مقدار مصرف دارو می توان از چارت های معادل سازی استفاده نمود. داروهای کمکی داروهایی هستند که اساسا جزء داروهای ضد درد نیستند، اما در برخی شرایط اثرات ضد درد دارند. دارو های ضد افسردگی ^۱سه حلقه ای و دارو های ضد تشنج^۲ به طور موفقیت آمیزی در کنترل درد هایی با منشا عصبی مورد استفاده قرار می گیرد. از دارو های کورتیکو استروئید به منظور کنترل درد هایی با منشا التهابی و درد های ناشی از متاستاز^۳ سرطان به استخوان استفاده می شود. اگر چه از عوامل آرام بخش، ضد اضطراب^۴ ، شل کننده های عضلانی^۵ به همراه دارو های مخدر به منظور افزایش اثرات ضد درد مخدر ها استفاده می شود، اما این عوامل خود به تنهایی اثرات ضد درد ندارند. برخی از عوارض دارویی نظیر خواب الودگی و گیجی و اختلال تعادل می تواند با مصرف این دارو ها مشاهده شود ، لذا پرستار باید اگاه باشد که این علائم و عوارض را صرفا به دارو های مخدر ارتباط ندهد[۲۸و۶۴].
۱٫Antidepressant drugs 2.Anticonvulsant
۳٫Metastasis 4.Anti-anxiety 5.Muscle relaxants
ضد درد ها و بی حس کننده های موضعی : این روش در کودکان مورد استفاده قرار می گیرد در این روش یک ورقه از داروی بی حس کننده (به صورت ژل یا کرم)، ۱۵ دقیقه قبل از تزریق داروی بی حس کننده، روی پوست قرار داده می شود. استفاده از این مواد معمولا در اطراف چشم، پرده صماخ و یا روی سطوح وسیعی از پوست، صورت نمی گیرد. ورقه های حاوی داروی لیدودرم ^۱، اثرات بی حس کننده موثری برای کنترل درد های نوروپاتیک موضعی دارند[۶۴]. فارماکوکینتیک داروهای بی حس کننده استری چندان مورد مطالعه قرار نگرفته است، زیرا به سرعت در پلاسما تجزیه می شوند(نیمه عمر حذفی کمتر از ۱ دقیقه). جذب و توزیع دارو در کنترل اغاز اثر دارو، به اندازه پایان اثر و توان سمیت در سیستم مغزی نخاعی و قلب با اهمیت نیست[۵۶].
بی حس کننده های موضعی و ناحیه ای : بی حسی موضعی عبارت است از تزریق زیر جلدی یا داخل جلدی داروی بی حس کننده در منطقه ای از بدن. از این روش برای برداشتن ضایعات پوستی یا کنترل درد در بخیه زدن استفاده می شود. این دارو ها به صورت موضعی روی پوست و مخاط یا تزریق داخل جلدی یا زیر جلدی مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو ها توسط مهار انتقال عصبی، سبب بی حس شدن موقتی می شود. اعصاب حسی کوچکتر در مقایسه با اعصاب حرکتی بزرگ تر حساسیت بیشتری به این دارو ها دارند، لذا با تزریق این دارو ها ابتدا عملکرد حسی و پس از آن عملکرد حرکتی مختل می شود و در مرحله از بین رفتن تاثیر دارو نیز ابتدا عملکرد حرکتی و پس از ان عملکرد حسی به حالت طبیعی بر میگردد. دارو های بی حسی موضعی نیز بسته به مقدار جذب ان به جریان خون می توانند عوارض جانبی عمومی ایجاد کنند استفاده این دارو ها روی مخاط ها ، احتمال جذب سیستمیک و ایجاد عوارض جانبی عمومی را افزایش می دهد[۲۸].