با تعمقی در منابع موجود در مورد یوگا به آسانی متوجه این مطلب می­شویم که یوگا نه تنها به عنوان ورزشی مفید برای سلامت جسم، بلکه به طریق اولی مؤثر بر روح و روان است و ادعا می­ شود که از مسیر هدایت ذهن و روح انسان را به سلامت جسمی هم رهنمون می­سازد. به نظر عده­ای یوگا صرفاً یک ورزش نیست، بلکه نگرشی همه جانبه به زندگی و تلاشی است برای یافتن زندگی با آرامش بیشتر(مهدوی پور،۱۳۷۸).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

تحقیقات نشان می دهد که تمرینات یوگا با افزایش توان سازگاری دستگاه­های روانی،عصبی،ایمنی،شناختی و تعدیل سیستم عصبی خودکار و افزایش پایداری جسمی و مقاومت بدن و تعدیل سیستم ایمنی می ­تواند بر احساس سلامت کلی بدن تأثیر گذار باشد(پارشاد،۲۰۰۴).
همانطور که مشاهده می­کنیم پژوهشهای بسیاری در زمینه تأثیر یوگا بر روی افراد به خصوص بیماران مختلف درداخل و خارج از کشور انجام شده است و اکثر این پژوهشها بر مؤثر بودن یوگا دربهبود کیفیت زندگی، بهبود عملکرد روحی-روانی و فیزیکی، بهبود روابط اجتماعی، افزایش تمرکز و کاهش استرس و اضطراب و مؤثر بودن آن در درمان بیماری­های مختلف اذعان دارند. با این وجود جای تحقیقات بیشتر در برخی زمینه­ ها خالی است به­خصوص در زمینه تآثیر یوگا بر بیماری­های مزمن و طولانی مدت مانند سرطان.لذا در این تحقیق بر آنیم که تأثیر یوگا بر امید به زندگی و تاب آوری بیماران سرطانی رابسنجیم.
فصل سوم:
روش شناسی پژوهش
۳-۱ مقدمه:
نحوه جمع­آوری اطلاعات و روش­های به­کار گرفته شده برای کارهای تحقیقاتی و طریقه تجزیه و تحلیل داده ­ها از مهم­ترین بخش­های یک پژوهش می­باشد. در این فصل روش تحقیق، جامعه، نمونه و ابزار آماری پژوهش، چگونگی جمع­آوری داده ­ها و روش تجزیه و تحلیل داده ­های پژوهشوهمچنین ویژگی پرسشنامه ­ها بیان می­گردد.
۳-۲ روش تحقیق :
روش تحقیق با توجه به موضوع از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ شیوۀ اجرا نیمه تجربی و از لحاظ نوع گردآوری اطلاعات به شکل میدانی است.
۳-۳ جامعه آماری پژوهش:
جامعه آماری این پژوهش شامل تمام زنان سرطانی بهبود یافته در اردیبهشت و خرداد ماه سال ۱۳۹۳در شهر زنجان است که نام آنها در انجمن خیریه حمایت از بیماران سرطانی مهرانه زنجان ثبت گردیده. این افراد همگی جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی انجام داده و هم­اکنون برای چکاپ ماهانه به پزشک آنکولوژی مراجعه می­ کنند.
۳-۴ نمونه آماری و روش نمونه گیری:
نمونه آماری این تحقیق تعداد ۴۰ بیمار سرطانی بهبودیافته زن می­باشد که نام آنها در انجمن حمایت از بیماران سرطانی مهرانه زنجان ثبت گردیده و داوطلب همکاری با طرح بودند که به روش نمونه در دسترس انتخاب شدند که پس از انجام مصاحبه حضوری با آنها به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند.
۳-۵متغییرهای پژوهش:
متغییر مستقل در این پژوهش هشت هفته تمرینات یوگا و متغییرهای وابسته مولفه تاب آوری و امید به زندگی می باشد.
