۲-امکان دسترسی سواره به مجموعه ها وفضاهای شهری بافت کهن در حد ممکن طراحی این معبر می بایستی نکات زیر را در نظر می داشت :
۱-عدم تلاقی با هیچ یک از یادمان ها و بناهای مهم و کارونسرا ها
۲-حفظ نشانه ها و یادمان ها به ویژه ستون ستون های معبد ژوپیتر (که درمنطقه مسکونی قرارگرفته است) ۳-حفظ اهمیت معابر قدیمی(حبیبی و مقصودی،۷۲:۱۳۸۱).
بنابراین طرح نوسازی وبازسازی وشهر کهن دمشق ، باتوجه به حفا ظت وحرا ست از ابنیه ویادمان های تاریخی انجام گرفته است که این اقدام به منظور تثبیت هویت عمومی شهر کهن ومردم ، نقش بسزایی ایفا می کند بطور کلی ، می توان اهداف نو سازی شهر کهن دمشق را به صورت زیر دسته بندی کرد :
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۱-برقراری ارتباط میان شهر قدیمی و توسعه های جدید و حفظ بخش قدیمی به عنوان قلب شهر اروزین ۲-بازسازی، حفاظت ونگداری تمام یادمان های دوران اسلامی از قرن دهم تا بیستم میلادی
۳-روشن کردن وضعیت نقشه شهر کهن با تخریب های موضعی
۴-توسعه نظام معابر پیاده
۵-سازمان دهی مجدد حرکت وسائط نقلیه عمومی در ارتباط با ۲۱ کاروانسرای قدیمی که مراکز عمده تجاری و ثروت بخش قدیمی شهر محسوب می شود .
با توجه به مطالب گفته شده ، نکات قابل توجه طرح مرمت شهری در دمشق عبارت است از :
۱-هدف اصلی : حفظ خصوصیات شهر کهن واحیا واعاده شخصیت ان
۲-هدف اقتصادی : به صرفه کردن صنعت جهانگردی و گردشگری
۳-هدف اجتماعی :تثبیت جمعیت شهر قدیم و جلوگیری از دگرگونی بافت جمعیتی
۴-هدف فرهنگی :توجه به نقش تاریخی –فرهنگی شهر کهن و ارتقا کمی و کیفی آن
۵-اهداف کالبدی :الف-تخریب فضاهای بی ارزش برای ایجاد فضا های عمومی و سبز ب- کاربست اصول و معیار های واحد همسایگی در مناطق مسکونی ج-ارتقا و بهبود وضع محله های اصلی شهر به طور جامع و بدون تخریب د-کاربست وسیع تعمیر و مرمت بنا و ساختمان
۶-سیاست ها و راهبردهای امد امد وشد وحمل ونقل : الف – تجهیز شهر قدیم با یک مسیر حلقوی سواره ب- تاًمین توقف گاه در مرکز شهر کهن ج- چم وخم دادن به محورهای مستقیم به منظور جتوگیری از سرعت حرکت سواره د-سازماندهی مجدد حرکت وسائل نقلیه عمومی مربوط به ۲۱ کاروانسرای قدیمی ه- توسعه شبکه معابر پیاده در ارتباط با عناصر تاریخی
۷-سیاست ها وراهبردهای تاسیسات وتجهیزات شهری : الف – ایجاد شبکه تاسیسات وخدمات جدید ب- اختصاص محوطه های جدید دارای فضای باز وسبز به دبستان ودبیرستان
-شیوه برنامه ریزی : وتعیین نقش شهر قدیم در کل شهر و بر قراری ارتباط میان شهر قدیم و توسعه های جدید (حبیبی و مقصودی ، ۱۳۸۲ : ۱۰۰-۹۹) .
اگر چه سنت های قوی عامل باز دارنده تغییرات عمده در شهر حلب بوده است ، حدود ۲۰ درصد کالبد قدیمی با اجرای طرح جامع وتخریب خانه های حیاط دار سنتی از بین رفته است .
