با توجه به اینکه می توان گردشگری با دوچرخه را در ابعاد مختلف مورد بررسی قرار داد، در این بخش مزیت های گردشگری با دوچرخه موجود در شهر اصفهان در قیاس با شهر امستردام را از چهار منظر مورد بررسی قرار می دهیم.
۲-۱۳-۱-۱-گردشگری با دوچرخه در شهر اصفهان از منظر گردشگری ورزشی
بنا بر عقیده کاسترز۱۹۸۴[۱۰۰] گردشگری، دانشی چند رشته ای است که اگر بدون انسجام تجزیه و تحلیل سیاسی دقیق توسعه و تکامل یابد قطعأ کامل نمی گردد. یکی از این رشته ها توریسم ورزشی و یا به بیانی دیگر گردشگری ورزشی است. موضوعی تلفیق شده از دو صنعت جذاب ورزش و گردشگری، صنعتی که بسیاری از کشورهای دنیا سرمایه گذاری های کلان را برای توسعه آن انجام می دهند چرا که اثرات ورزش و جهانگردی بر اقتصاد کشورها تأثیر گذار است (محرم زاده,۱۳۸۸, ۱۴).
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
بنابراین با وجود اختلاف ظاهری ورزش و گردشگری باید به قرابت بیش از پیش این دو مقوله به یکدیگر اذعان داشت زیرا با توجه به سه عنصر مهم توریسم یعنی جاذبه های فرهنگی، طبیعی و ورزشی که به عبارتی سه موتور توسعه پایدار محسوب می شوند. از سوی دیگر فرار انسان ها از زندگی ماشینی و تمایل به انجام فعالیت های ورزشی و تفریحی در طبیعت بستر مناسبی را برای سرمایه گذاری در صنعت توریسم فراهم کرده است(همان).
مسئله گردشگری ورزشی به حدی مهم است که کمیته بین المللی المپیک (ICO) و سازمان جهانی جهانگردی، کنفرانس های بین المللی را برای تجزیه و تحلیل مسائل مربوط به گردشگری ورزشی تلاش می کنند. زیرا اهمیت آن به حدی است که اخیراً سند همکاری متقابل نیز بین کمیته ملی المپیک ایران و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در راستای توسعه پایدار گردشگری ورزشی منعقد شده است و البته کمیسیونی درکمیته ملی المپیک ایران تشکیل شده که در این رابطه عمل می کند. در بعضی از کشورهای جهان فعالیت های مربوط به گردشگری و ورزش در قالب یک وزارتخانه ویژه به نام “Sport Tourism” امور مربوطه را برنامه ریزی و اجرا می کند. همچنین سازمان ملل از سال ۲۰۰۱ تاکنون سالهای جهانی برنامه خود را با عنوان سال جهانی توریسم – اکوتوریسم و سال ورزش نامگذاری و معرفی نموده است(همان).
گردشگران ورزشی به سه طبقه الف- ب- ج تقسیم می شوند:
الف) مشارکت کنندگان در رویدادها (ورزشکاران)
ب)تماشاچیان ورزشی
ج)عاشقان ورزشی
مشارکت کنندگان ورزشی به آن دسته از اشخاص گفته می شودکه هدف از سفر آنها مشارکت در رویدادهای ورزشی سازماندهی شده باشد (رقابتی یا غیر رقابتی) – تماشاچیان آن دسته از افرادی می باشندکه هدف از سفر برای آنها حضور در رویدادهای ورزشی می باشد. عاشقان ورزشی آن دسته از اشخاص می باشندکه هدف نخستین آنها از سفر شرکت در رویدادهای ورزشی است که خود تدارکات آن را مهیا ساخته اند.
با بررسی پتانسیل های گردشگری ورزشی در شهر اصفهان به این نکته پی می بریم که علی رغم غنای گردشگری ورزشی در اصفهان و امکان انجام گردشگری با دوچرخه در شهر اصفهان تا به حال به این موضوع به طور جدی نگریسته نشده است.در جدول شماره ۵ جاذبه های طبیعی گردشگری ورزشی نشان داده شده اند.
