همان طور که انتظار می رفت نتایج این بخش با نتایج حاصل از بخش ۴-۵ متفاوت است چرا که اولاً ورودی ها تغییرکرده و دوماً دسته بندی واحد های تصمیم گیری بر مبنای دیگری استوار است. نکته آخر اینکه محاسبات انجام شده این بخش به کمک الگوریتم ۳-۱ صورت گرفته لیکن بدیهی است که می توان همین نتایج را از طریق مدل ریاضی مبتنی بر تحلیل نموداری و یا مدل ریاضی توسعه یافته به دست آورد.
فصل پنجم
نتیجه گیری و پیشنهادها
روش شناسی تحقیق
۵-۱ مقدمه
در این فصل ابتدا خلاصه ای از مسئله تحقیق بیان شده سپس ضمن تبیین اجمالی حاشیه امنیت کارایی و روش های محاسبه آن، نتایج حاصل از مطالعه موردی تشریح گردیده است. پیشنهاداتی که می تواند در تحقیقات آتی موجبات بسط و توسعه این مفهوم جدید ( حاشیه امنیت کارایی ) را فراهم آورد بخش پایانی این فصل را تشکیل داده است.
۵-۲ خلاصه مسئله تحقیق
ارزیابی عملکرد و سنجش کارایی، در شرایط رقابتآمیز کنونی که توجه به موضوع تعالی سازمان امری طبیعی و غیر قابل اجتناب محسوب می شود اهمیتی بیش از پیش یافته ا است. پذیرفتنی است که یکی از راه های ارزیابی عملکرد یک سازمان، سنجش کارایی واحدهای آن سازمان و تعیین برآیند کلی آن میباشد.
این شاخص یکی از مهمترین عوامل برتری سازمانها در رقابت با یکدیگر محسوب می شود. کارایی، میزان موفقیت در تولید خروجی هر چه بیشتر به ازای ورودی داده شده را نشان می دهد (Farrel,1957). به عبارت دیگر میزان کارایی یک سازمان بیان می کند که آن سازمان به چه خوبی از منابع خود در جهت تولید(هدف) نسبت به بهترین عملکرد در یک بازه زمانی خاص استفاده کرده است (Piece,1997). همانطور که پیداست این شاخص توانمندی مدیریت یک سازمان و یا یک واحد تصمیم گیرنده را در استفاده بهینه از داده ها برای تولید ستاد ه ها می سنجد.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
یکی از کاربردی ترین روش های سنجش کارایی، استفاده از مدل های تحلیل پوششی دادههاست. تحلیل پوششی داده ها (DEA) روشی برای سنجش کارایی واحدهای تصمیم گیری است که همگی انواع یکسانی از ورودی و خروجی دارند.
از آنجا که کارایی محاسبه شده برای واحد های تصمیم گیری، در روش تحلیل پوششی داده ها به صورت نسبی است، طبیعی است که هر واحد با تلاش و بهبود عملکرد خود سعی می کند تا در رقابت با دیگران جایگاه کارایی خود را از دست ندهد و حتی ارتقاء بخشد. موضوع مهمی که در دنیای رقابتی امروز از اهمیت خاصی برخوردار می باشد برهم خوردن ترتیب رتبه بندی کارایی، ناشی از تاثیر بهبود عملکرد یک واحد بر میزان کارایی واحدی دیگر است.
هیچ واحدی، با ارتقای عملکرد واحدهای دیگر (عموماً واحدهای با استراتژی مشابه یا نزدیک) از کاهش کارایی در امان نخواهد بود. گاهی ممکن است یک واحد تصمیم گیرنده هیچگونه افت عملکرد نداشته و یا حتی عملکرد خود را نیز بهبود هم داده باشد اما تحت تاثیر عملکرد سایر واحدها، کارایی کمتری را احراز کند و یا از بین واحدهای کارآمد به دسته واحدهای نا کارآمد تنزل یابد. سؤالی که می تواند برای هر واحدی مطرح باشد این است که چه اندازه از ارتقای عملکرد سایر واحدها ، می تواند موجب کاهش کارایی آن واحد شود؟ به عبارت دیگر، حاشیه امنیت واحد مورد بررسی در مقابل بهبود عملکرد سایر واحدها چقدر است؟
پاسخ این سئوال در مفهوم جدیدی است که بنا به یافته های محقق، تاکنون مورد توجه قرار نگرفته اما به خوبی می تواند فضای رقابتی سنگین امروز را شفاف بسازد. این مفهوم جدید، در قالب یک پارامتر که اندازه گیری آن برای همه واحد های تصمیم گیری ضروری است حاشیه امنیت کارایی نامیده می شود. حاشیه امنیت کارایی از نظر ماهیت، اگرچه می تواند بخش تازه ای از موضوع تحلیل حساسیت را شامل شود لیکن با کلیه مباحثی که تا کنون در این زمینه مطرح شده متفاوت است.
