از دیگر مراکز سیاحتی این منطقه میتوان تالاب زیبا با پرندگان گوناگون و سواحل آرام و بکرآن را نام برد.
۳-۲-۴-جاذبههای ساحلی چاف و چمخاله
این ساحل یکی از سواحل قدیمی و زیبای منطقه میباشد که قبل از انقلاب ۱۳۵۷ دارای پلاژها و ویلاهای بسیار زیبا و جالبی بوده که پس ازانقلاب به تدریج از رونق آن کاسته شد. هم اکنون شهر چاف و چمخاله با داشتن پنج هتل و چندین اقامتگاه و مهانپذیر میباشد که هر ساله پذیرای بسیار زیادی از مسافران میباشد. بهترین جاذبههای این شهر ساحل ماسهای و رودخانه بزرگ چمخاله میباشد.
۳-۳- بخش کومله :
بخش کومله لنگرود در شرق گیلان و مرکز شهرستان لنگرود بین عرضهای جغرافیای ۳۷ درجه و ۶ دقیقه تا ۳۷ درجه و۱۳ دقیقه شمالی و طولهای جغرافیایی ۵۰درجه و ۶ دقیقه تا ۵۰درجه و ۱۴ دقیقه شرقی قرار گرفته است.این بخش شمال از شمال به بخش مرکزی لنگرود،از مشرق به دهستان چینی جان رودسر و دهستان املش شمالی شهرستان املش ،از جنوب به بخش اطاقور لنگرود و از مغرب به دهستان دیوشل و اطاقور لنگرود محدود شده است.بخش کومله دارای دو دهستان به نامهای دریاسر و مریدان و دو شهر به نامهای کومله و شلمان می باشد .در این بخش ۸۰۳۴ خانوار با جمیعتی در حدود ۲۷,۳۹۴نفر زندگی می کنند که از تعداد فوق ۴۶۸۲خانوار با ۱۶,۰۴۰ نفر جمیعت در نقاط روستایی و ۳۳۵۲ خانوار با ۱۱،۳۵۴ نفر در نقاط شهری سکونت دارند. مساحت بخش کومله ۲/۶۵ کیلومتر مربع با ۲۰ روستای مسکونی است.تراکم نسبی جمعیت در این بخش ۴۲۳ نفر در هر کیلومتر مربع می باشد . از نظر آب و هوا در شرایط اقلیم خیلی مربوط خزری قرار دارد و میزان بارندگی آن به طور متوسط حدود ۱۴۰۰ میلیمتر در سال است . از نظر توپوگرافی در شرایط دشتی و جلگه ای و کوهپایه ای می باشد . ساخت زمین شناسی آن در قسمت شرقی به صورت جلگه ای مربوط به دوره کوارترنر استو عموماً از نهشته های ساحلی و ماسه بادی و نهشته های دریایی قدیمی عهد حاضر و نهشته های دلتایی تفکیک نشده تشکیل گردیده است که در حال حاضر زیر کشت برنجکاری بخش مدفون می باشد . بخش غربی به صورت کوهپایه ای است که حداکثر ارتفاع آن به ۱۵۰ متر بالغ می گردد.این ارتفاعات ادامه ارتفاعات غربی است که به دوره ژوراسیک – کرتاسه زیرین تعلق دارد و از ماسه سنگ و شیل همراه آهک و در مناطقی از سنگهای آتشفشانی بازی (کرتاس زیرین ) تشکیل شده است . سر شاخه هایی از رودخانه شلمان رود در ارتفاعات غربی بخش قرار گرفته است .(گروه پژوهشگران ایران ، ۱۳۸۷ : ۱۸۵۰ و ۱۸۴۹)
۳-۳-۱ - شهر کومله :
کومله شهری سرسبز در ۵ کیلومتری شهر لنگرود است که به وفور میتوان زمینهای کشت برنج و چای را در اطراف آن مشاهده کرد. بیشترین درآمد این شهر برنج - مرکبات و چای میباشد که مرکبات روستای پرشکوه این بخش دارای محبوبیت و مرغوبیت بالایی در گیلان و ایران است .این شهر از شمال به لنگرود و از جنوب به اطاقور و از شرق به شلمان و از غرب به لنگرود متصل است