جدول شماره (۲-۵) جاذبه های طبیعی ورزشی شهر اصفهان
۱٫جاذبه های مربوط به ورزش های ساحلی،آبی و تابستانی قابل انجام در رودخانه زاینده رود،جاذبه های مرتبط با قایقرانی(بادبانی،کانو پولو،جت اسکی و اسکی روی آب )بر روی رودخانه زاینده رود. |
۲٫ جاذبه های مربوط به کوهنوردی و صخره نوردی و دوچرخه سواری کوهستان دردامنه های کوه صفه. |
۳٫ جاذبه های مربوط به ورزش های همگانی همچون دو میدانی ، ایروبیک،تنیس وپیاده روی در سطح بوستان های شهر. |
۴٫ جاذبه های مربوط به دامنه نوردی و طبیعت گردی و دوچرخه سواری کوهستان در پارک کوه ،دوچرخه سواری شهری ،انجام ورزش اسکیت در بوستان های حاشیه زاینده رود. |
با توجه به وجود مسیرهای سرسبز و سبز راه های حاشیه رودخانه زاینده رود و پارک ها و بوستان های فراوان موجود در سطح شهر اصفهان همچنین مسیر های مخصوص دوچرخه سواری موجود در سطح شهر که به کمک شهرداری در حال ساماندهی و بهبود و گسترش هستند با ایجاد مسیرهایی که از مکان های تاریخی و باستانی مانند پل های حاشیه رودخانه و محور تاریخی فرهنگی چهارباغ تا میدان نقش جهان و منطقه کوهستانی پارک صفه در جنوب اصفهان به عنوان پتانسیل های موجود در شهر اصفهان در زمینه رونق گردشگری با دوچرخه نام برد. از دیگر نقاط قوت شهر اصفهان در زمینه ترویج گردشگری ورزشی با دوچرخه وجود مکان هایی همچون باغ پرندگان و باغ گل ها و پیست دوچرخه سواری و همچنین نمایشگاه بین المللی اصفهان که همگی در کنار حاشیه زاینده رود در امتداد شرق به غرب قرار گرفته اند نام برد که امکان انجام فعالیتهای ورزشی و گردشگری نشاط آور زیادی را برای گردشگران ایجاد می نماید. با بهره گرفتن از دوچرخه گردشگران می توانند تمامی پل های تاریخی و جدید بر روی زاینده را از نزدیک مشاهده نماید و از این سوی پل به آن سوی پل حرکت نماید و در حین حرکت به تماشای مناظر زیبای حاشیه رودخانه نیز بپردازد و در هر جایی که بخواهد توقف کرده استراحت کند و به عکاسی بپردازد. از دیگر نقاط قوت مسیر حاشیه ای کنار زاینده رود وجود فضای سبز زیبا و دسترسی به آب آشامیدنی، سرویس های بهداشتی و مکان های خرید غذا و نوشیدنی نیز اشاره کرد. در مسیر حاشیه زاینده رود پارک ها و بوستان های متعددی قرار دارند که گردشگران می توانند از ایستگاه های جاده های سلامتی که در این محلها نصب شده اند برای نرمش و تمرینات ورزشی دیگر هم بهره ببرند.
در مسیر تاریخی چهار باغ تا بازار و میدان نقش جهان و باغ هشت بهشت هم با بهره گرفتن از دوچرخه می توان به آسانی و به راحتی بدون نگرانی از ترافیک موجود در مسیر و با بهره گرفتن از مسیر سبز راه مخصوص دوچرخه به گردش و ورزش پرداخت. همچنین می توان میدان بزرگ نقش جهان را با دوچرخه بازدید کرد.
