این مدل از تجارت الکترونیک بیشتر به خرده فروشی های کالای دسته دوم خانگی اختصاص دارد. جایی که خریداران وفروشندگان هر دو از گروه نهایی هستند ودر این میان ردپای تولید کننده ویا واسطه ای دیده نمی شود. نمونه رایج این شیوه از تجارت را می توان در جمعه بازارها ویا حراج های محلی ومنطقه ای دید که هرکس کالای تولیدی خودرا بصورت تک فروشی در معرض فروش خریداران قرار می دهد . از مشهورترین نمونه های این مدل از تجارت الکترونیک می توان به سایت ebay اشاره کرد .
مدل G2B یا B2G :
در این مدل ها، سازمانها ومراکز دولتی وخصوصی در ارتباط با مراکز اقتصادی وبنگاههای تجاری دولتی هستند . در این ساختار ،دو طرف با مراجعه به وب سایت های طرف قراردادوتعامل با یکدیگر از طریق شبکه های رایانه ای امور بازرگانی مورد نیاز خود را انجام می دهند . این امور شامل مواردی چون ارسال درخواست های بانکی برای موسسات دولتی ،گرفتن مجوزهای لازم برای انجام امور اداری، پرداخت وجه مورد درخواست سازمانها وبانک ها وغیره است .مزیت اصلی این دو مدل صرفه جویی در انجام امور برای شرکتها ی دولتی وسازمانها ی خصوصی ونیز کاهش زمان انجام کارها است ونیز سبب تحصیل فرایندهای اداری توسط دولت شده است
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
مدل G2C یا C2G :
در این مدل ها، ارتباط میان مردم ودولت مطرح است واین رابطه بیش از آن که ماهیتی تجاری داشته باشد، ماهیتی خدماتی داردوشامل خدماتی است که دولت می تواند به مردم ارائه دهدویا زمینه ای برای تسهیل ارتباطات مالی مردم ودولت در امور مالیاتی است ویادرخواست خدماتی که از سوی شهروندان به دولت ارائه می شود که می تواند شامل در خواستهای مختلف در زمینه اقتصادی ویا بازرگانی باشد .
مدل G2G :
در این مدل، ارتباط متقابل میان دو یا چند سازمان دولتی ویا وزارتخانه مطرح است ومواردی چون ارتباط شهرداری با پلیس، ادارات برق وآب باشهرداری ها، نهادهای نظامی وانتظامی با وزارتخانه ها وغیره را شامل می شود . در این مدل، امکان تبادل اطلاعات میان موسسات دولتی ویا دادوستد بازرگانی میان شرکتهای دولتی فراهم شده است . به علاوه، بخش نامه ها ودستورالعمل های دولتی را می توان از طریق این مدل کسب وکار الکترونیکی برای سازمان ها ارسال کرد . (مقاله نقشینه وحید ۱۳۸۶ مبانی ومفاهیم تجارت الکترونیک ).
۲-۲-۴)تجارت الکترونیک در ایران :
تجارت الکترونیک در ایران بسیار نوپاست .ودر مراحل اولیه است . اماهمیت فناوری اطلاعات باعث شده تا تدوین واجرای قوانین ولوایح مورنیاز در این عرصه همواره مد نظر مسئولان ایران باشد .اما به نظر می رسد با وجود برگزاری دوره ها وکارگاههای آموزشی متعددهنوز میزان آگاهی افراد وتجار کشور از نحوه استفاده از امکانات موجود برای تجارت الکترونیک کم است . از سوی دیگر نبود شناخت از میزان امنیت موجود درشبکه داخلی وجهانی باعث شده است که اطمینان لازم وجود نداشته باشد .
در حال حاضر بر آورد می شود حجم تجارت الکترونیکی در ایران ۷/۲درصد ازتولید ناخالص داخلی باشد که این مبادلات بیشتر در حوزه آموزش الکترونیکی، بلیط الکترونیکی، پرداختهای بهای خدمات دولتی، خرید کالا وخدمات توسط مصرف کنندگان ومبادله اسناد صورت می گیرد .وبیشتر در بخش C2B رخ می دهد . برای توسعه تجارت الکترونیک در کشور، ورود به بازارهای جهانی وعضویت درسازمانهایی نظیر سازمان تجارت جهانی، داشتن نظام بانکی کار آمد، از الزامات اساسی به شمار می آید . بنابراین، استفاده از فناوری از ارتباطات واطلاعات در جهت ایجاد وتوسعه بانکداری الکترونیک در نظام بانکی کشور حائز اهمیت است .