از اهداف اصلی این طرح حفا ظت کالبد دارای وحدت وبا ارزش شهر قدیمی وکند نمودن روند زوال مناطق مسکونی ان ، مرمت و باز زنده سازی یک یا تعدادی از نواحی فرسوده جهت ازمون و حمایت از برنامه ریزی بهسازی عمومی بوده است و راهکار های اجرای ان عبارت اند از :
۱-فعالیت های بلا درنگ جهت تعمیر ضروری منازل خانوارهای کم درامد و حفظ شالوده عمومی صدمه خورده
۲-تهیه مطالعات بازنده سازی بر پایه بررسی کالبدی ، اجتماعی واقتصادی برای تدوین برنامه ریزی کاربردی اراضی و طرح توسعه
۳-ارتقاء قوانین و ضوابط دولتی وآموزش توسعه پایدار به کار کنان آن
تلاش و کاوش برای درگیر کردن نهادهای ذیربط محلی و نهادهای بین المللی وتوسعه منابع سرمایه گذاری آغاز نمودن فعالیت در طول فرایند برنامه ریزی وبدین ترتیب ارزیابی نتایج در حین پیشبرد برنامه جهت تنظیم فرایند برنامه ریزی . دیگر اقدمات انجام شده در این طرح عبارت اند از : تهیه یک طرح عملی و هدایت کننده در همکاری با ساکنین ، اصلاح تاسیسات ، نمای خارجی ابنیه و …،تاسیس بنیادی جهت وام دادن به صاحبان منازل برای تعمیرات ، مطالعه اقتصادی شهری قدیم، تهیه طرح های حمل و نقل عمومی ، کاهش آلودگی ،جمع آوری زباله و استفاده مناسب از انرژی .
مشکلات مختلف درس هایی برای مداخلات شهری جدید در پی داشت، مانند : یک سازمان انسجام یافته غیروابسته و بهتر باید ایجاد شود ، مشارکت باید نهادینه وپرقوت شود، اطلاع رسانی وایجاد آگاهی در سطح شهر و کشور باید انجام یافته و در سطح مدارس ، دانشگاه ها ، نهاد های عمومی و وسایل ارتباطی گسترده شود ، امر سرمایه گذاری توسط فعالان اقتصادی خصوصی و محلی ، نهاد های بین المللی ، مسئولان ملی و محلی باید تقویت شود (عالمی ، ۱۳۸۳: ۵۸) .
۲-۱۷-۵- عراق
بغداد که در دوره خلفای عباسی در ۷۵۹ میلادی پایه گذاری شد ، در طول حیات خود تا تبدیل شدن به یک متروپولیس تحولات بسیاری به خود دیده است. احداث خیابان های جدید در دوران معاصر از اتفاقات تاثیرگذار در کالبد بغداد است . پروژه خیابان خلفا از نخستین طرح نوسازی توسط شرکت tac (از کمبریج آمریکا) در دهه ۱۹۸۰ مطرح شد که قصد ایجاد یک مگا استراکچر برای شهر داشت. دومین طرح توسط شرکت انگلیسی arup در ۱۹۸۲ برای بازسازی خیابان های اطراف منطقه تاریخی داده شد . مطالعاتی که در منطقه فرسوده و قدیمی بغداد انجام شد نشان داد که فریز کردن منطقه تاریخی و قدیمی در سرایط کنونی راه حلی قابل دوام نیست. همانطور که نوسازی عمومی منطقه و نگهداری تک بناهای تاریخی نادرست است. منطقه تاریخی با جمعیتی حدود ۲۰۰ هزار نفر ، مرکز تجاری و اداری شهر محسوب می گردد. بنابراین از مهاجرت فاجعه آمیز جمعیت ساکن در منطقه باید جلوگیری می شد و شرایط کار و زندگی در آن ارتقا می یافت . بنابراین تدابیر زیر در نظر گرفته شد :
- برای ایجاد هماهنگی بین مراکز تجاری شهر و شرایط کالبدی منطقه تاریخی ، دو ناحیه مشخص در بافت در نظر گرفته شد. بافت سنتی با کاربری های فرهنگی- تجاری و خدماتی با تاکید بر گذر پیاده از یک طرف و از طرف دیگر مرکز مدرن شهری در بخش های قابل بازسازی اطراف .
- به منظور تقلیل فشار ترافیک بر مرکز در شبکه معابر موجود بازنگری شد و بر استفاده از وسایل نقلیه عمومی تاکید گردید .
- تجدید حیات دوباره محله ها از طریق ارتقاء دسترسی محله ها ، انتقال فعالیت های صنعتی زیان آور ، تامین تسهیلات و خدمات شهری ، حفظ مرز محلات مسکونی و ضوابط مناسب مرمت و بازسازی ساختمان های مسکونی قدیمی .
- ساماندهی صنایع واقع در شمال شرقی منطقه تاریخی
به منظور افزایش ارتباط پیاده بافت با منطقه توسعه جدید ، احیای سوق ها و تبدیل برخی معابر با محدودیت عبور سواره و نیز گذر پیاده و ارتباط آنها با کرانه رودخانه و دروازه ها و به طور کلی تداوم عبور پیاده در شهر قدیم در نظر گرفته شد (عالمی ، ۵۹:۱۳۸۳ ) .