در این رساله، ابتدا مفهوم حاشیه امنیت کارایی واحد های تصمیم گیری به صورت نسبی و مطلق، به عنوان یک موضوع کاملاً بدیع در حالت های مختلف تشریح ، سپس نحوه اندازه گیری و سنجش آن به کمک یک الگوریتم، مدل ریاضی مبتنی بر تحلیل نموداری و نهایتاً بر اساس مدل طراحی شده برنامه ریزی خطی ارائه شده است. در تمام این روش های ارائه شده، فرض بر این است که واحد تحت بررسی قبل و بعد از بهبود عملکرد استراتژی مشابه داشته و سایر واحد ها نیز تغییری در عملکرد خود نمی دهند.
بخش دیگر این رساله، آزمون روش های ارائه شده در یک مطالعه موردی است. به جهت اهمیت موضوع ارزیابی دانشگاه ها و نقش محوری که گروه های آموزشی دارند، از یک سو و برای نشان دادن قابلیت پیادهسازی و سنجش مفهوم ارائه شده، از سوی دیگر، ارزیابی عملکرد گروه های آموزشی دانشگاه علم و فرهنگ در سال تحصیلی ۱۳۹۰-۱۳۸۹ و بررسی حاشیه امنیت کارایی آنها نسبت به یکدیگر، در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است.
۵-۳ محاسبه حاشیه امنیت کارایی
در این رساله برای اندازه گیری حاشیه امنیت کارایی ، ابتدا یک الگوریتم شامل ورودی ها و خروجی مشخص و ده گام اجرایی مطرح شده است. این الگوریتم به خوبی می تواند در مسائل مختلف تحلیل پوششی داده ها با تعداد متنوع از واحد های تصمیم گیری، ورودی ها و خروجی ها، حاشیه امنیت کارایی هر واحد را نسبت به سایر واحد های تصمیم گیری محاسبه کند. سپس یک مدل ریاضی برای مسائلی با یک ورودی و دو خروجی یا دو ورودی و یک خروجی ارائه گردید. این مدل در سه حالت مختلف و به کمک روش تجزیه و تحلیل نموداری، می تواند حاشیه امنیت کارایی هر واحد را نسبت به سایر واحد های تصمیم گیری محاسبه کند. محدودیت این مدل نسبت به تعداد ورودی ها و خروجی ها به جهت استفاده از روش ترسیمی است. نهایتاً مدلی توسعه یافته که از مدل های برنامه ریزی خطی است برای محاسبه حاشیه امنیت کارایی، در مسائلی با چندین ورودی و چندین خروجی ارائه شده است.
۵-۳-۱ محاسبه حاشیه امنیت کارایی به کمک الگوریتم
در محیط دلفی، برنامه ای طراحی شده است که می تواند با دریافت ورودی های الگوریتم زیر و اجرای گام های ده گانه آن خروجی مورد نظر را که همانا حاشیه امنیت کارایی واحد تحت بررسی نسبت به سایر واحد ها است تولید کند. این الگوریتم به شرح ذیل در فصل سوم آمده است:
ورودی ها:
یک مدل DEA (تابعی برای محاسبه کارایی واحدها به کمک مدل DEA)
n: تعداد واحدهای تصمیم گیری
m: تعداد ورودیهای سیستم
s: تعداد خروجیهای سیستم
xij-ها: مقادیر ورودی ها (xij = میزان ورودی i-ام از واحد j-ام)
Yrj-ها: مقادیر خروجیها (yrj = میزان خروجی r-ام از واحد j-ام)
k: شناسه واحدی که حاشیه امنیت کارایی آن تحت بررسی است
t: شناسه واحدی که حاشیه امنیت کارایی واحد k نسبت به آن سنجیده می شود( شناسه واحد مورد مقایسه )
δ: پارامتر دقت حاشیه امنیت کارایی
خروجی:
حاشیه امنیت کارایی واحد k نسبت به واحد t
مراحل:
گام۱- به کمک یکی از مدل های DEA، کارایی واحدهای k و t (Ek و Et) محاسبه می شود.
گام۲ - مقدار Ek به عنوان مقدار اولیه کارایی واحد k در متغیر Ek0 ذخیره می شود.
گام ۳- به ازای i از ۱ تا s، مقدار yi,t در yi,t0 ذخیره می شود (مقدار اولیه تمام خروجیهای واحد t).
گام ۴- مقدار α (ضریبی برای افزایش خروجیها)، مساوی δ قرار میگیرد.
گام ۵- به ازای i از ۱ تا s، مقدار yi,t به صورت yi,t0 × (۱+α) محاسبه می شود (افزایش تمام خروجیها به میزان α%).
گام ۶- مانند گام ۱، بار دیگر کارایی واحد k محاسبه و در Ek ذخیره می شود.