قدمت شهر کومله به دوره تیموریان می رسد.وجود مناطقی در کومله بنام های (علی کیابیجار-علی کیاسل و مهدی کیاسل) بیانگر قدمت و اهمیت کومله در عصر حکمرانی سادات آل کیاست درواقع ملاط که یکی از روستاهای این بخش است مهد سلسله سادات کیا بوده که در تاریخ ایران و تشیع نقش مهمی را ایفا نموده اند.در سالهای ۱۳۳۲ تا ۱۳۴۰ امورات شهر کومله بوسیله برزن اداره می شد که در سال ۱۳۴۱ شهرداری تأسیس و مشغول به کار شده و از عمده محصولات این شهر عبارتند از: برنج-چای-مرکبات-پرورش کرم ابریشم.کومله در اصل کوملا بوده که این واژه مرکب است از “کو” و “ملا” به معنی اسکان و پناه گرفتن درجای امن می باشد، لازم به توضیح است که ملاحان و کشتی بانان یونانی و ایتالیایی که در دریای خزر برای داد و ستد و مبادلات تجاری و بازرگانی تردد میکردند، هنگامی که دریا طوفانی میشد و اصولاً با خطر مواجهه می شدند.در کومله که در دامنه کوههای مرتفع واقع شده است و به این جهت ساکت و آرامی داشت و درواقع جای امن و آرامی برای استراحت و مصون بودن از خطر بود “کوملا” می زدند.(ماندن در جای امن و پناه گرفتن در مواقع خطر را در اصطلاح خود کوملا می گفتند)بعدها با گذشت زمان کوملا به کومله تغییر نام یافت، خلاصه اینکه قدمت شهر کومله به دوره تیموریان می رسد.در قسمت جنوبی شهر کومله کندزر وجود داردکه در قرون پیشین شهر بوده است.بعضی از معمرین گفته اند که سکه هایی در همین کندزر پیدا شده است که قدمت آن بیشتر از دوره تیموریان بوده است.شهر کومله از لحاظ رتبه جمیعت در رده سی و دوم استان قرار دارد و از نظر مساحت کل شهر نیز با ۵۲۵ هکتار در ردیف بیست و یکم قرار دارد [۲۰].
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۳-۳-۲- شکل گیری شهر کومله :
شهر کومله دارای بازارچه کوچک و نسبتاً ضعیفی است که هسته اولیه شهر را تشکیل می دهد . هرچند از زمان های گذشته تاکنون همواره در این بازار «دوشنبه بازار» برپا میشد و روستاهای حوزه نفوذ خود را تحت پوشش قرار می داد اما گمان می رود که تولید چای و آماده ساختن برگ سبز آن ،که امروز در کارخانه های متعددی در اطراف شهر انجام می گیرد ،همپای یکدیگر شهر کومله را شکل داده اند.(گروه پژوهشگران ایران ، ۱۳۸۷ : ۱۸۰۸)
تبدیل شهر کومله به مرکز بخش ،آسفالت جاده ارتباطی کومله به لنگرود ،آسفالت راه های فرعی منتهی به آبادیهای بزرگ تحت نفوذ در ناحیه پای کوهی ، واقع در جنوب شهر (اطاقور ،خرما و…)ایجاد سازمانها و موسسات اداری ،آموزشی و بهداشتی ،گسترش فعالیتهای کشاورزی و تولید برنج و چای ،افزایش تعداد کارخانه های چای خشک کنی ،رونق بازار محلی و ازدیاد جمیعت از عوامل اساسی مؤثر در رشد شهر کومله به حساب می آیند
اینک خیابان اصلی به صورت بلوار و در قسمتی ،به موازت بازار قدیمی شهر ،به سمت بازارچه چهارراه در منتهی الیه جنوبی شهر کومله احداث شده و همین سبب ایجاد بناهای جدید وتوسعه اطراف و طول خیابان گردیده است .براین اساس توسعه فیزیکی شهر به صورت خطی و درجهت شمال- جنوب صورت گرفته و نوسازی ساختمانها به طور پراکنده در کلیه محله ها انجام یافته است .قسمت کوچکی از روستاهای پرشکوه و کولاک محله اینک در محدوده قانونی شهر قرار دارند[۲۱] .
