الف) کودکانیکه در شرکت های صنعتی کوچک کارهایی انجام می دهند نظیر لمس سیم های ظریف خیلی ریز که منجر به فقدان بینایی آنها از سنین ۵ تا ۸ سالگی می شود.
ب) کودکان چوپان که با مالکان املاک بزرگ قرارداد می بندند تا در طول روز ۱۵ ساعت کار کنند.
ج)کودکانی که در معادن زیر زمینی کار می کنند.
د) کودکانی که به عنوان کارگر فصلی و ارزان در مزارع مرطوب آغشته به ماده ضد آفت طاعون به کار گرفته می شوند.
ز) کودکان در داد و ستد های خیابانی – یک وضعیتی که در جهان توسعه یافته شایع است. ^[۲]
فقر و نیاز مادی علت اساسی کار کردن کودکان است. شرایط نامساعد اجتماعی و اقتصادی کودکان را به کار کردن مجبور می کند. این حالت اضطرار و نیاز مادی است که ایشان را وا می دارد برای رهایی از فقر و بدست آوردن لقمه نانی به کار پردازند. عوامل دیگر نیز به نوبه خود این عامل اصلی و علت اساسی را تشدید می نمایند. از جمله این عوامل دیگر عبارتند از: مهاجرت از شهر به روستا و عدم ثبات شغلی سرپرست خانواده، نابسامانی وضع خانوادگی کودک به سبب غیبت پدر یا بیماری، از کار افتادگی یا مرگ یکی از والدین، و یا عدم موفقیت کودک در تحصیل.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

روشن است که در مورد کودکان خانواده های فقیر غالبا به سبب فقر خانواده و عدم توانایی تحمل هزینه تحصیل کودکان اشتغال ایشان به تحصیل دشوار است، مضافا به آنکه بی سوادی والدین نیز مشکلاتی در راه تحصیل کودک پدید آورده و نمونه و سرمشقی نامناسب برای وی می باشد. در کشورهای پیشرفته از لحاظ اقتصادی، اغلب کودکان در کشاورزی و غالبا در کنار خانواده خارج از ساعات کلاس و در ایام تعطیل تابستان کار می کنند. علاوه بر کشاورزی کودکان و نوجوانان در فعالیت های بازرگانی به عنوان فروشنده یا توزیع کننده کالا و در کار هتلداری و رستوران بویژه در زمان تعطیلات و در نقاطیکه مسافر زیاد است به کار می پردازند.
آلبرت توماس اولین مدیر دفتر بین المللی کار عقیده داشت وضع نابسامان کودکان خردسال شاغل در کارهای ریسندگی و غیره و لزوم جلوگیری از آنان بیش از هر عامل دیگری انگیزه اقدامات اولیه و فعالیت های مربوط به ایجاد یک سازمان بین المللی بود که منجر به تاسیس سازمان بین المللی کار ^[۳]گردید. به همین سبب در مقدمه اساسنامه سازمان بین المللی کار و در ضمن اصول کلی جزو فعالیت ها و اقداماتی که باید صورت گیرد حمایت از کودکان و نوجوانان ذکر شده است. این امر مجددا در اعلامیه فیلادلفیا^[۴] مورد تاکید قرار گرفته است. در راه اجرای اهداف فوق سازمان بین المللی کار مقاوله نامه ها و توصیه نامه های متعددی تصویب نموده است. در همین راستا، مقاوله نامه بدترین اشکال کار کودک (مقاوله نامه شماره ۱۸۲) و توصیه نامه شماره ۱۹۰، برنامه ملی اقدام جهانی سازمان بین المللی کار در مورد بدترین اشکال کار کودک ) ارائه شده در سال ۲۰۰۶ که دوره زمانی تا ۲۰۱۶ را مورد هدف قرار داده(، ۱۱ مقاوله نامه در خصوص حداقل سن اشتغال در صنایع^[۵]، کارهای دریایی^[۶]، کشاورزی^[۷]، کارهای غیر صنعتی^[۸]، صید دریایی^[۹] و غیره از جمله اسناد بین المللی هستند که بیشترین ارتباط را با کار کودک دارند. سازمان ملل در سال ۱۹۵۹ اعلامیه جهانی حقوق کودک^[۱۰] را تصویب نمود و نیز در سال ۱۹۶۶ میثاقین بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ^[۱۱]و حقوق مدنی و سیاسی^[۱۲] را تصویب کرد که در آن دو توجه ویژه ای به کودکان شده است. ماده ۹ میثاق حقوق مدنی و سیاسی بیان می دارد: هیچ کس را نباید در بردگی یا انقیاد نگه داشت یا ملزم کرد که به کار تحمیلی یا اجباری بپردازد. ماده ۱۰ میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به دولت های طرف آن سفارش می کند که افراد جوان را از بهره کشی اقتصادی و اشتغال به کارهای زیان آور برای اخلاقیات، تندرستی یا زندگی شان و نیز از کارهایی که احتمالا مانع رشد طبیعی آنها می شود، محافظت نمایند. همچنین این سند، دولت ها را متعهد می سازد که محدودیت های سنی وضع نمایند تا اشتغال کارمزدی کودکان پایین تر از آن سن ممنوع و طبق قانون مجازات گردد. همچنین سازمان ملل متحد در سال ۱۹۸۹ کنوانسیون حقوق کودک^[۱۳] را تصویب کرد که جامع ترین سند در خصوص حقوق کودک می باشد.
