: مثبت است اگر جزء  ام کار انجام دهد.
: مثبت است اگر انتقال حرارت به جزء  ام صورت گیرد.
: مربوط به جریان های جرم ورودی جزء مورد نظر می باشد.
: مربوط به جریان های جرم خروجی های جزء مورد نظر می باشد.
معادله تعادل اگزرژی در حالت کلی با باز کردن رابطه ۴-۶۱ به صورت رابطه۴-۶۲ در می آید.

(۴-۶۲)

از آنالیز ترمودینامیکی و تحلیل اگزرژی محاسبه شده و نهایتاً از معادله ۴-۶۲ قیمت محصول سیستم با دانستن قیمت سوخت ورودی به سیستم محاسبه می­گردد.
لازم به ذکر است که در معادله بالا  از مدل­های اقتصادی که در بخش­های بعدی آورده می­ شود، محاسبه می­گردد. در استفاده از این معادله فرض می­ شود که هزینه واحد اگزرژی کلیه جریان­های ورودی معلوم است، این مقادیر از محاسبه جریان­های خروجی سایر اجزاء که ورودی این جزء را تأمین می کنند به دست می ­آید. یا اگر یک سیستم (مانند نیروگاه) به طور کلی مورد بررسی است، از قیمت خرید جریان­های ورودی (مثلا قیمت سوخت) شناسایی و تعیین می­گردد.

۴-۳-۴ معادلات کمکی هزینه ها^[۸۲]

در حل معادله بالانس هزینه برای سیستم­هایی با بیش از یک محصول، به یک یا چند معادله کمکی علاوه بر معادله بالانس نیاز می­باشد، این معادلات که به معادلات کمکی هزینه مشهورند با مراحل زیر فرمول بندی می­شوند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴-۳-۴-۱ تعیین جریان های اگزرژی
در این مرحله با مشخص کردن مرزهای سیستم یا جزء مورد نظر، همه جریان هایی که مرزها را قطع می کنند مشخص می­ شود و سپس مقادیر اگزرژی این جریان­ها محاسبه می­گردد. این کار به کمک تحلیل اگزرژی انجام می­پذیرد.
۴-۳-۴-۲ تعیین سوخت و محصول
تعیین سوخت و محصول بسته به نوع جریان­ها و هدف از به کارگیری این جریان­ها در جزء مورد نظر تعیین می شود. معمولاً این کار به دو دسته تقسیم بندی می شود.

• تعریف سوخت و محصول بر اساس اختلاف اگزرژی در ورود و خروج

در برخی مواقع تبادلات اگزرژی در سیستم از نوع اگزرژی فیزیکی است، معمولاً در این گونه مواقع اختلاف اگزرژی ورود و خروج یک جریان به عنوان سوخت و یا اختلاف اگزرژی در ورود و خروج جریان دیگر به عنوان محصول در نظر گرفته می­ شود. به عنوان مثال در یک مبدل حرارتی:
هدف:
حالت الف) گرم کردن جریان سرد
محصول
سوخت
حالت ب) سرد کردن جریان گرم
محصول
سوخت

• تعریف سوخت و محصول بر اساس مقادیر اگزرژی در ورود و خروج سیستم

عموماً زمانی که تبادل های اگزرژی از نوع شیمیایی است از این روش برای تعیین سوخت و محصول استفاده می­ شود. یعنی جمع اگزرژی­های ورودی به عنوان سوخت و جمع اگزرژی­های خروجی به عنوان محصول در نظر گرفته می­ شود. به عنوان مثال در یک محفظه احتراق:
محصول
سوخت
نکته: یعنی همواره در نوشتن معادلات اگزرژی باید به هدف از به کارگیری آن جزء در سیستم توجه شود.
۴-۳-۴-۳ معادلات کمکی
در حالت کلی  خروجی از سیستم وجود دارد و تنها یک معادله (معادله بالانس) برای موازنه هزینه ها برای تعیین  معادله دیگر جهت تعیین کردن هزینه های خروجی از سیستم نیاز به معادلات کمی دارد، این معادلات بر اساس قواعد زیر تعیین می گردند:

• قانون سوخت یا قانون  (قانون برداشت اگزرژی)

بر اساس این قانون کل میزان هزینه مربوط به کاهش اگزرژی یک جریان (سوخت) برابر است با هزینه متوسط اگزرژی که در اجزاء بالادستی به آن جریان اضافه شده است. بر اساس این قانون  معادله به دست می آید که برابر تعداد جریان هایی است که به عنوان سوخت مشخص گردیده اند.

• قانون محصول یا قانون  (قانون بارگذاری اگزرژی)

بر اساس این قانون هزینه اگزرژی اضافه شده به هر یک از جریان های محصول سیستم یا سایر محصولات یکسان در نظر گرفته شده و به این ترتیب  معادله حاصل می گردد.