۳-۶ ابزار گردآوری اطلاعات:
۳-۶-۱ مقیاس تاب­آوری کانر و دیویدسون (CD-RISC؛ کانر-دیویدسون، ۲۰۰۳)
این مقیاس یک ابزار ۲۵ سؤالی است که سازه تاب­آوری را در اندازه­ های پنج درجه­ای لیکرت از صفر(کاملاُ غلط) تا چهار(کاملاُ درست) می­سنجد.حداقل نمره تاب­آوری آزمودنی در این مقیاس صفر و حداکثر نمره وی صد است. روایی مقیاس (به روش تحلیل عوامل و روایی همگرا و واگرا) و پایایی (به روش بازآزمایی و آلفای کرونباخ) توسط سازندگان آزمون در گروه ­های مختلف عادی و در مخاطراه احراز شده است(کانر و دیویدسون،۲۰۰۳). گر چه نتایج تحلیل عاملی اکتشافی وجود پنج عامل ( شایستگی/استحکام شخصی، اعتماد به غرایز شخصی/تحمل عواطف منفی، پذیرش مثبت عواطف/روابط ایمن، مهار و معنویت) را برای مقیاس تاب­آوری تأکید کرده است، چون پایایی و روایی زیرمقیاس­ها هنوز به طور قطع تأیید نشده­اند در حال حاضر فقط نمره کلی تاب­آوری برای هدف­های پژوهشی معتبر محسوب می­ شود(کانر و دیویدسون،۲۰۰۳). درایران جوکار(۱۳۸۶) پایایی مقیاس را با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ ۹۳/. گزارش کرده است. نتایج حاصل از پژوهش جوکار با یافته­های دیگر پژوهش­هایی که روایی و پایایی این مقیاس را بررسی کرده ­اند، نزدیک است(سامانی، جوکار و صحراگرد، ۱۳۸۶ و محمدی،۱۳۸۴).اعتبار این سازه در ایران در سال ۱۳۸۶ توسط بشارت تأیید شده است.همچنین مشعل­پور در سال ۱۳۸۹ از طریق همبسته نمودن آن با مقیاس سرسختی روان­شناسی با محاسبه ضریب همبستگی ۶۴% نشان داده که این سازه از اعتبار نسبتاُ بالایی برخوردار است(بشارت،۱۳۸۹).
۳-۶-۲ مقیاس امید اسنایدر(۱۹۹۱)
این مقیاس شامل ۱۲ سؤال است که برای سنین ۱۵ سال به بالا طراحی شده است که دارای دو خرده مقیاس تفکر عامل و راهبرد می­باشد و مدت زمان کوتاهی (حدود پنج دقیقه)برای پاسخ دادن به آن کفایت می­ کند.برای پاسخ دادن به هر سؤال،پیوستاری از ۱(کاملأ غلط)تا ۴(کاملأ درست) درنظر گرفته شده است.سؤالات ۳، ۵، ۷ و۱۱ نمره­گذاری نمی­شوند و مربوط به حواس­پرتی­اند.سؤالات ۱، ۴ ،۶ و۸ مربوط به خرده مقیاس راهبردو سؤالات۲، ۹، ۱۰ و۱۲ مربوط به خرده مقیاس تفکر عامل می­باشند.نمرات امید حاصل جمع این دو خرده مقیاس است.بنابراین مجموع نمرات می ­تواند بین ۸ تا ۳۲ قرار گیرد.اسنایدر و همکاران(۲۰۰۰) اعتبار این سازه را از طریق بازآزمایی بعد از ۳ هفته ۸۵% وبرای زیر مقیاس تفکر عامل ۸۱% و برای مسیرها۷۴% گزارش کرده ­اند(خلجی،۱۳۸۶).لوپز و اسنایدر(۲۰۰۷) همسانی درونی مقیاس را از طریق آلفای کرونباخ ۷۴% تا ۸۴% و ضریب اعتبار آن را با روش باز­آزمایی۸۰% گزارش کرده ­اند(کوهساریان،۱۳۸۷).هماهنگی سؤال­های این مقیاس با نظریه امید اسنایدر نشان­دهنده روایی محتوای خوب آن است(گروال و پورتر،۲۰۰۷).همبستگی مثبت معنادار بین این مقیاس با عاطفه مثبت، خوش­بینی، رضایت از زندگی و عزت نفس و همبستگی منفی معنادار با اضطراب و بدبینی نیز به­دست آمده است(عبدالخالد و اسنایدر،۲۰۰۷). در روایی سازه از طریق تحلیل عاملی با اجرای آن در مورد۶۷۶ آزمودنی(۲۹۵ بیمار روانی،۱۱۲ بزهکار و ۲۹۶ دانش ­آموز) دو مؤلفه تفکر عامل و مسیرها به­دست آمده است(براور و همکاران،۲۰۰۸). در ایران نیز این مقیاس مورد هنجاریابی قرار گرفته و پایایی مناسبی را کسب کرده است. به عنوان مثال علوی(۱۳۸۵) در پژوهش خود برای این مقیاس آلفای کرونباخ برابر با ۷۵% به­دست آورده است. همچنین نصیری و جوکار(۱۳۸۷) در پژوهش خود برای خرده مقیاس مسیرها ضریب آلفای کرونباخ۶۲% و برای خرده مقیاس تفکر عامل ضریب ۷۴% را به­دست آورده­اند.
