فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار ۳-۱: میانگین و خطای معیار میانگین () تعداد اسپرم­ها در گروه ­های مختلف ۴۳
نمودار ۳-۳: میانگین و خطای معیار میانگین () درصد اسپرم­های با حرکت درجا در گروه ­های مختلف ۴۸
نمودار ۳-۴: میانگین و خطای معیار میانگین () درصد اسپرم­های پیشرونده با حرکت آهسته در گروه ­های مختلف ۵۰
نمودار ۳-۵: میانگین و خطای معیار میانگین () درصد اسپرمهای بدون حرکت در گروه های مختلف ۵۳
نمودار ۳-۶: میانگین و خطای معیار میانگین () وزن بیضه موش­ها در گروه ­های مختلف ۵۶
نمودار ۳-۷: نمودار باکس- ویسکر (box-and-whisker plots) برای هورمون تستوسترون در گروه ­های مختلف ۵۷
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

نمودار ۳-۸: میانگین و خطای معیار میانگین () تعداد اسپرم­ها در گروه ­های مختلف ۵۹
نمودار ۳-۹: نمودار باکس- ویسکر (box-and-whisker plots) برای درصد اسپرم­های پیشرونده سریع در گروه ­های مختلف ۶۱
نمودار ۳-۱۰: نمودار باکس- ویسکر (box-and-whisker plots) برای درصد اسپرم­های با حرکت درجا در گروه ­های مختلف ۶۳
نمودار ۳-۱۱: نمودار باکس- ویسکر (box-and-whisker plots) برای درصد اسپرم­های پیشرونده با حرکت آهسته در گروه ­های مختلف ۶۵
عنوان صفحه
نمودار ۳-۱۲: نمودار باکس- ویسکر (box-and-whisker plots) برای درصد اسپرم­های بدون حرکت در گروه ­های مختلف ۶۷
نمودار ۳-۱۳: میانگین و خطای معیار میانگین () وزن بیضه موش­ها در گروه ­های مختلف ۶۸
نمودار ۳-۱۴: میانگین و خطای معیار میانگین () هورمون تستوسترون در گروه ­های مختلف ۷۰
فهرست شکل­ها
عنوان صفحه
شکل ۱-۱: درخت سنجد ۷
شکل ۲-۱: نمایی از اتاق حیوانات دانشکده علوم پزشکی شیراز ۲۲
شکل ۲-۲: دستگاه دسیکاتور ۲۴
شکل ۲-۳: دستگاه روتاری ۲۵
شکل ۲-۴: دستگاه پرکولاتور ۲۶
شکل ۲-۵: طرز چیدمان موش ها داخل مقید کننده در اطراف مودم Wi-Fi 31
شکل ۲-۶: تشریح موش صحرایی ۳۳
شکل ۴-۱: تصاویر میکروسکوپی مطالعات بافت شناسی گروه های آزمایشی ۱ تا ۹ ۷۲
شکل ۴-۲: تصاویر میکروسکوپی اسمیرهای اسپرم با رنگ آمیزی ائوزین گروه های آزمایشی ۱ تا ۹ ۷۳
بررسی مقایسه ای اثر حفاظتی عصاره هیدرو الکلی میوه سنجد بر اسپرماتوژنز موش های سفید بزرگ آزمایشگاهی نر در حضور اشعه ی Wi-Fi و یا تیمار با داروی بوسولفان
به­وسیله­: زهره حسینی زاده
چکیده
در این مطالعه تاثیرات داروی بوسولفان و امواج Wi-Fi را بر روند اسپرماتوژنز، بافت بیضه و هورمون تستسترون موش سفید بزرگ آزمایشگاهی نر از نژاد اسپراگوداولی مورد بررسی قرار گرفت و همچنین از عصاره هیدروالکلی میوه سنجد به عنوان یک داروی محافظت کننده در برابر اثرات بوسولفان و امواج Wi-Fi استفاده شد و به صورت مقایسه ای این مطالعه صورت گرفت.برای انجام این تحقیق ۱۰۰سر موش سفید بزگ آزمایشگاهی نر با وزن ۲۰۰-۲۵۰ گرم انتخاب و در شرایط نوری و غذایی مناسب مورد آزمایش قرار گرفتند. موش ها بر حسب متغیر های تزریق بوسولفان، تابش امواج Wi-Fi و دریافت عصاره سنجد به صورت گاواژ، به طور تصادفی به ۱۰ گروه ۱۰ تایی تقسیم شدند.
