اصلا

کم

متوسط

زیاد

بسیار زیاد

جمع

برقراری ارتباط با پیامک سبب شده دیگران کمتر در کارهایم دخالت کنند.

۷۳ ۲۵٫۹%

۸۰ ۲۸٫۴%

۷۳ ۲۵٫۹%

۴۴ ۱۵٫۶%

۱۲ ۴٫۳%

۲۸۲

پیامک حریم شخصی من است .

۴۸ ۱۶٫۷%

۵۵ ۱۹٫۱%

۵۹ ۲۰٫۵%

۸۳ ۲۸٫۸%

۴۳ ۱۴٫۹%

۲۸۸

در لحظه ارسال یا خواندن پیامک ، اینکه نسبت به اطرافیانم چندثانیه ای بی توجه شوم امری عادی و منطقی است.

۳۵ ۱۲٫۲%

۷۱ ۲۴٫۷%

۸۸ ۳۰٫۷%

۶۴ ۲۲٫۳%

۲۹ ۱۰٫۱%

۲۸۷

کارکرد فرهنگی
نظام فرهنگی جوامع بشری هیچ گاه در طی تاریخ ثابت نبوده است. از این رو همه فرهنگ ها کم و بیش مراحلی از تغییر را پشت سر گذاشته اند (لینتون، ۱۳۷۸: ۵۳) . البته این بدان معنا نیست که تمام فرهنگ ها با سرعت و شتاب یکسانی دستخوش تغییر می شوند. در اکثر مواقع سرعت تغییر در فرهنگ های سنتی بسیار کندتر از سرعت تغییرات در فرهنگ های مدرن بوده است. تغییرات فرهنگی ممکن است بصوت تدریجی یا بگونه ای بسیار سریع و ناگهانی صورت گیرد. با وجود این هیچ فرهنگی جنبه فرازمان ندارد. تغییرات فرهنگی ممکن است نتیجه پویایی داخلی یک جامعه بوده یا ممکن است از بیرون جامعه نشات گرفته باشد. تغییرات نیز مانند دیگر جنبه های فرهنگ ممکن است متضمن تضاد و کشمکش یا در بر گیرنده وفاق و انسجام باشد ( ۸۷:۲۰۰۲, Nanda Warms به نقل از مقدسی و غفاری نسب، ۱۳۸۳: ۱۷۰). به طور معمول وسایل ارتباط جمعی با اوقات فراغت انسانها سروکار دارند. بنابراین جزئی از کارکرد وسایل ارتباطی صرفا تفریح و تفنن انسانهاست تا از آنها موجوداتی توانا و خلاق بار آورد. (پور حسن،۱۳۷۷: ۵۰)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