سازمان بین المللی کار در سال ۱۹۹۲ برنامه بین المللی در خصوص محو کار کودک (IPEC)^[14] با هدف کلی محو تدریجی کار کودک که این هدف باید از طریق بالا بردن قابلیت و توانایی کشورها برای مقابله با این مشکل و ارتقا جنبش جهانی برای مبارزه با کار کودک صورت می گرفت، را پایه ریزی کرد. در حال حاضر IPEC دارای نهاد هایی در ۸۸ کشور می باشد. IPEC بزرگ ترین برنامه مربوط به کار کودک و بزرگ ترین برنامه عملیاتی سازمان بین المللی کار می باشد. IPEC شیوه های گوناگونی را برای دست یافتن به اهدافش در نظر گرفته است برای مثال از طریق توسعه برنامه هایی در سطح کشورها در خصوص اصلاح خط مشی ها، در نظر گیری اقدامات جدی برای پایان دادن به کار کودک و همچنین ارتقا سطح آگاهی برای تغییر نگرش های اجتماعی و ارتقا تصویب و به کار گیری موثر کنوانسیون های سازمان بین المللی کار در خصوص کار کودک. این تلاش ها باعث شده اند که صد ها هزار کودک از کار و ورود به نیروی کار بازداشته شوند.
براساس آمار سازمان جهانی کار، سالانه ۲۱۵ میلیون کودک ۵ تا ۱۴ ساله در جهان محروم از کودکی می شوند. طبق این آمار ۱۲۰ میلیون نفر از آنها وارد بازار کار شده و مشغول به کار تمام وقت هستند که از میان ۶۹ درصد در بخش کشاورزی و ۹ درصد در صنعت کار می کنند. ۶۱ درصد این کودکان در آسیا، ۳۲ درصد در آفریقا و ۷ درصد در آمریکای لاتین زندگی می کنند. قاچاق انسان از راه های عمده وارد کردن این کودکان به بازار است. بر اساس آمارهای موجود، هم اکنون ۳۸۰ هزار کودک ۱۰ تا ۱۴ ساله در سراسر کشور به صورت ثابت مشغول به کار هستند و حدود ۳۶۰ هزار کودک نیز به عنوان کارگر فصلی فعالیت دارند. ^[۱۵]
آنگونه که از گزارش سازمان بین المللی کار و آماری های ارائه شده بر می آید مشکل کار کودک در همه جای دنیا دیده می شود و کمتر کشوری را می توان یافت که از این پدیده مبرا باشد. به گزارش برخی از فعالین حیطه آسیب های اجتماعی در کشور ایران قریب به ۵/۱ میلیون کودک کار می کنند. اگرچه انجمن حمایت از حقوق کودکان آمار را بیش از این می داند. سازمان های مسئول معمولا هر ساله خبر از جمع آوری بیست تا سی هزار کودک خیابانی از سطح شهر های بزرگ می دهند و اینکه متاسفانه باندهای تبهکاری وجود دارند که سعی می کنند از اینگونه کودکان در جهت نیل به مقاصد غیر قانونی خود بهره مند شوند. در جامعه ایران کودکان مهاجر زیادی نیز زندگی می کنند که یا وصف قانونی شناخته شده ندارند و یا حتی هویت آنها زیر سوال است و از سند هویتی نیز محروم هستند. این کودکان نیز به انواع کار ها سوق پیدا می کنند و از جمله آسیب پذیر ترین کودکان هستند.