دیگر گردشگرانی که تمایل دارند شهر اصفهان را از منظره ای متفاوت به نظاره بنشینند و به سایت تله کابین اصفهان واقع در کوه های جنوب شهر سری بزنند می توانند با بهره گرفتن از مسیر های جنوبی شهر به پارک کوهستانی صفه رفته و در آنجا به دوچرخه سواری بپردازند و از ارتفاعات مشرف در طول روز یا شب منظره شهر را به تماشا بنشینند.وجود انواع امکانات مانند سرویس های بهداشتی،رستوران و کافی شاپ ها و پوشش گیاهی و آبشار مصنوعی و امکان دسترسی به ایستگاه تله کابین با دوچرخه نیز از دیگر امکانات این سایت گردشگری در شهر اصفهان است که امکان انجام دوچرخه سواری کوهستان و انجام کمپینگ نیز در آن وجود دارد.
۲-۱۳-۱-۲- گردشگری با دوچرخه در شهر اصفهان از منظر اکوتوریسم
در صنعت گردشگری، جاذبه ها و جلوه های طبیعی از ارزش دو چندانی برخوردارند و یکی از مهم ترین اشکال آن “اکوتوریسم” یا گردشگری طبیعی را شکل می دهند. آمارها نشان می دهد که بیش ترین رشد در میان شاخه های مختلف گردشگری، در بخش اکوتوریسم رخ داده است و رشد این بخش بین ۱۰ تا ۳۰ درصد خواهد بود. ایران یکی از معدود کشورهای جهان است که از آن به عنوان کشوری چهار فصل یاد می شود (جمشیدی، ۱۳۸۳،۴).
بررسی مقاصد سفر در هلند و اروپای شمالی بیانگر آن است که طبیعت گردان بطورعمده شامل سه گروه هستند (هنرور،۱۳۸۶،۴۹).
۱- بیابانگردان؛
۲- علاقه مندان به دیدار از حیات وحش؛
۳- علاقه مندان به سفرهای گروهی با درشکه، اسب و یا دوچرخه؛
در سال های اخیر استفاده از دوچرخه به عنوان یک وسیله نقلیه بدون آلایندگی محیطی یکی از مسائل مورد علاقه گردشگران طبیعت تبدیل شده است. سبک بودن و قابلیت حمل دوچرخه به نقاط دور افتاده و بکر طبیعی در جنگل ها و کوهستان ها و دشت و کویر باعث گردیده تا بسیاری از سفرهای گردشگری طبیعت امروزه با بهره گرفتن از دوچرخه انجام شود و دوچرخه به یکی از مهمترین اجزای گردشگری طبیعت بدل شود (همان).
ترویج گردشگری سبز “اکو توریسم"در شهر اصفهان به عنوان پایتخت گردشگری ایران که دارای الگوی شهر سازی ارگانیک بر پایه و محوریت رودخانه زاینده رود است که در امتداد مسیر عبوری خود از شهر حجم گسترده ای از فضاهای سبز با پوشش درختی و گیاهی طبیعی و مصنوعی را به همراه داشته و وجود باغ ها و بوستان ها و سبز راه های گسترده و پارک جنگلی کوهستانی صفه در جنوب شهر به راحتی می تواند فعالیت های گردشگری سبز را در خود جای دهد. افزایش گردشگران شهری باعث رونق گرفتن صنعت مولد گردشگری می شود (دلبری,۱۳۸۶, ۶۵).
از آنجایی که افزایش امکانات و ایستگاههای مربوط به کرایه دوچرخه و ساماندهی و علامت گذاری و مدیریت فضاهای سبز و سایت های گردشگری از جمله میدان تاریخی نقش جهان و ایجاد امکانات استفاده از دوچرخه برای گردشگران داخلی با بالا رفتن جاذبه های گردشگری در شهر اصفهان همراه است موجب تمایل بیشتر گردشگران به اقامت های طولانی مدت طولانی تر و در نتیجه تداوم گردشگری و بالا رفتن سطح درآمدهای گردشگری می شود که خود به معنای ایجاد پایداری در صنعت گردشگری کشور است. وجود رودخانه در شهر اصفهان و کانال های آبی آن(مادی ها) و فضای سبز پیرامون این فضاها، پارک ها و بوستان های وسیع و باغات سرسبز در محور غرب به شرق از حاشیه باغ پرندگان تا امتداد رودخانه زاینده رود محوری به طول تقریبی ۲۰ کیلومتر، پارک کوهستانی صفه، مناطق پیرامون کوه اتشگاه و دیگر فضاهای سبز شهری پتانسیل بسیار بالایی در زمینه گردشگری طبیعت محور را ایجاد کرده است.