طنز و فکاهی، نقش مهم در ایجاد تمرکز اعصاب و روان، به ویژه در خلال امور روزمره دارد. پیامکها، به خاطر ایجاد زنگ تفریحی کوتاه در بین کارهای روزانه، طرفداران فراوانی دارند. به گونه ای که فرستادن لطیفه بیشترین کاربرد پیامک در «ایران» است. عمده ترین دغدغه های اجتماعی، محدودیت ها و یا تابوهای موجود در جامعه با بیانی لطیف و ظریف مورد نقد قرار می گیرد. به عبارتی دیگر، طنز این اجازه را به افراد می دهد که به صورت کم وبیش صریح، از وضع سیاسی - اجتماعی کشور انتقاد کنند. نقد اجتماعی با زبانی کنایه ای، طنز آلود و ظریف (که بخشی از سنت شفاهی مردم ایران را تشکیل می دهد و ریشه در فرهنگ و ادبیات «ایران زمین» دارد) در پیامک تبلور یافته و به صورت گسترده به اقشار و گروه های مختلف اجتماعی و سیاسی انتقال می یابد (کیا، ۱۳۸۹: ۹).
در واقع پیامک گونه ای ادبیات ویژه را گسترش داده، قواعد کلامی را شکسته و وارد حوزه دیگری از کلام شده است که در مواردی هم تنش ها و تعارضات فرهنگی پدید می آورد و آن هم زمانی است که برخی از باورهای جامعه به سخره کشیده می شود، یا پیام های زشت و جدایی افکنانه قومی، نژادی، زبانی و جنسیتی مبادله می شود. به همین دلیل، براساس آمار منتشر شده توسط وزارت ارتباطات ۵۰ درصد پیامک ها در ایران، سرگرمی و لطیفه است. به عبارت دیگر، از بین ۴۰ میلیون پیامک ارسال شده روزانه در ایران، حدود ۲۰میلیون آنها به طنز، لطیفه و نکته گویی اختصاص یافته است. پس از آنکه این رسانه ها توانستند در ذهنیت قبلی خلل ایجاد کنند و ذهنیت جدیدی را بنا سازند، با تکرار دائمی ارزشها به اشکال متفاوت می توانند تدریجاً آنها را در نظام ارزشی مخاطبان تثبیت نمایند و موجب از بین رفتن حساسیت نسبت به آن شوند (طاهری،۱۳۸۲: ۳۴).
محمود اکرامی درباره محتوای پیام‌ها در کتاب جامعه‌شناسی ارتباطات خودمانی می‌نویسد: ارسال جوک‌های مبتذل و تصاویر مستهجن، عملاً باعث می‌شود تا دایره «تابو» و «تقدس‌ها» روز به روز تغییر کند. به عبارت دیگر دایره «ممنوع‌ها» روز به روز کوچک و دایره «مشروع‌ها» روز به روز بزرگ‌تر می‌شود. که این امر در درازمدت اخلاق جامعه را زیر سؤال برده و بسیاری از امور اروتیکی و ممنوعه،‌ که در گذشته با عبارات «بی‌معنی»، «روم‌ به دیوار»، «دور از شما» و … به کار می‌بردند و در زمره «نگفتنی‌ها» بودند، به راحتی از طریق پیامک مبادله شود و اخلاق و شرم و حیای اجتماعی روز به روز به سستی گراید. درواقع فرد قادر است با بهره گرفتن از امتیازات فنی تلفن‌همراه، با آزادی بیشتری عمل کند و بسیاری از تابوهای اجتماعی و سیاسی را بشکند و روایت دلبخواهانه‌تری از خویشتن خود را شکل دهد.
در این رابطه ، همانگونه که پیش از این نیز اشاره داشتیم گیدنز مهم‌ترین پیامد جهانی‌شدن را تغییر تلقی فرد از هویت خود می‌داند. این تلقی جدید تحت شرایطی است که فرد نقش مستقل‌تری در ساختن هویت فردی خود پیدا می‌کند. در واقع، میزان سنت‌های اجتماعی، ارزش‌های گذشته و هنجارهای جمعی اعم از جنسیت، قومیت، نژاد و یا حتی هنجارهای دینی در این روند کم‌رنگ می‌شوند. کم‌رنگ شدن این منابع هویتی به معنای از بین رفتن آنها نیست، بلکه به معنای خودآگاه شدن روندهای انتخاب است. فرد در گذشته در یک تعامل ناخودآگاه با منابع هنجاری ارتباط برقرار می‌کرد ولی در این روند جدید به دلیل توسعه انتخاب‌ها، فرد نیازمند یک نظام ترجیحی است که او به عنوان یک «انتخاب‌گر» یکی را بر دیگری ترجیح می‌دهد. توسعه و تنوع انتخاب‌ها در تلفن‌همراه آن را به ابزاری برای انعکاس خود تبدیل کرده است( خیرخواه و علی آبادی، ۱۳۸۸) .
پستمن معتقد است که رسانه در شکل کنونی ممکن است به حل بعضی از مسائل شخصی کمک کند ولی ارزشهای اخلاقی اجتماعی را سست کند و به حاشیه براند ( عطاران، ۱۳۸۳) . افرادی که وقت بیشتری جهت کار با تلفن همراه می گذارند ، وقت کافی برای آموختن ارزشهای انسانی نخواهند داشت؛ زیرا ارزشهای انسانی در موقعیت های واقعی و در مواجهه با دیگران آموخته می شود و علاوه بر این استفاده از تلفن همراه توجه افراد را بیشتر معطوف مسائل فنی خواهد کرد و جایی برای مسائل انسانی باقی نخواهد گذاشت(سبحانی نژاد،۱۳۸۷: ۲۳). بطور کلی گستره فرایند الکترونیک و فراوانی ارتباطات مجازی ، اقتدار اولیا و مربیان را در مقام تربیتی تضعیف نموده و در غالب موارد، دیگر کانون خانواده و محیط مدرسه از استحکام، ارزشمندی، قداست و حرمت فوق العاده برخوردار نیست.
