۳-۱۴-باد و جریان­های هوایی:
اصطلاح هوا عبارت است از شرایط لحظه ای جو یک منطقه ،که تمام عناصر هوا را در بر می گیرد و یک تیپ هوایی ویژه ای را به وجود می آورد ،هوایی که در منطقه‌ای در مدت طولانی بیشتر تکرار شود هوای غالب و یا آب و هوای آن منطقه را تشکیل می‌دهد . علم مطالعه هوارا، هوا شناسی و علم مطالعه آب و هوا را، آب و هوا شناسی گویند . هدف اصلی آب و هوا شناسی تبین آب و هوا ی منطقه‌ای معین بر اساس عوامل کنترل کننده آن و بررسی اثرات آن بر زندگی انسانهای آن منطقه است(علی جانی، کاویانی ،۲۵:۱۳۷۱).
حرکات افقی هوا موجب می‌شود تا اختلافات مربوط به دما ،رطوبت و فشار که در جهات افقی جو وجود دارد، از بین رفته ،هوا به حالت تعادل در آید. بنابراین باد تعدیل کننده مهمی در طبیعت است. (علیزاده و دیگران ،۱۷۹:۱۳۸۴).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

گستره فعالیت‌ها و دامنه انعطاف پذیری باد در یک مکان بیرونی تا حدودی به شرایط خرد اقلیم آن، به ویژه وضعیت تابش خورشید و سرعت آن بستگی دارد. میزان سرعت باد به دلیل تأثیری که بر دمای هوا می گذارد، مهم است. (بنتلی و دیگران،۲۲۰:۱۳۸۲) باد عامل مهم انتقال رطوبت، بخار آب و تراکم آن است به­علاوه باد و تولید ابر و باران عامل بسیار مهمی است و در فرسایش خاک و حرکت شنهای روان مؤثر است. در شهرهای امروزی، وزش باد در ساعات مختلف شبانه روز همان قدر اهمیت دارد که بهداشت و سلامت مردم . باد به عنوان موجد تبادل بین رطوبت، برودت و گرما از جمله عواملی است که در برنامه ربزی های شهری و منطقه‌ای می بایست مورد توجه خاص واقع شود. در ساختمآن‌های مسکونی نیز ،به دلیل ایجاد تبادلات فراوان و نحوه استقرار ساختمآن‌ها نقش باد کمک ارزنده ای را می نماید (شیعه ،۱۹۹:۱۳۸۳).
استان فارس تحت تاثیر بادهای شمالی، باختری، جنوبی و محلی نیز قرار دارد، به طوری که جریان توده های هوایی آن به چهار گروه تقسیم می‌شود:
بادهای شمالی: که از سیبری به ایران می وزند و بسیار سرد و خشک هستند و باعث برودت هوا در زمستان، به ویژه درمناطق کوهستانی می‌شود.
بادهای باختر: که از اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه به سوی ارتفاعات زاگرس می وزند و جزو بادهای باران آوری هستند که سبب ریزش برف و باران می شوند. این بارندگی از اواسط بهار ادامه پیدا می کند.
توده های هوای جنوبی: که از عربستان به سوی استان فارس می وزند. این توده های گرم و خشک هستند و سبب افزایش دما در تابستان می شوند. بادهای محلی که از سمت کوهستان به دشت می وزند عکس این مسیر را می پیمایند. نام یکی از آن‌ها باد قهره است که در ممسنی در امتداد رودخانه فهلیان می وزد (سازمان هوا شناسی).
۳-۱۵-آب و هوا:
در بررسی های طبیعی و جغرافیایی ،شناخت طبیعی شهر و نواحی اطراف آن و تأثیراتی که می‌تواند این پدیده بر کالبد فیزیکی شهر بگذارد، مورد مطالعه واقع می‌شود . بدیهی است که نقش آب و هوا در کالبد فیزیکی شهر و دوران زندگی روزمره دیگر عوامل فیزیولوژی ،روانی و روحی جمعیت، از اهمیت ویژه ای برخوردار است (شیعه ،۱۱۰:۱۳۸۳). بین عوامل طبیعی آب و هوا نقش بسیار مهمی را در فعالیت‌های انسانی دارد .مساعدت یا عدم مساعدت آب و هوا بیش از سایر عوامل طبیعی در زمینه گسترش اماکن شهری و روستایی مؤثر می‌باشد . چنان چه،خالی بودن فضاهای وسیع درنقاط مختلف دنیا از نظر پراکندگی اجتماعات انسانی ،نشانگر عدم مساعدت عوامل آب و هوایی است . فشردگی اجتماعات انسانی در نواحی ویژه جغرافیایی حاکی از اعتدال و مساعدت آن است. انواع آب و هوا و تغییرات سالیانه یا فصلی آن انسانها را در جهت ساختن و به وجود آوردن انواع فضای زیستی خود، به ایجاد نقاط مسکونی در رابطه با نوع آب و هوا ی محیطی که در آن زندگی می کنند، ملزم ساخته است .(شیعه ،۱۹۸:۱۳۸۳)
در استان فارس، تحت تاثیر ویژگی های توپوگرافیک، سه ناحیه آب و هوایی مشخص پدیدار شده است:
- ناحیه کوهستانی شمال، شمال باختر و باختر
دارای زمستآن‌های سرد معتدل و پوشش گیاهی قابل توجه می‌باشد. میزان بارندگی این ناحیه در حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلی متر در سال گزارش شده است
- ناحیه مرکزی
این ناحیه درزمستآن‌ها آب و هوای نسبتا معتدل توام با بارندگی و در تابستآن‌ها، هوایی گرم وخشک دارد. آب و هوای این ناحیه به علت بارندگی نسبی ارتفاعات، نسبت به شمال و شمال باختر وضعیتی کاملا متفاوت دارد، میزان باران این ناحیه بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی متر در سال است. شهرهای شیراز، کازرون، فسا و فیروزآباد در این ناحیه قرار گرفته اند.
- ناحیه جنوب و جنوب خاوری
به علت کاهش ارتفاع و پهنای جغرافیایی و نحوه استقرار کوه ها، میزان بارندگی این ناحیه درفصل زمستان نسبت به دو فصل بهار و پاییز کم تر می‌باشد. هوای این ناحیه در زمستآن‌ها معتدل و در تابستآن‌ها بسیار گرم و میزان بارندگی سالانه آن ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی متر است. شهرهای لار، اوز و خنج جزو این ناحیه خشک به شمار می روند.
ایستگاه های هوا شناسی استان فارس: استان فارس دارای ۲۴ایستگاه هوا شناسی سینوپتیک می‌باشد که مشخصات این ایستگاه ها در جدول زیر آمده است .
جدول شماره(۳-۱):ایستگاه های هواشناسی