گروه ۱ به عنوان گروه کنترل حقیقی(هیچ دارو و اشعه ای دریافت نکردند)، گروه ۲ به عنوان گروه شم (۲ml/kg آب مقطر به صورت گاواژ به مدت ۴۸ روز دریافت کردند)، گروه ۳ به عنوان گروه تجربی ۱ (۲ml/kg عصاره هیدرو الکلی سنجد به صورت گاواژ به مدت ۴۸ روز دریافت کردند)، گروه۴ به عنوان گروه تجربی ۲(یک دوز ۵ml/kg بوسولفان به صورت)Intraperitoneal (Ip)داخل صفاقی) دریافت کردند و سپس به مدت ۴۸ روز آب و غذای روزانه دریافت کردند)، گروه۵ به عنوان گروه تجربی ۳ (یک دوز۵mg/kg بوسولفان به صورت (Ip)داخل صفاقی دریافت کردند و سپس به مدت ۴۸ روز ۲ml/kg عصاره سنجد، به صورت گاواژ دریافت کردند) گروه ۶ به عنوان گروه تجربی ۴ (یک دوز ۱۵mg/kg بوسولفان به صورت Ip دریافت کردند و سپس به مدت ۴۸ روز آب و غذای روزانه دریافت کردند )، گروه ۷ به عنوان گروه تجربی ۵(یک دوز ۱۵mg/kg بوسولفان به صورت Ip دریافت کردند سپس به مدت ۴۸ روز عصاره هیدرو الکلی سنجد۲ml/kg)) به صورت گاواژ در یافت کردند)، گروه ۸ به عنوان گروه تجربی ۶( موش ها در داخل مقیدکننده(Restrainer) قرار داده و روزانه ۴ساعت به مدت ۴۸ روز در معرض تابش اشعه Wi-Fi قرار گرفتند). گروه ۹ به عنوان گروه تجربی ۷ ( موش ها میزان ۲ml/kg عصاره هیدرو الکلی سنجد به صورت گاواژ دریافت نموده سپس موش ها داخل مقیدکننده(Restrainer) قرار داده شدند و روزانه ۴ساعت به مدت ۴۸ روز در معرض تابش اشعه Wi-Fi قرار داده شدند)، گروه ۱۰ به عنوان گروه کنترل Wi-Fi (موش ها روزانه به مدت ۴ ساعت داخل مقیدکننده(Restrainer) به مدت ۴۸ روز بدون دریافت هیچ تابشی قرار داده شدند.)
در روز ۵۰(۴۸ روز پس از تجویز عصاره و تابش Wi-Fi و ۴۹ روز پس از دادن بوسولفان) کلیه موش ها تحت بی هوشی با کلروفرم قرار گرفتند و در ابتدا خون گیری از قلب صورت گرفت برای اندازه گیری هورمون تستوسترون، سپس موش تشریح شده و از یک سانتی متر انتهایی مجرای دفران چپ اسپرم گیری به عمل آمد و ابتدا وضعیت تحرک سپس شمارش اسپرم ها انجام شد. از اسپرم های مزبور اسمیر تهیه شد که با رنگ ائوزین رنگ آمیزی شدند. بافت بیضه چپ نیز جهت مطالعه بافت شناسی برداشته شدند.
نتیجه مطالعات هورمونی کاهش یا افزایش معنا دار سطح تستوسترون را در هیچ کدام گروه ها مشاهده نشد. نتیجه روند اسپرماتوژنز در گروه هایی که بوسولفان دریافت کرده اند، کاهش معنا دار د تعداد اسپرم، وزن بیضه و و تحرک اسپرم ها مشاهده شد و نشان داده شد که هر چه دوز بوسولفان بالاتر رود اثرات تخریبی آن نیز بالا می رود. در بافت بیضه نیز شاهد کاهش اسپرماتوزوا و اسپرماتید بودیم. استفاده از عصاره سنجد با عث بهبود کیفیت اسپرم شده و نیز در مطالعه بافت شناسی گروهی که دوز ۵mg/kg بوسولفان دریافت کرده بودند دادن عصاره سنجد باعث شد که مقدار خیلی کمی از اسپرماتید ها باقی بمانند ولی دوز بالتر بوسولفان عصاره سنجد نتوانست کاری در جهت کنترل تخریب انجام دهد. و اما گروه هایی که امواج Wi-Fi دریافت کرده بودند، امواج روی تعداد اسپرم، وزن بیضه، هورمون تستوسترون و بافت بیضه تاثیری نداشته اما باعث کاهش معنا دار تحرک اسپرم های بارور شد و استفاده از عصاره سنجد میتواند اثر حفاظتی در برابر این امواج داشته باشد.با توجه به نتایج این تحقیق می توان این احتمال را داد که عصاره سنجد با ترکیبات آنتی اکسیدانی که دارد میتواند جلوی آثار مخرب امواج که باعث ایجاد رادیکال های آزاد می شود را بگیرد و با داشتن ویتامین C باعث افزایش وزن بیضه و دارا بودن ویتامین E باعث بهبود کیفیت اسپرم می شود.
کلمات کلیدی: اسپرماتوژنز، بوسولفان، امواج Wi-Fi، میوه سنجد
فصل اول
مقدمه
۱-۱ پیش گفتار
ناباروری مردان، یک وضعیت پریشان آور معمول و رایج است که از میان هر ۲۰ مرد یک نفر را به خود مبتلا می کند(۹). در اکثر موارد، مردان، سلولهای اسپرم کافی برای باروری و لقاح تولید می کنند، اما در این سلول ها نقص های وجود دارد که از لقاح آنها با سلول ماده جلوگیری می کند(۱۰).