روشنک : «توی پیامک راحت تر میتوانم صحبت کنم. ابراز محبتهام راحت تره .خیلی با جملات جالب تر و بهتری می تونم بیان کنم ولی توی رابطه رودررو شاید رابطه کلامی ام انقدر قوی نباشد. اونوقت یک جور دیگر محبتم را بیان می کنم. دیگرکلامی نیست». محمدجواد هم بر این نظر است که: «حرفایی که پای تلفن نمیتونستیم بزنیم تو پیامک می زدیم، رک تر بودیم. فوقش ناراحت هم میشد دیگه جواب نمیداد. تو هم خیالت راحت بود که حرفی نزدی که خودتو خراب کنی با یک پیامک تمومش می کردی. روبرو نمی تونستم خیلی حرفا بزنم .اما تو پیامک میگفتم . تو پیامک خیلی حرفا رو میزدم که فردا با طرف قرار داشتم قبلش اون امادگی داشته باشه. اکثرا جواب میداد واسه من خیلی خوب نتیجه میداد . فقط چون دیگه وقتشو نداشتم دیگه بیخیال شدم.الان دیگه فکرم آزاده ».
ساسان : «ممکنه یک قضیه ای واقعیت نداشته باشه ولی تو پیامک راحت بیان میشه یا از چیزی ابا دارم یا خجالت می کشم اونو راحت تو پیامک بیان می کنم». بهزاد:« گاهی در ارتباط مستقیم فرد همه حرفها رو نمیزنه آدم ها توی پیام ها خودشونو نمود میدن. پرده ها کنار میرن. راحت تر میتونه مطالبش رو برسونه . ادمها همیشه همون لحظه همه حرفهاشونو نمی زنند . طرف میره میشینه فکر میکنه و در پیامک حرف دلشو میزنه و اس تاثیر قویتری از دیدار داره چون هیچ پرده ای نیست».
روشنک دانشجوی دکتری در جواب نوع واکنشش در برابر پیامکهای قومیتی بعد از کلی خندیدن که ناشی از تجربه ای جالب بوده گفت: «این ادبیات شفاهی اش همیشه بوده رواج داشته حالا مکتوب شده .چه پیامک چه ایمیل خیلی شاید خوشایند نباشه . طرف اگر خودش از همان قومیت باشه خیلی ناراحت نمیشود اما یک نفر دیگر از قومیت دیگری همان جوک را بخواهد بدهد خب خیلی براش سنگین تمام می شود. بنظرم جامعه ایران یک جامعه متفاوتیه از نظر استفاده از تکنولوژی. پیامک جک هم بهمان برمی گردد. یعنی یک ابزاری در اختیار ما قرار گرفته که داریم جور دیگری از آن استفاده می کنیم. از استفاده اصلی اش افتاده باید ببینیم چه اتفاقی افتاده جوونا از راه های دیگری تفریح نمی کنند و رو آوردن به پیامک و … برای اینکه چند لحظه احساس خوشی و تفریح داشته باشند».
باید در اینجا خاطرنشان کرد که وحدت‌بخشی یکی از کارکردهای مهم پیام‌هایی است که قرآن و دین اسلام آن‌ را تأیید کرده است. نژادها، قومیت‌ها، زبان و مناطق جغرافیایی، همیشه عامل جدایی جوامع انسانی از هم بوده است؛ چیزی که می‌تواند به‌عنوان یک حلقه اتصال، همه فرزندان آدم را از هر نژاد، زبان، قومیت و منطقه جغرافیایی به هم پیوند دهد، آیین‌های الهی و پیام‌های مبتنی برآن‌هاست؛ که تمام این مرزها را درهم می‌شکند و همه انسانها را زیر یک پرچم جمع می‌کند.طبق آیات قرآن کریم، یک جامعه ایمانی به‌جهت حاکم بودن پیام‌های مثبت، از هر نوع تعصب و حمیت جاهلی؛ مثل ملی‌گرایی، قبیله‌گرایی، نژادگرایی و … به‌دور بوده و در اوج آرامش و تقوا قرار دارد که متاسفانه این کارکرد پیامک، نه تنها به فراموشی سپرده شده که امروزه خود دلیلی بر برجسته سازی و دامن زدن به تفاوت های قومی و نژادی نیز شده است.
محسن دانشجوی کارشناسی ارشد : «کار اشتباهیه هم شریعت ما هم دین اسلام میگه کار اشتباهیه ولی خب به چی بخندیم به این نخندیم؟ قومیت ها هم نباید زیاد حساسیت نشان بدهند . همان جور که من میگویم ترک فلان اون هم بگه سبزواری فلان فارس فلان ….» . محمدجواد دانشجوی لیسانس: «من استقبال نمی کنم . برای خنده چیزای دیگه ای هم میشه سوژه کرد ولی مردم همه خوششون میاد».
ناصر دانشجوی دکتری : «همون جکهایی هست که مردم برای همدیگر میگن که بصورت پیامک درامده فقط سرعت انتقالش رفته بالا فکر نمی کنم کسی از این جکها ناراحت بشه». سمیرا دانشجوی کارشناسی: «در جمع های خودمونی خوب است اما در جمع هایی که هنوز همدیگر را نشناختیم باعث تفرقه و چنددستگی میشود باعث می شود افرادی که اعتماد بنفس کمی دارند فکر کنند جامعه در مورد من اینجوری فکر می کند من اینچنین صورتی در جامعه دارم و این اصلا خوب نیست اما در جمع های خودمونی برای خنده اش زیاد بد نیست».
حسنا دانشجوی کارشناسی ارشد : «طبیعتاً اثارش منفیه . باعث میشه قبل از برخورد با طرف یک زمینه ذهنی نسبت به آن داشته باشی. قبل از اینکه بتوانی با ان طرف برخورد کنی این پیامک ها و جوک ها ذهنیت تو را شکل داده و خب این باعث یک نوع پیشداوری میشود و گاهی باعث کدورت و یک شناخت خیلی خیلی ناقص میشود».