سابقه ی علمی
در زمینه ممنوعیت کار کودک و حمایت از کودکان کارگر جمع آوری مطالب به زبان فارسی تا حدودی دشوار بوده است. چرا که هیچ کتاب فارسی که به طور تخصصی به مسئله کار کودک در حقوق بین الملل و ضرورت ممنوعیت کار آنها توجه داشته باشد، وجود ندارد.
در ابتدا باید اشاره شود که در کتاب های فارسی همچون حقوق سازمان های بین المللی هیچ اشاره ای به کار کودک نشده است. این کتاب ها تنها به بررسی ساختاری هر سازمان از جمله سازمان بین المللی کار می پردازند. از این دسته کتاب ها به طور نمونه می توان به این موارد اشاره کرد:

1. 1. خانی، محمد حسن ، سازمان های بین المللی، انتشارات دانشگاه امام صادق، چاپ اول ۱۳۸۵؛

1. 1. موسی زاده رضا، حقوق سازمان های بین المللی، انتشارات پاژنگ، چاپ اول ۱۳۷۶؛

1. 1. ناصر زاده، بابک، کنوانسیون های سازمان های بین المللی، انتشارات بهنامی، چاپ اول ۱۳۸۶؛

این وضعیت حتی در خصوص کتاب های انگلیسی ترجمه شده به فارسی نیز وجود دارد به عنوان نمونه می توان به این کتاب اشاره کرد:
۱. آرچر، کلیو، سازمان های بین المللی، ترجمه ی فرزانه عبدالملکی، نشر میزان، چاپ اول ۱۳۸۴.
اصلی ترین کتابی که به زبان فارسی در زمینه حقوق کار و کار کودک به طور کلی یافت می شود ” کتاب حقوق بین المللی کار” نوشته دکتر عزت الله عراقی (موسسه انتشارات دانشگاه، تاریخ انتشار ۱۳۶۷) می باشد. این کتاب به طور کلی به حقوق کار و کارگران می پردازد که بخش هایی از این کتاب مربوط به بررسی اجمالی مفاد مقاوله نامه های سازمان بین المللی کار در زمینه کار کودک است. در فصل چهارم از بخش ۳ این کتاب عناوینی چون تاریخچه کار کودکان، علل کار کودکان، معیارهای مربوط به حداقل سن شروع به کار در بخش های مهم اقتصادی مشاهده می شود و به نقش و فعالیت های دیگر سازمان های بین المللی در زمینه کار کودک توجهی نکرده است و نگاهی گذرا و اجمالی به بحث کار کودک داشته است و با توجه به قدیمی بودن این کتاب مشخص است که استاندارد ها و اطلاعات به روز شده در زمینه کار کودک را نمی توان در این کتاب مشاهده کرد. هرچند، این کتاب یکی از منابع ارزنده در زمینه کار کودک است که در پایان نامه به نحو مطلوب به مطالب آن ارجاع داده خواهد شد.
برخی دیگر از کتاب ها هم هستند که به طور کلی به مقاوله نامه های سازمان بین المللی کار توجه داشته اند نه کار کودک از جمله مواردی از این کتاب ها می توان به شرایط کار (مقاوله نامه ها و توصیه نامه ها) ترجمه دکتر مهری ثقفی، موسسه کار و تامین اجتماعی ۱۳۷۹ اشاره کرد. همچنین برخی از کتاب های حقوق بشری وجود دارند که صرفا به حقوق کودک پرداخته اند نه کار کودک که از جمله این کتاب ها می توان به کتاب تاریخچه و اسناد حقوق بشر در ایران ( نوشته ی شیرین عبادی، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، تهران، ۱۳۸۳) و کتاب نهادهای حقوق بشر: جمهوری اسلامی ایران و سازمان ملل متحد ( نوشته ی رضیه ی موسوی فر، نشر گرایش، ۱۳۸۲) اشاره کرد.