پس بطور کلی موانع توسعه تجارت الکترونیک در ایران عبارتند از :
۱- فقر اقتصادی وفرهنگی جامعه وپایین بودن سطح آگاهی مردم به فناوری اطلاعات نبود فرهنگ مناسب رویارویی با پدیده تجارت الکترونیک ومانع تراشی های مردم عامه با ترویج شایعات وتفکر نادرست وجایگزین برخی پدیده ها ی تجاری دیگری مانند بازاریابی شبکه ای که ارتباط چندانی با پدیده گسترده تجارت الکترونیک ندارد ونیز برخورد منفی تجار، واحد های توزیع فیزیکی ومشتریان با تجارت الکترونیک مانع مهمی برسررشد این پدیده به شمار می آید .
آموزش مصرف کنندگان در زمینه فرصتها ومزایای تجارت الکترونیکی ونحوه استفاده از اینترنت ورایانه یک شرط اساسی برای ایجاد تقاضا برای فناوری های جدید وتجارت الکترونیکی است .آموزش نیروی انسانی با مهارت بالادر بخشهای تجارت الکترونیکی یکی از ضروریات تجارت الکترونیکی محسوب می شود . بنابراین عدم فرهنگ سازی مناسب توسط دستگاه های زیربط در جامعه در جهت توسعه آگاهی عمومی از مباحث فناوری اطلاعات، مانع جدی در این مسیر محسوب می شود.
۲- عوامل جمعیتی (مانند سن متوسط بالا در بازدهی ودر آمدزایی جامعه ):
بالابودن سن درسطح عمومی جامعه، انگیزه جامعه وافراد را در جایگزین کردن تجارتهای نوین به جای تجارتهای سنتی می کاهد .اینگونه جوامع رغبت زیادی به تغییر مدلهای بازدهی اقتصادی از خود نشان نمی دهند .
۳- بی ارزش بودن وقت در فرهنگ عامه ایران یکی از مهمترین معضلات فرهنگی کشور، عدم توجه ارزشی به فرهنگ “وقت طلاست “ویا “هرلحظه گنج بزرگی است “.در جامعه است که در فرهنگ مابسیار بدان اشاره شده است . تازمانیکه به “وقت “به عنوان یک مقولهای بی ارزش در جامعه کنونی ایران نگاه می شودناگزیر پدیده های نیز که اندکی یا بسیاری باعث صرفه جویی در زمان می شود، نادیده شمرده می شوند.
۴- تصمیم گیریهای ناصحیح حکومت در برخورد با پدیده های نو (مانند اینترنت وماهواره )ونیز در روابط بین الملل (مانند تحریم های اقتصادی وبانکی علیه ایران
یکی از معضلات جامعه کنونی ایران،متاسفانه برخورد یکطرفه وحذف کل بستر پدیده های نوین به لحاظ در برگرفتن احتمال استفاده از آن پدیده مغایر با شعائر دینی بوده وهست. البته تجربه نشان داده است که باگذشت زمان جامعه وحکومت ،برای رفع موانع رشد وتوسعه منافع ملی راهی جز پذیرش آن تحت شرایطی خاص نداشته است .بنابراین وجود چنین تفکری صرف زمان زیادی رادر جاسازی چنین پدیده هایی در کشور موجب شده است ،عملا موانع زیادی رادر سرراه آنهابوجودآورده ومدت زمان بهره داری وظهور علائم توسعه رابسیار طولانی می کند.
تحریم های اقتصادی نیز ضربه های زیادی برسرتوسعه زیر ساختهای تجارت الکترونیک وارد آورده است که از آن جمله می تواند به محدودیت یا محرومیت استفاده از کارتهای اعتباری بین المللی نام برد.
۵- عدم رشد متناسب زیرساختهای مالی:
عدم توجه به بسترهای مالی وزیرساختهای نوین حسابداری در علم اقتصاد که یکی از بازوهای تجارت الکترونیک می باشد در امر توسعه این پدیده،موانع زیادی راسبب گردیده است.
