- ارائه مدل مفهومی با توجه به چارچوب نظری
تنظیم مدل میدانی و عملیات میدانی
- تعیین حدود میدان و طراحی ابزارتحقیق
- آزمون ابزار و گردآوری داده
- گردآوری داده
تحلیل و پردازش داده ها
- ورود داده ها به رایانه و آماده کردن آن برای تجزیه و تحلیل، پردازش

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

و اندازه گیری روابط میان متغیرها
- تهیه و تدوین راهکارها و پیشنهادها
مدل ۱-۱- مراحل پژوهش
فصل دوم:
مبانی نظری تحقیق
۲-۱- مقدمه
با توجه به موضوع تحقیق به منظور تبیین مباحث، مرور ادبیات این تحقیق در پنج بخش مجزا با عناوین “بیمه"، “آموزش"، “اثربخشی"، “مروری بر تحقیقات گذشته"، “پیش فرضهای تحقیق” و “مدل نظری” ارائه میگردد.
بخش اول
۲-۲-بیمه
هرچند خدمات بیمه از قدمتی چند صد ساله برخوردار است امّا بیمۀ محصولات کشاورزی از اوایل قرن بیستم در جهان و از دو دهه پیش در ایران پدیدار گردید. از آنجا که ظهور هر پدیده و یا فعالیت اجتماعی به دلیل نیازمندی انسان در یک برهه خاص تاریخی است و تحوّل و پیشرفت آن در گذر زمان به عوامل مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و جغرافیایی بستگی دارد لذا تحلیل ماهیت، مزایا و معایب آن می تواند بسیار مفید واقع شود(ثبات، ۱۳۷۷).
بیمه و انواع آن :
امروزه بیمه ها به صورت بسیار متنوع و گسترده ای در زندگی های مدرن به کار گرفته می شوند چنانکه آن را یکی از شاخص های توسعه یافتگی در جوامع بشری به شمار می آورند. در مورد وجه اشتقاق و کلمه ” بیمه ” نظرات مختلفی وجود دارد. برخی لغت شناسان آن را ار ریشه واژه فارسی ” بیم ” به معنای خوف و ترس ولی برخی دیگر آن را از لغت اردو ” بیما ” ( Bimea ) به معنای ضمانت دانسته اند. بیمه ( insurance ) قراردادی است که به موجب آن یک طرف قرارداد به نام بیمه گر ( insurer ) متعهد می شود تا در قبال دریافت مبلغی به عنوان حق بیمه قطعی یا برآوردی ( premume ) درصورت وقوع حادثه ای ( accident ) که به عنوان موضوع خطرزا ( risk ) درمتن قرارداد آورده می شود، مبلغی را به طرف دیگر یعنی بیمه گزار ( insured ) بپردازد. قرارداد بیمه به عنوان قرارداد جبران خسارت ( loss ) مطرح است و بیمه شونده هیچ سودی بابت این قرارداد نمی برد بلکه تنها خسارت وارده بر او تا حدودی جبران می گردد. بیمه مکانیزمی برای انتقال احتمال بروز خسارت های مالی درقبال پرداخت مبلغ ثابت توافقی به بیمه گر می باشد ولی پرداخت حق بیمه باید قبل از وقوع خسارت احتمالی صورت گیرد(اوتریل و همکاران، ۱۳۸۱).
به طور کلی بیمه ها را می توان در سه گروه عمده تقسیم بندی نمود :
الف) بیمه اموال نظیر بیمه منازل و بیمه اتومبیل
ب ) بیمه اشخاص نظیر بیمه عمر و بیمه درمان
ج ) بیمه های مسئولیت ( liability ) نظیر بیمه مسئولیت پزشکان
همچنین اصولاً بیمه های insurance برای حوادثی که احتمال وقوع آنها وجود دارد ( نظیر آتشسوزی ) و بیمه های assurance برای حوادثی که حتماً وقوع خواهند یافت ( نظیر فوت اشخاص ) کاربرد یافته اند(ثبات، ۱۳۷۷).
تاریخچه بیمه در جهان و ایران :
کاربرد بیمه های دریایی برای اولین دفعه در سال ۱۴۹۸ میلادی از قهوه خانه ای به نام لویدز در شهر لندن آغاز گردید امّا پیدایش بیمه های برّی در پی آتشسوزی های مهیب لندن شروع شد. فواید اجتماعی حاصل از بیمه که پوشش خطراتی چون بیماری و از کار افتادگی را ارائه می داد، دولت فرانسه را برآن داشت تا کلیه کارگران و کارکنان را در سال ۱۹۲۸ تحت پوشش بیمه اجباری درآورد. سابقه بیمه در ایران به تأسیس اداره بیمه حمل و نقل در سال ۱۲۷۰ شمسی برمی گردد که امتیاز آن از طرف ناصرالدین شاه قاجار به یک کمپانی روسی به نام « شرکت مروّج تجارت و صناعت ایران » به ریاست « لازار پولیاکف » واگذار گردیده بود. در اوایل سلطنت احمد شاه قاجار نیز دو مؤسسه روسی دیگر به نام های « نادژوا » و « کافکا مرکوری » به صورت شرکت های بیمه ای شروع به فعالیّت در ایران نمودند که به بیمه کردن کالاهای تجاری وارداتی وصادراتی متقابل روسیه و ایران اقدام می کردند. تا اینکه در سال ۱۳۱۴ شمسی اوّلین شرکت سهامی بیمه دولتی ایران با تلاش « علی اکبر داور » شروع به فعالیّت کرد(اوتریل و همکاران، ۱۳۸۱).