برخی از مقالات فارسی به چاپ رسیده به طور اجمالی به بررسی مقاوله نامه های سازمان بین المللی کار در زمینه کار کودک می پردازند به عنوان مثال، مقاله ی ” نگاهی به کنوانسیون بدترین اشکال کار کودک ” ( نوشته بهنام غفاری فارسانی، فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره ۳۸، شماره ۲، تابستان ۱۳۸۷ ) به لحاظ شکلی به بررسی این کنوانسیون و مفاد آن می پردازد. مقاله ” کودک و کار کودک در اسناد بین المللی و قوانین داخلی ایران ” (مجتبی همتی، کار و جامعه شماره ۵۳) این مقاله به لحاظ جامعه شناختی و از منظر علوم اجتماعی به بررسی حقوق کودک و کار کودک در کنوانسیون حقوق کودک و در ایران می پردازد که خلاء یک تحلیل حقوقی در آن به چشم می خورد. مقاله دیگری که به مقوله حقوق کودک پرداخته است، بررسی تطبیقی حقوق کودک در اسناد و مقاوله نامه های بین المللی با قوانین و مقررات داخلی ( نوشته ی امیر ایروانیان، مجله دادرسی، شماره ۳۸، ۱۳۸۲) می باشد که این مقاله هم صرفا به حقوق کودک پرداخته است نه کار کودک.
با توجه به اینکه سازمان بین المللی کار اصلی ترین سازمان تخصصی است که به مقوله کار از جمله کار کودک می پردازد مقالات انگلیسی به روز و متعددی در زمینه کار کودک منتشر کرده است که کمک ارزنده ای به این پایان نامه می کنند و به نحو مطلوب از آنها استفاده خواهد شد.
اهداف
هدف اصلی از تدوین این پایان نامه (در چارچوب مطالب مندرج در طرح مسئله) پاسخ دادن به سوال اصلی ذیل میباشد:
حقوق بین الملل چه قواعد و مقرراتی را برای منع کار کودک در بر دارد و چه راه کار های حقوقی برای دستیابی به جهانی عاری از کار کودک وجود دارند؟
در راستای سوال مزبور، در این پایان نامه تلاش میگردد تا به سوالات فرعی زیر پاسخ داده شود:
۱. در حقوق بین الملل، از جمله حقوق بین الملل بشر چه اسنادی در سطح منطقه ای و جهانی در زمینه حمایت از حقوق کودکان و ممنوعیت کار کودکان موجود می باشد؟
۲. چه سازمان های بین المللی در جهت ممنوعیت کار کودک وجود دارند و چه اقداماتی را در این زمینه اتخاد نموده اند؟
۳. ایران به عنوان یک عنصر جامعه ی بین المللی چه اقداماتی بویژه اقدامات حقوقی را برای منع کار کودک اتخاذ نموده است و از جمله چه قوانینی در جهت ممنوعیت کار کودک وضع شده اند؟
مراحل و روش تحقیق
روش اصلی پژوهش در این پایان نامه بر مبنای روش کتابخانه ای و فیش برداری بوده است. در این راستا تلاش گردید از تمام منابع موجود اعم از فارسی و لاتین در زمینه کار کودک استفاده شود. از آنجاییکه که منابع علمی- حقوقی موجود به زبان فارسی در این زمینه محدود بودند، اساس تحقیق بطور قابل توجهی بر منابع لاتین استوار می باشد. در کنار این شیوهﻱ پژوهش و با هدف تکمیل هرچه بهتر پایان‌نامه، در صورت لزوم از روش‌های دیگر پژوهشی نیز بهره لازم برده‌ شد. از جمله مهم‌ترین این شیوه ‌ها مطالعهﻱ کنوانسیون‌ها و اسناد بین‌المللی مرتبط با موضوع است. همچنین در راستای آگاهی از تغییرات مرتبط و دریافت اطلاعات به روز و …در این پژوهش از منابع الکترونیکی نیز استفاده‌ شد.
لازم به ذکر است که پس از جمع آوری داده ها و اطلاعات لازم در راستای موضوع این پایان نامه به تحلیل آنها پرداخته شد. آنگاه به تدوین فصول این پایان نامه بر طبق زمان بندی لازم پرداخته شده و این فصول به طور جداگانه به اساتید محترم راهنما و مشاور جهت بررسی و اظهارنظر ارائه گردیدند. در نهایت نیز پس از انجام اصلاحات لازم متن نهایی پایان نامه جهت دفاع ارائه گردید.
محتوای تحقیق
پایان نامهی حاضر پس از بیان این مقدمه (طرح پژوهشی) با توجه به حجم مطالب مورد بحث به چهار فصل تقسیم شده است
نظر به لزوم تبیین مفاهیم مرتبط با مقوله کار کودک، در این پژوهش در فصل نخست در محبث اول به تبیین حقوقی مفاهیم کودک و کار کودک و تاریخچه شکل گیری عزم جهانی در راستای خاتمه دادن به کار کودک در حقوق بین الملل پرداخته شد. نظر به اینکه برای مبارزه با کار کودک نیز ابتدا باید درک کنیم چه عواملی منجر به سوق دادن کودکان به بازار کار می گردد به همین علت در مبحث دوم، علل متعددی که بر ورود کودکان به بازار کار تاثیر می گذارند، انواع کار کودکان و پیامدهایی که کار چه به لحاظ جسمی، چه عاطفی و چه روحی و روانی بر کودکان پرداخته شد و مبحث پایانی ابعاد کار کودکان و ضرورت ممنوعیت کار کودکان و اسناد بین الملی در زمینه ممنوعیت کار کودکان پرداخته شد.
با توجه به اینکه حمایت اولیه از حقوق کودکان را می توان در اسناد حقوق بشری یافت. لذا در این فصل، در مبحث اول ابتدا اسناد پایه ای حقوق بشر و سپس اسنادی که به طور خاص به حقوق کودکان پرداخته اند مورد بررسی قرار گرفتند به این خاطر که حقوق کودکان به عنوان گروهی از ابناء حقوق بشر صریحاً و تلویحاً در این اسناد مورد حمایت قرار گرفته است. سپس در در پایان این مبحث برخی از مواد اسناد منطقه ای حقوق بشر بررسی گردیدند. سازمان بین المللی کار که یکی از سازمان های تخصصی وابسته به سازمان ملل متحد می باشد بیشترین نقش را در زمینه تحت نظم در آوردن مقررات مربوط به کار و ممنوعیت کار کودک ایفا کرده است. لذا در مبحث دوم اسناد و کنوانسیون های سازمان بین المللی کار که به مسئله کار کودک و ممنوعیت کار کودکان توجه بیشتری معطوف داشته اند، تجزیه و تحلیل گردند.
فصل دوم
کلیات
مقدمه
در این فصل، در مبحث اول، ابتدا تعریفی از کودک و اینکه در حقوق بین الملل چه ملاکی برای کودک نامیدن یک فرد وجود دارد ارائه می گردد و آنگاه کار کودک از دیدگاه حقوق بین الملل تعریف می گردد. همچنین در این مبحث تاریخچه کار کودک و تاریخچه شکل گیری اقدامات بین المللی در راستای ممنوعیت کار کودک ارائه می گردد. برای مبارزه با کار کودک نیز ابتدا باید درک کنیم چه عواملی منجر به سوق دادن کودکان به بازار کار می گردد به همین علت در مبحث دوم، علل متعددی که بر ورود کودکان به بازار کار تاثیر می گذارند، بررسی می گردند. تفاوت های قابل ملاحظه ای بین انواع کار هایی که کودکان انجام می دهند وجود دارند، به طوری که برخی سخت و طاقت فرسا و برخی دیگر خطرناک و به لحاظ اخلاقی ناشایست هستند، بر این اساس در این مبحث به برررسی برخی از انواع کار کودک پرداخته می شود. در پایان این مبحث نیز به برخی از پیامد های عمده کار چه به لحاظ جسمی، چه عاطفی و چه روحی و روانی بر کودکان پرداخته می شود. در مبحث سوم، با توجه به پیامدهایی که کار برای کودکان به همراه دارد به ضرورت ممنوعیت کار کودکان از جنبه های مختلف پرداخته می شود. همچنین در این مبحث آمارهای ارائه شده از سوی سازمان بین المللی کار در خصوص توزیع جهانی و منطقه ای کودکان کارگر و همچنین تعداد کودکان کارگر بر اساس جنسیت و گروه سنی بررسی می شوند و در نهایت نگاه اجمالی به اسناد و کنوانسیون های تصویب شده در رابطه با ممنوعیت کار کودکان انداخته می شود.