عوامل شیمی درمانی اختلالات زیادی در روند اسپرماتوژنز ایجاد می کنند و در بین این عوامل، دارو هایی که دارای خاصیت آلکیله کنندگی هستند، بیشترین آثار سوء را بر بیضه دارند(۱۱). بنابر این اختلالات ایجاد شده در باروری به دنبال شیمی درمانی از نظر بالینی اهمیت بالایی دارد. هر چند که حفظ مایع منی به صورت منجمد قبل از شروع شیمی درمانی، روش قابل اطمینانی برای حفظ باروری است، اما کیفیت اسپرم پس از ذوب کردن مایع منی تغییر می کند. از جمله عوامل شیمی درمانی می توان بوسولفان را نام برد که دارای خاصیت آلکیله کنندگی بوده و برای درمان لوسمی مزمن، سرطان تخمدان و همچنین قبل از پیوند مغز استخوان در بیماران سرطانی استفاده می شود(۱۲). مصرف این دارو پس از یک یا دو تزریق داخل صفاقی، عمده اسپرماتوگونی ها را از بین می برد(۱۳)؛ ضمن اینکه بازگشت باروری در موش های تحت درمان با بوسولفان به صورت موءثر صورت نمی گیرد زیرا، بافت بیضه و لوله های سمی نفروس و سلول های زایا به شدت آسیب می بینند(۱۴).
علاوه بر عوامل شیمی درمانی که باعث اختلال در اسپرماتوژنز می شود در تحقیق حاضر اثر امواج الکترومغناطیسی که اثرات سوءیی بر اسپرماتوژنز دارد نیز مورد بررسی قرار گرفته است. امروزه وجود میادین الکترومغناطیس با شدت های گوناگون اجتناب ناپذیر شده است. این میادین در نتیجه حرکت ذرات باردار در محیط رسانا و خلاء به وجود می آیند و دارای نوعی انرژی هستند که بر اتم ها و مولکول ها بر هم کنشی ایجاد می کنند و منجر به جذب یا باز تابش امواج الکترو مغناطیسی می شود. اثرات این میادین بر وظایف و اعمال بیولوژی موجودات زنده، خطر وسیعی را نشان می دهد که در سلامت زندگی بشری محسوس است(۱۵).
اسپرماتوزوئید هادر برابر تنش های اکسیداسیونی بسیار حساس می باشند و علت آن هم دو چیز است: ۱- سوبسترا ها، برای حمله رادیکال های آزاد بسیار قابل دسترس هستند. ۲- فضای سیتوپلاسمی برای جای دادن آنزیم های آنتی اکسیدانی کم و محدود است(۱۰).
امواج Wi-Fi نیز جزء امواج الکترومغناطیسی غیر یونیزان هستند که امروزه استفاده فراوانی دارد و در این تحقیق می خواهیم اثرات این امواج را بر روی اسپرماتوژنز بررسی کنیم.
بر طبق کتب طب سنتی ایران، برخی از گیاهان می توانند در درمان ناباروری موءثر واقع شوند(۱۶). از جمله آنها می توان به گیاه سنجد اشاره کرد(۱۹و۲۰و۲۱و۲۲و۲۳). این گیاه یک گیاه تثبیت کننده نیتروژن و متعلق به خانواده الگانسه است. میوه های سنجد غنی از ویتامین ها و به ویژه ویتامین C هستند و حاوی روغن گیاهی غنی از ویتامین E و K، همچنین دارای کاروتنوئید ها، فلاونوئید ها، تانن، پروتئین ها و اسیدهای چرب می باشد(۲۴و۲۵و۲۶). در این تحقیق از عصاره هیدرو الکلی میوه سنجد به عنوان یک محافظت کننده در برابر تاثیر داروی بوسولفان و امواج Wi-Fi استفاده شده است که در بخش های بعدی مفصل توضیح داده خواهد شد.
۱-۲ هدف کلی:
بررسی مقایسه ای اثر حفاظتی عصاره هیدرو الکلی میوه سنجد بر اسپرماتوژنز در حضور اشعه Wi-Fi و یا تیمار با داروی بوسولفان.
۱-۲-۱ اهداف جزئی:
۱-تعیین اثر محافظتی عصاره ی هیدروالکلی میوه سنجد بر روی اسپروماتوژنز
۲-تعیین اثر اشعه ی Wi-Fi بر روی اسپرماتوژنز
۳- تعیین اثر محافظتی عصاره ی سنجد و اشعه ی Wi-Fi بر روی اسپرماتوژنز
۴-تعیین اثر داروی بوسولفان بر روی اسپرماتوژنز
۵-تعیین اثر محافظتی عصاره ی سنجد و داروی بوسولفان بر روی اسپرماتوژنز
۲-۲ فرضیه ها: