بیماریهای مثانه
عدم پاسخ به درمان معمول یبوست
۱-۲-۲-۱- مکانیسم ایجاد یبوست عملکردی
دفع مدفوع سفت (مثلاً به علت عدم تمایل کودک در استفاده از توالت‌های عمومی و تأخیر در دفع مدفوع و سفت شدن آن) سبب اجابت مزاج دردناک شده و همین عامل سیکل معیوبی را فراهم می‌سازد که سبب نگه داشتن هر چه بیشتر مدفوع و در نهایت تکرار عبور مدفوع حجیم و سفت از مقعد می‌شود. بنابراین به نظر می‌رسد یبوست عملکردی یک پاسخ maladaptive وکنترل بیش از حد است(۱۶).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۱-۲-۲-۲- ارزیابی پاراکلینیک
الف) تست خون مخفی در مدفوع : در یبوست شیرخواران، یبوست همراه با درد شکم، اختلال وزن گیری، اسهال متناوب یا سابقه خانوادگی کانسرکولون یا پولیپ‌های کولون، انجام می‌شود.
ب) رادیوگرافی شکم : در بی‌اختیاری مدفوع کودکان با عدم وجود توده مدفوعی در شکم و یا معاینه رکتوم، کودکانی که اجازه معاینه رکتوم را نمی‌دهند، کودکان شدیداً چاق و کودکانی که حین درمان همچنان علامتدار هستند، به کار می‌رود.
ج) باریوم انمای بدون آمادگی : در یبوست غیر عارضه‌دار، ضروری نیست. در تشخیص هیرشپرونگ کمک کننده است. در اختلالات نورونال (عصبی) روده شدیداً دیلاته می‌شود. در ارزیابی بعد از عمل جراحی در بیمارانی که به علت آترزی مقعد و یا هیرشپرونگ تحت جراحی قرار گرفته‌اند، کمک می‌کند(۱۶).
د) مانومتری آنورکتال: اندیکاسیون‌های انجام آن شامل :
شروع زودرس یبوست
یبوست شدید مقاوم به درمان طبی
عدم وجود نشت مدفوع
مدفوع با قطر باریک
وجود اختلال رشد
آمپول رکتوم کوچک یا خالی با تجمع توده مدفوعی در کولون پروگزیمال
زمانی که یبوست علیرغم درمان، تداوم یابد
شک به اختلالات موتیلیتی از جمله آشالازی آنال
تمام بیمارانی که در مانومتری رفلکس رکتواسفنکتریک نرمال ندارند باید باریوم انما و بیوپسی رکتوم شوند.
بیشتر کودکان با یبوست عملکردی نیاز به ارزیابی پاراکلینیک نداشته و یا تنها به بررسی‌های جزئی نیاز دارند(۱۶).
۱-۲-۲-۳- انواع یبوست

1. 1. یبوست ناشی از ناهماهنگی عضلات لگن و مقعد

این اختلال فقط عضلات کف لگن را درگیر می کند و می تواند بر اثر زایمان یا جراحی درآوردن رحم (هیسترکتومی) و همچنین افزایش سن بوجود بیاید. این نوع یبوست زمانی بروز می کند که نظم کارکرد روده بزرگ کمی به هم می خورد و عضلات لگن هماهنگ با هم کار نمی کنند. به طور طبیعی وقتی مغز پیامی دریافت می کند که روده بزرگ و رکتوم (قسمت انتهایی روده بزرگ) پر از مدفوع شده و به عضلات لگن پیام می دهد که منقبض شوند و مدفوع را به سمت رکتوم برانند و عضلات مقعد شل شوند تا مدفوع از مقعد خارج شود(۱۶).

2. 2. یبوست ناشی از کندی حرکت روده

یبوست ناشی از کندی حرکت روده شایع ترین نوع یبوست است و حدود ۵ درصد از مردم به آن دچار هستند. این عارضه زمانی ایجاد می شود که عضلات در تمام روده بزرگ- نه فقط کف لگن- کُند شده اند و از این رو به سختی می توانند مدفوع را از روده بزرگ بیرون دهند. این مشکل می تواند از نوجوانی به بعد بروز کند و همچنین افزایش سن، کم غذا خوردن، تغییر رژیم غذایی، مصرف داروها، بارداری، زایمان یا جراحی خارج کردن رحم (هستیرکتومی) نیز می توانند بر عملکرد عضلات تمام روده بزرگ تأثیر بگذارند و از این رو یبوست مزمن ایجاد کنند(۱۶).
۱-۲-۲-۴- درمان
چهار مرحله دارد :
الف) آموزش
توضیح در مورد مکانیسم ایجاد یبوست و بی‌اختیاری مدفوع
توضیح در مورد مدت طولانی درمان (حداقل ۶ ماه)
مصرف فیبر غذایی
رفتن به توالت بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب، بعد از صبحانه، بعد از ناهار و بعد از شام و مدت ۱۰-۵ دقیقه در توالت بماند (برای کودکانی که به سن آموزش توالت رسیده‌اند)
استفاده از تقویت مثبت و پاداش دادن جهت قبول رفتارهای صحیح در کودک
ب) Disimpaction

1. 1. فرم سریع (از راه رکتوم) :

در مورد شیرخواران و نوپایان از شیاف گلیسیرین می‌توان استفاده نمود. روش دیگر انمای فسفات است که برای سن کمتر از ۱ سال cc 60 و برای بیش از ۱ سال cc/kg 6 (حداکثر cc 135 دوبار) تنقیه می‌شود.

2. 2. فرم آهسته (از راه دهان) :

پلی اتیلن گلیکول (بدون الکترولیت) gr/kg/day 5/1 برای ۳ روز
هیدروکسید منیزیوم cc/kg 2 دوبار در روز برای ۷ روز
روغن معدنی (پارافین) cc/kg 3 دو بار در روز برای ۷ روز
لاکتولوز cc/kg 2 دو بار در روز برای ۷ روز (۹)
ج) پیشگیری از تجمع مدفوع (درمان نگهدارنده)
برای درمان طولانی مدت