اثرات تنیدگی به شکل های مختلف نمایان می شود . “کوکس^[۷۸]” اثرات تنیدگی را به پنج دسته اثرات عینی ، اثرات رفتاری ، اثرات شناختی ، اثرات فیزیولوژیکی و اثرات سازمانی تقسیم می کند(میتچل^[۷۹] ، ۱۹۸۲) .
در یک تقسیم بندی کلی تر تنیدگی در قالب عوارض فیزیولوژیکی روانی و رفتاری مطرح شده است(رابینز ، ۱۹۹۳ ، لوتانز ، ۱۹۸۹ ، ایوانسویچ و ماتسون ، ۱۹۸۰) . در این قسمت ضمن معرفی نشانه ها و اثرات فیزیولوژیکی روانی و رفتار تنیدگی ، اثرات سازمانی تنیدگی نیز با توجه به ماهیت تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد .
الف) اثرات فیزیولوژیک
امروز ارتباط بین تنیدگی و بیماریهای مزمن بدون هیچ تردیدی مطرح است و حجم تحقیقات انجام شده توسط دانشمندان و محققان در این زمینه در طول چند دهه اخیر گواه این مساله است .
از بارزترین این بیماریها ، بیماریهای دستگاه قلب و گردش خون است . استرس ممکن است سبب بیماریهای فشار خون ، افزایش چربیهای خون و تشدید خطر تصلب شرائین ، اختلال خونرسانی ، به ماهیچه قلب بخصوص در افراد مبتلا به تنگی سرخرگهای الکیلی("کرونر^[۸۰] ")و حتی مرگ ناگهانی شود . همچنین تنیدگی ممکن است موجب بروز سردردهای میگرنی و بیماریهای عصبی دیگر شود . بیماری های غدد درون ریز مانند دیابت ، نازایی و … . بیماری های دستگاه ایمنی ، دستگاه گوارش ، پوست و … از جمله موارد دیگر هستند که بر اثر تنیدگی به وجود می آیند (بهزاد ، ۱۳۷۲).
جدول ۲-۲-۲ انواع بیماری های ناشی از تنیدگی را که تاکنون شناخته شده ، نشان می دهد. همچنین “ملویش^[۸۱]” اثرات فیزیولوژیک تنیدگی زا در طول زمان را در جدول ۲-۲-۳ نشان داده است(اردوآبادی ، ۱۳۸۱).
جدول ۲-۲-۲- بیماری های ناشی از تنیدگی در دستگاه های مختلف بدن^[۸۲]
جدول ۲-۲-۳ اثرات فیزیولوژیک تنیدگی در طول زمان^[۸۳]
ب) اثرات روانی
اثرات روانی و فیزیولوژیکی تنیدگی از جهتی به هم شبیه اند و دراینجا همین که شخص به مرحله تحلیل رفتگی نزدیک می شود نشانه ها قوی تر و نیرومندتر می شوند . از نظر روانی نشانه نزدیک شدن به مرحله تحلیل رفتگی ، ناتوانی و ضعفی است که با خستگی همراه است(شفر^[۸۴] ، ۱۳۷۱) . جدول ۲-۲-۴ اثرات روانی تنیدگی را نشان می دهد.
جدول ۲-۲-۴ : اثرات روانی تنیدگی^[۸۵]

ج) اثرات رفتاری
بدن تنها وسیله ای نیست که اطلاعات در مورد تنیدگی را به بتوان از آن به دست آورد . رفتار و احساسات نیز شاخصهای مهمی برای تعیین اینکه آیا فرد تحت فشار می باشد محسوب می شود . طی واکنش اخطار و پس از آن مرحله مقاومت شمار گوناگونی از شاخصهای رفتاری حضور مراحل"نشانگان سازگاری کلی” را در بدن رخ می دهد ، آشکار می سازد(شفر ، ۱۳۷۱) .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

اثرات رفتار تنیدگی به صورت بروز اختلالاتی در رفتار فرد ظاهر می شود . این اختلالات عبارتند از: (راو^[۸۶] ، ۱۳۶۶)
ـ اختلال تطابق با خلق افسرده: تظاهر عمده شامل علائم افسردگی از قبیل گریه و نومیدی است .
ـ اختلال تطابق با خلق مضطرب: با علائمی از اضطراب از قبیل عصبانیت دلواپسی و از کوره در رفتن ظاهر می شود .
ـ اختلال تطابق با خصایص خلقی مختلف: این اختلال ترکیبهای مختلفی از افسردگی و اضطراب یا سایر خلق ها را نشان می دهد .
ـ اختلال تطابق با آشفتگی کردار: این اختلال به طور عمده با تجاوز به حقوق دیگران یا نقض قواعد عرضی مهم به تناسب سن فرد ظاهر می شود . (مثل مسئولیت نپذیرفتن)
ـ اختلال تطابق با آشفتگی مختلف خلق و کردار: این اختلال هم آشفتگی خلق و هم آشفتگی کردار را نشان می دهد .
ـ اختلال تطابق با انزوا کناره گیری: تظاهر عمده عبارت است از کناره گیری اجتماعی بدون آنکه خلق به طور نمایانی افسردگی یا اضطراب داشته باشد .
ـ اختلال تطابق با خودداری از کار: تظاهر برجسته در اینجا عبارت است از مهار در کار یا فعالیتهایی تحصیلی در فردی که عملکرد شغل یا تحصیلی او حاکی از کفایت بوده است .
ـ اختلال تطابق با خصیصه های ناجور: این طبقه با علائمی تظاهر می کند که آن را نمی توان مشمول ردیف های بالا نمود .
د) اثرات سازمانی تنیدگی
تحقیقات زیادی ثابت کرده است که تنیدگی اثرات مهمی بر روی سازمان می گذارد تحقیقات("ایوان سویچ” و ماتسون"۱۹۸۰) برآوردی را نشان می دهد که بیش از ده درصد تولید ناخالص داخلی امریکا صرف هزینه عواقب تنیدگی می شود . این هزینه فقط مربوط به سلامت افراد در سازمان است و ضرر زیادی متوجه متغیرهای مهمی مانند رضایت و عملکرد شغلی می باشد(رابینز ، ۱۹۹۳) .
تحقیقات نشان می دهد که بین تنیدگی و رضایت شغلی رابطه معکوس وجود دارد (سولیوان^[۸۷] ، ۱۹۹۲). بدین صورت که هر چه میزان تنیدگی افزایش مییابد میزان رضایت شغلی کاهش مییابد .
تنیدگی عملکرد را نیز تحت تأثیر قرار می دهد . درسال ۱۹۸۰ “رابرت یرک و جی.دی. دادسون^[۸۸]” ثابت کردند که تنیدگی تا حد مشخصی کارائی را افزایش می دهد ولی پس از آن کارایی به شدت سقوط می کند(الیوت^[۸۹] ، ۱۳۶۲) .شکل ۲-۲-۷ رابطه تنیدگی با عملکرد را نشان می دهد. همانطور که مشاهده می شود افراد در سطوح پایین تنیدگی فعال نمی باشد . همانطور که مشاهده می شود ، افراد در سطوح پایین تنیدگی فعال نمی باشند. وقتی تنیدگی در حد اعتدال است عملکرد بالا است . در این حالت افراد انرژی خود را به جای مقابله با تنیدگی صرف بالا بردن عملکرد می نمایند(دیویس و نیواستورم^[۹۰] ، ۱۹۸۹) . وقتی تنیدگی از حد اعتدال فراتر می رود افراد به جای بالابردن عملکرد انرژی خود را صرف مقابله با تنیدگی می نمایند .