تاریخ تأسیس شهرداری در شهر کومله سال ۱۳۴۱خورسیدی می باشد.[۲۲] وسعت محدوده ومساحت زیاد کومله ،دلیل بزرگ بودن آن نیست ،بلکه نشانگر بافت بسیار پراکنده و متفرق شهر می باشد .تحولات میزان جمعیت این شهر طی سا لهای ۱۳۹۰-۱۳۳۵ به قرار زیر است[۲۳] :
سال ۱۳۳۵ ۲۲۰۳ نفر
سال ۱۳۴۵ ۲۷۲۸ نفر
سال ۱۳۵۵ ۳۸۹۹ نفر
سال ۱۳۶۵ ۵۰۳۸ نفر
سال ۱۳۷۰ ۵۳۰۵ نفر
سال ۱۳۷۵ ۵۷۱۹ نفر
سال ۱۳۸۵ ۵۷۵۲ نفر
سال ۱۳۹۰ ۶۰۷۸ نفر[۲۴]
۳-۳-۳- شهر شلمان:
شلمان از لحاظ رتبه جمعیت بیست و سومین شهر می باشد و از نظر مساحت کل شهر نیز با ۴۵۰ هکتار در ردیف ۲۶ استان قرار دارد در سال ۱۳۸۵ تعداد خانوار شهر شلمان ۱۷۱۶ خانوار و جمعیت آن ۵۶۰۱ نفر است که در نتیجه سرانه جمعیت برای هر هکتار ۵/۱۲ متر است .
: یک رودخانه به طول ۴۰۰۰ متر ازداخل شهر عبور می کند . در این شهر ۲۲۰۰ مترمربع پارک باسرانه ۳۲٪ متر مربع برای هر نفر وجود دارد . ۱۴۹۰۰ خانوار برخوردار از شبکه آب آشامیدنی با ۱۶۹۷ انشعاب در این شهر وجود دارد و طول شبکه آب به مساحت اراضی مسکونی ۰۰۰/۵۰۰ مترمربع برای هر دانش آموز و تعداد ۲ باب کودکستان ، ۵ دبستان ، یک مدرسه راهنمایی و ۲ دبیرستان درسال تحصیلی ۸۶ و ۸۵ به امر آموزش اشتغال داشته اند . اراضی تجاری ۰۰۰/۳۲ مترمربع با سرانه ۶۴/۴ متر مربع است در این شهر ۱۱۰۰۰ مترمربع اراضی مربوط به تاسیسات مذهبی که سرانه آن برای هر نفر ۶۰/۱ متر مربع است ، ۰۰۰/۴۰ متر مربع اراضی صنعتی ۶۰۰۰ متر مربع اراضی جهانگردی و پذیرایی و ۴۰۰۰۰ مترمربع اراضی مربوط به امکانات و تاسیات ورزشی در این شهر وجود دارد . در این شهر نیز یک ایستگاه آتش نشانی وجود دارد[۲۵].