۶- هزینه های بالا ونبودبستر ها وتجهیزات شبکه ای وارتباطی لازم برای دسترسی سریع وآسان مردم به اینترنت:
متاسفانه زیرساختهای ارتباطی وشبکه ای مانند :موبایل ،اینترنت و……در ایران با هزینه های ریالی وزمانی بسیارزیادی به نتیجه می رسند وپهنای باند اینترنتی ودسترسی سریع وآسان به اینترنت به عنوان یکی از مهمترین بسترهای بکارگیری تجارت الکترونیک در ایران به آسانی مهیا نیست .عدم دسترسی سریع وارزان به اینترنت رغبت کاربران را برای شرکت در تبادلات تجاری برخط در حد بسیارزیادی می کاهد.
۷- امنیت تبادل داده های شخصی در بستر الکترونیک :
یکی ازمواردی که تاثیر منفی زیادی در عدم رغبت مدیران وکابران برای توسعه تجارت الکترونیک می گذارد، عدم بستر سازی مناسب در زمینه امنیت تبادلات داده های شخصی ومحرمانه مانند اطلاعات پرداخت الکترونیک شامل شماره حساب ورمز کارت و……می باشد. البته اقدامات بسیار مناسبی به عنوان مثال از سوی برخی بانکهای مجری پرداخت الکترونیک در اتصال به سایتهای مربوطه با رعایت اصول امنیتی مانند SSL انجام پذیرفته است که البته محدود می باشد. معضل دیگر عدم شناخت وصدور امضای دیجیتالی وبستر های توسعه زمینه های استفاده از گواهینامه های دیجیتالی می باشد .(مقاله مونا جعفرنزاد ،نقدوبررسی تجارت الکترونیک درایران ).
امنیت درتجارت الکترونیک : برقراری امنیت در سطح کاربردهای تجارت الکترونیکی دقت بیشتری می طلبد.در این سطح علاوه برامنیت در ارسال ودریافت پیام ،مفهوم دیگری به نام “اعتماد"حایز اهمیت است .منظور از برقراری امنیت در سطح کاربردها این است که امنیت مبادلات تجارت الکترونیکی در شبکه های مخابراتی ،باورودوحضور مجاز یا غیر مجاز افراد به این شبکه ها تهدید نشود . برقراری این سطح از امنیت مستلزم استفاده از ابزارهای امنیتی تجارت الکترونیکی است . این ابزارها طوری طراحی شده اند که باتوجه به ماهیت وپیچیدگی روش کار ،استفاده از آنهادر جریان انجام مبادلات تجارت الکترونیکی بسیار آسان است (فتحیان، ۱۳۸۹).
این گزارش به تشریح ابزارهای امنیتی تجارت الکترونیکی در سطح کاربردها می پردازد تا بتوان با بکارگیری این ابزارها ،امنیت مبادلات تجاری رادرسطح شبکه اینترنت امکان پذیر ساخت .البته باید گفت که هرکدام از این ابزارها وروشها ،سطحی از امنیت را برای مبادلات تجارت الکترونیکی فراهم می آورند. وهیچ گاه نمی توان ادعا کرد که این ابزار امنیت ۱۰۰%رابوجود می آورند . بلکه درتجارت الکترونیکی به سطحی از امنیت نیاز داریم که بوجود آورنده اعتماد باشد .از این رو در بیشتر مستندات ،کلمه اعتماد به همراه امنیت طرح می شود .
البته این نکته حایز اهمیت است که سطحی از امنیت که بوسیله استفاده از این ابزارها وروشها درجریان فرایند تجارت الکترونیکی بوجود می آید ،از سطح امنیت موجود درتجارت سنتی بسیار بیشتر است .نکته مهم اینکه برای انجام تجارت الکترونیکی ایمن ،باید این ابزارها راشناخت وبا بکار گیری آنها به سطح قابل قبول امنیت در این عرصه دست یافت (سعید سرمدی ۱۳۸۳).