۲-۱۳-۱-۳- گردشگری با دوچرخه در شهر اصفهان از منظر گردشگری ماجراجویانه
تعریف گردشگری ماجراجویانه :
در تعریف گردشگری هیجانی امروزه هر گونه فعالیت گردشی و تفریحی که در آن به گونه ای گردشگران با تغییر در یکی از عناصر تأثیرگذار بر روی میزان جذابیت باعث بالا رفتن میزان هیجان شوند به آن گردشگری هیجانی گفته می شود. در هرجامعه کسانی هستند که به انجام دادن کارهای متهورانه و مخاطرهآمیز علاقه وافر دارند. برخی از این افراد با اقدام به مسافرتهای ماجراجویانه به این نیاز درونی خود پاسخ میدهند (هنرور,۱۳۸۶, ۱۶).
گردشگری هیجانی با گردشگری با فعالیت بالا همپوشانی زیادی دارد به گونه ای که در بسیاری جاها این دو کلمه به جای یکدیگر به کار برده می شوند. سرعت و خطر به همراه دویدن یا پریدن بالا رفتن یا سقوط، شنا کردن و خیس شدن همگی از جمله آن دسته از اتفاقاتی است که گردشگرانی که فعالیت های هیجانی را در سفر خود انتخاب می کنند بطور معمول تجربه می کنند. در کل ماهیت گردشگری هیجانی نوعی ساختارشکنی است که میزان کنترل شده ای از ریسک و خطر را با ترشح هورمون های ترس در خون تجربه کنندکان را برای افراد به همراه دارد، این گونه فعالیت ها جسورانه و کنجکاوانه بیشتر توسط گروه های خاصی از گردشگران طرفدار دارد.این گردشگران افرادی برونگرا[۱۰۱] و غالبأ هم از گروهای سنی جوانان هستند، این افراد طبق شواهد هزینه های بیشتری را برای تجربه کردن فعالیتهای هیجانی انجام می دهند و به لحاظ طول اقامت در محل های گردشگری هم تمایل به اقامت های دراز مدت تری دارند که همگی به نفع اقتصاد گردشگری جامعه میزبان است. فعالیت های گردشگری با دوچرخه هم در زیر گروه های گردشگری هیجانی قرار می گیرند نوع فعالیت دوچرخه سواری و میزان ریسک و هیجان موجود در گردشگری با دوچرخه عاملی تعیین کننده است (محرم زاده,۱۳۸۸, ۹۶).
گردشگری با دوچرخه های شهری و در فضاهای شهری بیشتر جنبه گردشگری فعال[۱۰۲] را دارد, زیرا در گردشگری با میزان فعالیت بالای جسمانی از جمله رکاب زدن با دوچرخه ریسک کردن یا مواجهه با خطرهای آنچنانی وجود ندارد و فقط گردشگران برای بالا بردن میزان فعالیت های بدنی برای حفظ تناسب اندام و کمک به سلامت جسمی و روحی خود دست به فعالیت های گردشگری می زنند. امروزه در اغلب کشورهای پیشگام در صنعت گردشگری برنامه ریزی های گردشگری به دنبال بالا بردن میزان جاذبه های طبیعی و مصنوعی دست ساخت بشر هستند تا با جذب طیف وسیع تری از سلایق در بازار گردشگری درآمدهای گردشگری خود را افزایش دهند (همان, ۹۹).