۳-۳-۴- شکل گیری شهر شلمان
اساس شکل گیری شهر شلمان وجود بازارچه ای متشکل از دکانهای متعدد در مسیر جاده لنگرود – رودسر بود که به مرکزیتی به این محل می داد . این دکانها به خصوص مرکز خرید و فروش ماهی بودند زیرا ماهیگیری در کنار زراعت برنج ،جز اصلی ترین مشاغل ساکنین آن محسوب می شد .داد وستد محلی و پرورش نوغان نیز از کارکردهای اصلی و قدیمی شهر بودند . شهرشلمان فاقد بازارهفتگی بوده است . اما بازار روزانه آن از رونق قابل توجهی بر خوردار بود
هسته اولیه شهر ،گذشته از بازارچه، آن خانه های پراکنده بر روی شالیزار ها و اطراف بازار بوده است.این بازار در محل تقاطع جاده های فعلی لنگرود – رودسر و املش قرار داشته است. وجه تسمیه شهر بر اساس گفته های محلی مربوط به عملکرد ماهیگیری درآن می باشد بدین ترتیب که برای صید ماهی در شلمان رود ،سدهای چوبی متعددی به نام «شل» بر روی رودخانه بسته از فرار ماهیها جلوگیری می کردند.واژه «شل » منتسب به کارکرد صید و صیادی است و واژه شیلات از آن گرفته شده است «مان » نیز پسوند ظرف مکان است .بدین ترتیب شلمان محلی است که درآن ماهیگیری صورت می گرفته است عامل اصلی رشد شهر رونق کشت برنج ، پرورش نوغان ،ماهیگیری ومرکزیت بازارآن در ناحیه روستایی اطراف بوده است .استقرار شهر شلمان در محل تقاطع جاده جدید املش و محور پر تردد لنگرود- رودسر ،که قسمتی از مسیر ارتباطی مهم گیلان – مازندران می باشد، از اصلی ترین عوامل فیزیکی رشد شهر محسوب می شود .این محور به صورت خیابان اصلی شلمان شهر عبور می کند و توسعه فیزیکی شهر به تیع این جاده به صورت خطی و عمدتاًدر جهت شرقی – غربی می باشد . قسمتی از شهر نیز در مسیر جاده املش و به سمت جنوب کشیده شده است(پژوهشگران ایران ،۱۳۸۷ : ۱۸۰۸ و ۱۸۰۷) .
تاریخ تأسیس شهرداری در شهر کومله ،۱۳۷۲ خورشیدی می باشد[۲۶] .تحولات میزان جمعیت این شهر طی سالهای ۹۰-۱۳۳۵ بدین قرار است[۲۷]:
سال ۱۳۳۵ ۱۶۶۳نفر
سال ۱۳۴۵ ۴۸۸۵نفر
سال ۱۳۵۵ ۵۸۸۵نفر
سال ۱۳۶۵ ۶۷۴۴نفر
سال ۱۳۷۰ ۶۷۲۸نفر
سال ۱۳۷۵ ۶۳۴۰نفر
سال ۱۳۸۵ ۵۶۵۱نفر
سال ۱۳۹۰ ۵۱۸۴نفر[۲۸]
۳-۴- بخش اطاقور :
بخش اطاقور در شرق گیلان و جنوب شهرستان لنگرود بین عرضهای جغرافیای۳۶درجه ۵۶دقیقه تا ۳۷ درجه و ۱۰دقیقه شمالی و طولهای جغرافیایی ۴۹ درجه و ۵۵ دقیقه تا ۵۰ درجه و ۱۰دقیقه شرقی قرار گرفته است . این بخش از شمال به بخش کومله و مرکزی لنگرود و بخش مرکزی لاهیجان ،از مشرق به بخش مرکزی املش ،از جنوب به بخش رانکوه املش و دیلمان سیاهکل و از مغرب به بخش مرکزی سیاهکل و بخش مرکزی لاهیجان محدود شده است.