۲-۲-۵)امنیت اطلاعات :
تامدتهاامنیت اطلاعات متعارف ومتعادل با"محرمانگی اطلاعات"تلقی می شد . اما پس از دهه ۹۰با ایجادشبکه های محلی وجهانی ،سیستم چندکاربره،سخت افزارهای پیشرفته واتکای بشر به دنیای مجازی ،جنبه های دیگری از امنیت اطلاعات درسیستم های رایانه ای پدیدار شد.
ایمن سازی اطلاعات بستگی به حفاظت از اطلاعات وسیستم های اطلاعات در برابر حملات دارد .بدین منظور از خدمات ایمنی متعددی استفاده می شود . این خدمات باید قابلیت لازم برای ایجاد یک سیستم حفاظتی مناسب،تشخیص به موقع حملات وواکنش سریع را داشته باشند .بنابراین می توان محور استراتژی انتخابی رابر سه مولفه حفاظت ،تشخیص درست وواکنش استوار کرد .
سازمانها علاوه بریکپارچگی بین مکانیزم های حفاظتی ،می بایست همواره انتظار حملات اطلاعاتی راداشته باشند.خودرابرای واکنش سریع وامکانات لازم برای بازیافت اطلاعات وبرخورد درزمان مناسب فراهم شود.
هدف از امنیت اطلاعات، استفاده از مجموعه ای از سیاستها ،راه کارها ،ابزارها،سخت افزارها ونرم افزارها برای فراهم آوردن محیطی عاری از تهدیددرتولید ،پالایش ،انتقال وتوزیع اطلاعات است . فراهم آوردن چنین محیطی مستلزم انجام مواردی است که می توان از آنهابه نیازهای امنیتی اطلاعات نام برد. (سمنانی ،۱۳۹۱،ص۵۷).
هدف ازبرقراری امنیت در شبکه عبارت است از رازداری وامانت داری ،یکپارچگی ودرنهایت دردسترس بودن . این سه عامل ( CIA ( اصول اساسی امنیت اطلاعات در شبکه ویا بیرون آن راتشکیل می دهند تا بارعایت آنها ،همه اسباب لازم برای امنیت شبکه برقرار شود . (همان منبع ).
اعتماد در تجارت الکترونیکی
اعتماد،یک حالت روانشناختی است که طرفین معامله نسبت به تداوم رابطه تجاری خودویا در رسیدن به هدفی که از پیش تعیین شده است ،دارند. وقتی افراددر یک معامله تجارت الکترونیکی به یکدیگر اعتماد می کنند ،بدان معناست که آنها وعده هایی را که داده اند ،در طول رابطه تجاری خود حفظ می کنند . لازم است هر یک از طرفین معامله ،در تجارت خود کمی ریسک کنند. در فضای مجازی بازار ،خریدار وفروشنده همدیگر را بصورت رو دررو مشاهده نمی کنند . خریدار معمولا تصویری از کالایی راکه قرار است معامله کند ،می بیند ونه خود کالارا. فروشندگان درتجارت الکترونیکی ،موظفند در حفظ اعتماد شرکای تجاری خود کوشش کنند. از آنجا که انجام اقدامات قانونی در صورت مشاهده هر گونه کلاهبرداری یا مشاجذه با فروشنده یا خریدار،بسیار دشوار است ،بنابراین مقوله اعتماد در معاملات تجارت الکترونیکی از اهمیت بالایی برخوردار است . زیرا افراد چاره ای جز اعتماد کردن به یکدیگر ندارند . (فتحیان ،۱۳۹۱، ص۱۵۶).
۲-۲-۶) مدلهای اعتماد تجارت الکترونیکی
مدلهای گوناگونی برای شرح وتوصیف اعتماد در تجارت الکترونیکی ارئه شده است . مدل به بررسی دیدگاه های گوناگون که درزمینه تجارت الکترونیکی وجود دارد ،می پردازد طبق این مدل میزان اعتماد به عواملی که در سمت چپ نشان داده شده است ،بستگی دارد این شکل پیچیدگی عوامل موثر برای ایجاداعتماد را بالاخص درتجارت الکترونیکی B2 B ،را نشان می دهد.
فروشنده
اعتماددرتجار اینترنتی
صلاحیت
سخاوت
اعتماددرتجارت الکترونیکی
اعتبار
اعتماددراینترنت به عنوان کانالی درخرید
قابلیت درک
امنیت / پرداخت
اعتماددرتجارت ومحیط های نظامند