۲-۱۷-۶- کشور چین
شهرهای چینی مجذوبیت طولانی مدتی را برای برنامه ریزان مرتبط به شهرنشینی جهان سوم حفظ کرده اند. اگر نگرش کلیشه ای شهر جهان سومی را بپذیریم که بوسیله شکاف اقتصادی- اجتماعی عمیق مزین شده ، جدایی گزینی فضایی بوسیله طبقه درآمدی و یک نسبت بالایی از جمعیت ساکن در زاغه های فقیرانه یا سکونتگاه های کلبه ای، شهر چینی به عنوان یک استثنا روشن ظاهر می گردد. علی رغم فضای کم و کیفیت نسبی پایین استاندارد های خانوارهای شهری چین، تمایزات فضایی و درجه عدم توازن که در شهرهای با اقتصاد بازار پیدا می شود تا اخیراً غایب بوده است. استثنا بودن شهرهای چینی ریشه در ایدئولوژی نظام کمونیستی در شکستن حدود طبقاتی و توانایی کنترل سیاسی و اجتماعی دارد. به طور ویژه ای توانایی دولت در جلوگیری از مهاجرت های روستاییان به شهرها در دهه ۱۹۶۰ و۱۹۷۰ تاثیر عمیقی در الگوهای شهرنشینی داشته است.
اکنون بعد از یک دهه از اصلاحات اقتصادی و آزادسازی کنترل اجتماعی متعاقب آن ، یک سوال عمده این است آیا شهرنشینی چینی ، الگوهای تخصص شهرهای جهان سوم را پذیرفته اند؟ که نتیجه آن قطبی شدن گروه های اجتماعی در داخل شهرهاست. در تباین با فازهای سابق تولید مسکن که از طریق سیاست های ملی منشا گرفته بودند ، فاز رایج به شرایط محلی ویژه حساس است. این واقعه جدیدی است به خاطر اینکه یک هدف اصلی فاز جدید بازسازی همسایگی های قدیمی تر مرکز شهر است. علی رغم تمرکز بر مرکز شهر ، برنامه های رایج انشعاباتی در سراسر نواحی متروپلیتن داشته اندف همین طور انتقال به سیستم بازار آزاد توزیع فضایی جمعیت شهری را تحریک کرده است (توپالوف و اطهاری،۵۵:۱۳۷۲).
۲-۱۷-۷- کشور ژاپن
مداخله و برخورد در بافت های قدیمی و فرسوده شهری در کشور ژاپن تحت عنوان توزیع عادلانه نوین اجرا می شود. قدمت اجرای این طرح ها به صورت یک سامانه منسجم ، از بعد از جنگ جهانی دوم آغاز گردید و عمده وسعت شهرهای ژاپن به وسیله این سامانه بازسازی و احیاء شده است . اساس ایده های اصلی این طرح شامل موارد زیر است :
- جامعیت طرح های توسعه شهری
- رعایت انصاف با مالکان و ساکنان محل
- مشارکت مالکان و ساکنان در اجرای طرح
- حفظ هویت محل و بافت های اجتماعی آن
- اجرای طرح ها بر اساس تحلیل هزینه- درآمد
- تفکیک مجدد زمین و شکیل کردن پلاک ها
در این روش اصل بر تجمیع و تفکیک است . مالکان اراضی خود را مجری طرح عرضه دانسته و قیمت زمین مشخص شود. با تعریض معابر، ایجاد فضاهای خدمات عمومی ، اصلاح تاسیسات زیربنایی، تخصیص بخشی از زمین به عنوان زمین ذخیره ، پروژه اجرا می شود . در این روش هزینه های اجرای طرح از سرمایه حاصل از زمین ذخیره که پس از اجرای طرح فروخته می شود و نیز منابع شهرداری با یارانه های دولتی و تسهیلات بانکی تاسیس می شود. عمده هزینه اجرای طرح که همان زمین است توسط مالکان و ساکنان عرضه می شود .نتایج بازسازی و نوسازی در ژاپن مطلوب بوده است از جمله : اصلاح محیط زندگی ، بالا رفتن ارزش زمین ، تثبیت هویت اجتماعی محل ، توسعه خدمات عمومی ، کاهش سرمایه گذاری دولتی ، تثبیت بافت اجتماعی و افزایش درآمد حاصل از مالیات زمین .
این شیوه و روش ، ویژگی ها و محاسن بارزی داشته است که عبارتند از : ۱- مردم محل مانند قبل از اجرای پروژه در محل باقی می مانند ۲- مالکین و ساکنین محلی هزینه های توسعه را متقبل می شوند ۳- کاربری های زمین به طور موثر اجرا می شود و پلاک های زمین به طور متناسب تفکیک می شود ۴- خدمات عمومی و تاسیسات شهری و معابر به شکل اصولی اجرا می شود ۵- پروژه های بازسازی بر اساس تحلیل درآمد و هزینه ، تهیه و اجرا می شود (اژدری تشریق ،۲۶:۱۳۸۳-۲۵).
جدول۲-۳راهبردها،سیاست ها و اقدامات انجام شده در زمینه ساماندهی بافت فرسوده