مساحت بخش اطاقور ۸/۲۰۶ کیلومتر مربع است این بخش دارای دو دهستان به نامهای اطاقور و لات لیل ،۱۳۵ روستای مسکونی و یک شهر به نام اطاقور می باشد . در این بخش ۴۰۸۸ خانوار با ۱۵,۱۰۱ نفر جمعیت سکونت دارند که از این تعداد ۳۶۷۰خانوار با ۱۳,۶۰۶نفر در نقاط روستایی و ۴۱۸ خانوار در نقاط شهر ساکن هستند . تراکم نسبی جمعیت این بخش ۷۳ نفردر کیلومتر مربع است.اطاقور بزرگترین بخش هم از لحاظ وسعت و هم از لحاظ جمعیت در شهرستان لنگرود محسوب می شود
از نظر شرایط آب و هوایی این بخش دارای اقلیم مرطوب است .متوسط بارندگی آن در سال به ۱۱۰۰میلیمتر می رسد. از نظر توپوگرافی در شرایط کوهپایه ای و کوهستانی قراردارد.ارتفاع بخش در قسمتهای جنوبی به ۱۵۰۰ متر و در قسمتهای غربی به حدود ۱۰۵۰ متر بالغ می شود.سرشاخه های مهم زیر حوضه رودخانه شلمان رود از ارتفاعات بخش سرچشمه گرفته و نهایتاً شلمان رود را تشکیل می دهند. در ساخت زمین شناسی آن ماسه سنگ و شیل به همراه آهک مربوط به دوران دوم زمین شناسی (ژوراسیک –کرتاسه زیرین)و سنگهای آتشفشانی بازی (کرتاسه زیرین ) مشاهده می شود. در کنار خروجی از بخش تشکیل مخروط افکنه را داده است . در قسمتهای جنوبی دهستان لات لیل و اطاقور که جنوب این بخش را تشکیل می دهندگسل شرقی – غربی نسبتا طویلی عبور نموده است.(همان : ۱۸۴۰)
۳-۴-۱- شهر اطاقور:
شهر جدید اطاقور در مختصات جغرافیایی ۳۷ درجه و ۶ دقیقه عرض شمالی از خط استوا و ۵۰ درجه و ۶ دقیقه طول شرقی از نصف النهار مبدا در شرق استان گیلان واقع شدهاست. موقعیت مکانی این شهر به طوریست که به ۴ شهر اصلی استان گیلان متصل است. از شمال به شهرهای کومله و لنگرود و دریای خزر، از شمال شرق به شهرستان املش و رودسر، از جنوب به رشته کوههای البرز و از شمال غربی به لاهیجان محدود میشود. فاصله این شهر تا دریا حدود ۱۶ کیلومتر میباشدو رودخانه شلمانرود از نزدیکی آن میگذرد..
نام اطاقور دو جز اطاق و ور مرکب است ،اطاق را خانه اربابی و ور به معنای جنب و کنار می باشد[۲۹].
شهر اطاقور با ۱۴۰۴ نفر از لحاظ رتبه جمعیت در بین ۴۹ شهر استان در رتبه چهل و چهارم و از نظر مساحت کل شهر با ۲۰۰ هکتار در رتبه سی و هفتم استان قرار دارد.
تاریخ تأسیس شهرداری اطاقور در سال ۱۳۸۰می باشد و جمعیت این شهر از سال ۱۳۹۰-۱۳۸۵ به قرار زیر است
سال ۱۳۸۵ ۱۴۰۴ نفر
سال ۱۳۹۰ ۱۸۰۴ نفر[۳۰]
۳-۵- لنگرود در آیینه ی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس:
۳-۵-۱- مشارکت سیاسی مردم شهرستان لنگرود در انقلاب اسلامی ایران
در طول تاریخ نام بزرگ مردانی که از سرزمین و ناموس خود دفاع نموده و در این راه شهید شده اند همیشه به نیکی و بزرگی یاد شده است. شهرستان لنگرود دلاور مردانی را در دامان خود پرورید که با ایثار جان ، تاریخ پرخروش انقلاب را مزین ساخته و تربت پاکشان دارالشفای آزادگان گردید
اشخاص مبارز،مجاهدتهای فراوان و تلاشهای خستگیناپذیری از خودنشان دادند.این اشخاص در رژیم گذشته با تحمل زندانها و سختیهای بسیاردر به ثمررساندن انقلاب سهیم بودند و پس از پیروزی انقلاب نیز با اقداماتمخلصانه وکوششهای فراوان به نوبهی خود در تثبیت انقلاب اسلامی نقشداشتند.