منابع حقوقی بیمه در ایران :
اوّلین لایحه بیمه کشور در سال ۱۲۸۹ شمسی ( ۱۹۱۴ میلادی ) در ارتباط با بیمه محصولات پستی در مجلس شورای ملی به تصویب رسید. قانون بیمه نیز در سال ۱۳۱۶ شمسی و قانون بیمه کارگران در سال ۱۳۲۲ شمسی از تصویب نمایندگان آن مجلس گذشت. بیمه مرکزی ایران درسال ۱۳۵۰ شمسی در راستای نظارت دولت بر بیمه تأسیس شد. مطابق اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و بر اساس قانون مصوب سال ۱۳۶۷ شمسی عملاً کلیه فعالیت های بیمه ای تحت پوشش دولت درآمد و شرکت هایی با نام های بیمه ایران، بیمه آسیا، بیمه البرز و بیمه دانا مسئولیت اجرای آنرا برعهده گرفتند(بو، ۱۳۷۸).
تکنیک بیمه :
مبنای تکنیک بیمه را نظریه مشارکت تشکیل می دهد و به عبارت دیگر جبران آثار حادثه از طریق مشارکتی که براساس قوانین احتمالات می باشد، محقق می گردد یعنی گروهی از افراد به وسیله مشارکت، خطراتی را که ممکن است در معرض آن قرار گیرند، به نحو نامحسوسی بین خود سرشکن می نمایند. معهذا مؤسسه بیمه از این مشارکت متأثر می شود زیرا در پایان فقط حق بیمه های دریافتی امکان تصفیه خسارات را فراهم می سازند. به طور کلی تکنیک بیمه بر ۵ اصل اساسی استوار است :
الف) اصل نفع بیمه پذیر : فردی که درصدد گرفتن بیمه است باید قانوناً اختیار بیمه کردن اموال، حادثه یا زندگی را داشته باشد و به صورت عادی وقوع حادثه باعث زیان مالی برای خریدار بیمه بشود.
ب ) اصل نسبیت : بایستی بین مبلغ غرامت پرداخت شده و حق بیمه دریافتی نسبت قابل قبولی برقرار باشد.
ج ) اصل حسن نیّت ( at must good faith ): فرض بر صداقت در اظهارات بیمه گر است به عبارتی خسارت ها نباید عمدی و اجتناب پذیر باشند و یا قبل از بیمه کردن حادث گردیده باشند.
د ) اصل غرامت : غرامت پرداختی باید به میزانی باشد که خسارت دیده را در شرایط قبل از وقوع آن قرار دهد.
ه ) اصل رابطه علّت : عامل خطر برای بیمه شده بایستی کاملاً تصادفی و با درصدی احتمال باشد(اوتریل و همکاران، ۱۳۸۱).
نقش بیمه در زندگی :
بیمه افراد را در برابر خطرات وقوع حوادثی که آنان را از نظر شخصی یا مالی تهدید می نمایند، حمایت می کند و از این طریق به آنها نسبت به آینده اطمینان می بخشد. بیمه اقدامی پیش بینانه است که به عامل آن اجازه می دهد تا ضمن استقلال و آزادی به ایفای وظیفه اخلاقی خود اقدام کند. به طور کلی بیمه در جوامع بشری دارای دو نقش عمده است :
الف) نقش اجتماعی بیمه : بیمه از طریق جبران زیان های ناشی از تحقق خطر باعث می شود تا بیمه گذار موازنه دارایی خود را با شرایط قبل از وقوع خسارت برقرار سازد. همچنین بیمه از طریق ارائه تأمین به افراد سبب شکوفایی فعالیّت هایی می گردند که بدون شمول بیمه قادر به تقبّل خطرات آن نبوده اند.
ب ) نقش اقتصادی بیمه : بیمه از طریق تقویت تضمین هایی که بیمه گذار به بستانکاران خود ارائه می نماید، امکان تحصیل اعتبار را به آنها اعطا می کند. درمواردی که پرداخت یا واریز وجوه مسلّم بوده ولی زمان آن نظیر بیمه های عمر نامشخص است، عملاً نقش پس انداز بودن و سرمایه گذاری بیمه ها بیش از نقش تأمینی آنها خواهد بود. از طرفی سرمایه های جمع آوری شده برای دولت ها منابع قابل توجهی را تأمین می کند و از طریق برعهده گرفتن تأمین مالی بسیاری از پروژه ها به ایفا نقش مهّمی در اقتصاد کشورها می پردازند(اوتریل و همکاران، ۱۳۸۱).