۳-۷ چگونگی جمع آوری داده های پژوهش:
نمونه­های تحقیق که شامل ۴۰ بیمار سرطانی بهبودیافته زن بودند به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند.سپس پرسشنامه ­های تاب­آوری و امید به زندگی در اختیار آنها قرار گرفت. پس از پر کردن پرسشنامه ­ها بر اساس نمرات تاب­آوری و امید به زندگی، آزمودنی­ها به دو گروه همسان (۲۰ نفر آزمایش و۲۰ نفر گواه) تقسیم شدند. قبل از پرکردن پرسشنامه ­ها توضیحات لازم و دستورالعمل­های مربوط به پر کردن اطلاعات پرسشنامه ­ها به بیماران داده شد. و بعد از پرکردن آنها پرسشنامه ­ها جمع­آوری گردید و سپس هشت هفته تمرینات یوگا به صورت هفته­ای دو جلسه وهر جلسه به مدت یک و نیم ساعت زیر نظر مربی مجرب برای گروه آزمایش گذاشته شد. در این مدت گروه گواه هیچ ورزش خاصی انجام ندادند. سپس در پایان این دوره دوباره پرسشنامه ­های امید به زندگی و تاب­آوری بین افراد توزیع شد.نهایتا این دو گروه براساس پاسخ هایی که به پرسشنامه ­ها داده بودند با هم مقایسه شدند.
۳-۸ روش تجزیه و تحلیل داده های پژوهش:
در این پژوهش ابتدا آمار توصیفی جهت توصیف اطلاعات استفاده شده است، بر این مبنا داده ­های حاصل از پژوهش در جداول و نمودار­های مربوطه نشان داده می­ شود.سپس تحلیل داده ­ها مبتنی بر استنباط آماری صورت می­گیرد. در بخش توصیف داده ­ها از میانگین و انحراف استاندارد و در بخش استنباطی،با بهره گرفتن از نرم افزار spss داده ­های مربوط به آزمون کواریانس یک طرفه و دو طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که از روش پیش آزمون و پس آزمون در گروه گواه و آزمایش با سطح معناداری p0/05استفاده شده است.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش
۴-۱ مقدمه
در این فصل داده های پژوهش با بهره گرفتن از روش های علمی مورد بررسی و ارزیابی قرار می­گیرد. هدف از جمع­آوری اطلاعات بدست آمده از سؤالات و طبقه ­بندی آنها، شناخت کامل متغیرها و روابط بین آنها است تا بتوان متناسب با اهداف پژوهش جمع­بندی و نتیجه گیری نمود. تجزیه و تحلیل داده ­ها در این فصل در دو بخش انجام شده است. ابتدا نتایج توصیفی جهت مرتب کردن اطلاعات استفاده شده است. بر این مبنا داده ­های حاصل از پژوهش در جداول مربوطه نشان داده می­ شود، سپس در بخش دوم با بهره گرفتن از آمار استنباطی هر یک از فرضیه ­ها بررسی شده اند.
۴-۲ نتایج توصیفی
۴-۲-۱ مقطع تحصیلی
جدول۴-۱ توزیع فراوانی و درصد آزمودنیها به تفکیک مقطع تحصیلی