بیمه اتکایی :
بیمه اتکایی ( reinsurance ) عملیاتی است که به موجب آن بیمه گر تمام یا قسمتی از خطرات پذیرفته شده را به بیمه گر دیگری واگذار می کند درحالیکه خود متعهد تأمین خسارت می باشد. بیمه گر ثالث نیز به نوبه خود می تواند این تعهد را به شخص ثالث ( third party ) منتقل کند. تعدد واگذاری سبب توزیع خطرات بین شرکت های بیمه ای ( insurance company ) می گردد و بار سنگین بازپرداخت ناشی از حوادث را قابل تحمل می نماید. از نظر شرکت های بیمه ای، فایده این نوع عملیات تقسیم خطر زیان های مالی بدون تقسیم مشتریان می باشد(اوتریل و همکاران، ۱۳۸۱).
نقش بیمه در کشاورزی :
از ویژگی های بارز فعالیت های تولید محصولات کشاورزی وابستگی آن به شرایط غیر قابل کنترل و گاه غیر قابل پیشبینی محیط طبیعی است چنانکه اینگونه فعالیت ها در شرایط طبیعی از پرمخاطره ترین فعالیت های اقتصادی محسوب می گردند. اهمیت موضوع زمانی بیشتر می شود که بدانیم کشور ایران به عنوان دهمین کشور بلاخیز دنیا شناخته شده است به طوری که ۳۱ نوع از ۴۰ نوع بلّیه طبیعی شناخته شده در آن رخ می دهد. از طرف دیگر بخش مهمّی از تولید کنندگان روستایی توان مالی محدودی دارند و تمامی دارایی خود را در چرخه تولید برای هر دوره بکار می گیرند و گاه کمترین خسارت وارده می تواند آنها را از هستی ساقط و یا شرایط زندگی جهت ادامه تولید را برایشان دشوار سازد. لذا بکارگیری راهکارهای افزایش ضریب اطمینان برای سرمایه گذاری ( investment ) و کاهش میزان مخاطرات اصلی ضروری است و بهره مندی از مزایای صنعت بیمه در این جهت قادر می باشد تا بعنوان کارآمدترین اهرم حمایتی و هدایتی دولت اعمال گردد. محصولات کشاورزی براساس روش های مختلفی درجهان بیمه می شوند که مهمترین آنها عبارتند از :
الف) براساس هزینه تولید : دریافت حق بیمه و پرداخت خسارت در این روش بر مبنای هزینه هایی است که بابت تولید محصولات کشاورزی به مصرف می رسند. این روش بسیار رایج و ساده می باشد.
ب ) براساس نسبتی از بازده محصول : در این روش قیمت تقریبی محصولات تولیدی برآورد می شود و مقدار حق بیمه ( level premium ) و غرامت پرداختی مشخص می گردد که فقط در کشورهای دارای درصد تورم اقتصادی پائین قابل اجرا می باشد.
ج ) براساس نسبتی از وام پرداختی به کشاورز : در این روش نسبتی از وام اعطا شده به کشاورز را به عنوان حق بیمه دریافت می کنند و غرامت پرداختی را بر این منوال تعیین می نمایند. این روش بسیار ساده می باشد ولیکن مستلزم اجباری نمودن بیمه محصولات کشاورزی براساس وام های پرداختی است(رحمانی، ۱۳۸۴).
بیمه محصولات کشاورزی در جهان :
بیمه محصولات کشاورزی از آغاز قرن بیستم مورد توجه کشورها واقع شد و ایالات متحده آمریکا از سال ۱۹۳۹ میلادی با اجرای گسترده آن اقدام نموده است. کشورهای آمریکای جنوبی نظیر شیلی، پرو و اکوادور از دهه ۱۹۷۰ میلادی به اجرای آن اهتمام ورزیدند. در جوامع اروپایی نیز بیمه محصولات کشاورزی ضمن دهه های اخیر بویژه در سوئد گسترش یافته اند. ژاپن اولین آسیایی بود که مبحث بیمه را از سال ۱۹۲۹ میلادی برای دام ها و سپس در سال ۱۹۳۹ میلادی در مورد سایر محصولات کشاورزی بکار گرفت. متعاقب آن حدود ۷۰ درصد کشورهای آسیایی از جمله فیلیپین، سریلانکا، و کره جنوبی آن را در سه دهه اخیر اجرا کرده اند. بمرور ضرورت حضور بیمه در تمامی کشورهای جهان احساس گردید و به تناسب اوضاع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آنها را به صور مختلفی بکار می برند ؛ چنانکه :
— در ژاپن طرح فراگیر بیمه محصولات کشاورزی ( زراعت، باغبانی، امور دام ) یا بیمه تمام خطر ( all risk ) در مقابل بروز خطرات مختلف به اجرا در می آید.