مبحث اول : تعریف کودک، کار کودک و تاریخچه ﻱ ممنوعیت کار کودک در
حقوق بین الملل
گفتار اول: تعریف کودک
به منظور دستیابی به تعریف کودک باید ابتدا آن را از حیث واژه شناسی معنا کرد: واژه “Child” رایج ترین واژه ای است که در زبان انگلیسی درباره کودک به کار برده می شود و منظور از آن کسی است که در زیر سن بلوغ قرار دارد و بویژه در رابطه با اشخاص دیگری که والدین او محسوب می گردند. ^[۱۶]
حقوق بین الملل ضابطه نوعی و ملاک سن را برای کودکی برگزیده است. مطابق ماده ۱ کنوانسیون حقوق کودک مصوب ۱۹۸۹ “هر انسانی که به ۱۸ سال نرسیده باشد کودک محسوب می شود، مگر آنکه طبق قانون دولت متبوع کودک سن بلوغ زودتر به وی اعطا شود”^[۱۷]. سن بلوغ در این ماده که ۱۸ سالگی است یک سن مطلق نیست بلکه بر حسب قانون ملی کودک متغیر است.^[۱۸] به همین جهت مقررات کنوانسیون در مورد کودکانی که تحت حاکمیت قوانین ملی خود زودتر به سن رشد قانونی می رسند نیز استثنائا قابل اعمال و اجرا است. ^[۱۹]
علت وضع مقررات قسمت اخیر ماده ۱ کنوانسیون حقوق کودک این است که کشورها با توجه به وضعیت جسمی و روانی و رشد عقلی کودکان تحت حاکمیت خود و در پاره ای از موارد با توجه به واقعیات سیاسی و اجتماعی و با در نظر گرفتن آداب و سنن مذهبی، سن معینی را به عنوان سن رشد و بلوغ اعلام می کنند.
به هر حال در عمل بیشتر حامیان حقوق کودک اینگونه در نظر می گیرند که ۱۸ سال باید به عنوان سن ایده آل برای تعیین پایان دوران کودکی باشد.^[۲۰]
برطبق کنوانسیون بدترین اشکال کار کودک ۱۹۹۹ (شماره ۱۸۲)^[۲۱]، واژه کودک باید برای تمام اشخاص زیر ۱۸ سال به کار برده شود.
برطبق پروتکل سازمان ملل تحت عنوان پروتکل پالرمو راجع به پیشگیری، سرکوبی و مجازات قاچاق کودک^[۲۲]، کودک به معنای هر شخصی زیر ۱۸ سال است. ^[۲۳]
بنابراین برای اهداف این پایان نامه منطقی است که کودک به عنوان هر شخصی زیر ۱۸ سال قلمداد شود.
گفتار دوم: تعریف کار کودک ^[۲۴]
عبارت کار کودک تصور ویژه ای را مجسم می سازد: ما کودکان را زنجیر شده به چرخ های بافندگی در کارگاه های تاریک و در شرایط نامناسب می بینیم، گویی که در خطی طولانی و کابوس گونه جای دارند که از لنکشایر در دهه ۱۸۳۰ تا جنوب آسیای دهه ۱۹۹۰ ادامه می یابد.^[۲۵]
به طور کلی تعریف عموما پذیرفته شده ای از کار کودک وجود ندارد. تعاریف متنوعی از این واژه توسط سازمان های بین المللی، سازمان های غیردولتی، اتحادیه های کارگری و غیره استفاده می گردد و اغلب مشخص نمی گردد چه تعریفی از این واژه به کار برده می شود.^[۲۶] هرچند، به طور معمول واژه “کار کودک” زمانی به کار برده می شود که منظور بهره کشی از آنها باشد. چنین دیدگاهی از آن جهت مطرح است که کودکان برای کار کردن بسیار کوچک هستند و یا کاری به آنها واگذار می شود که شرایط نامطلوب و خطرناکی را برای آنها به همراه دارد.^[۲۷]می توان این گونه بیان کرد برای کودکی که کار می‌کند، استفاده‌ از دوران و دنیای کودکی مفهومی ندارد، یا در واقع چنین‌ کسی از حقوق طبیعی سن خود محروم می‌شود. بارزترین‌ این حقوق پایمال شده، برخورداری از تعلیم و تربیت و طی طبیعی مراحل رشد کودک است.^[۲۸]
به طور کلی کار کودک یک معنا و مفهوم منفی با خود به همراه دارد و یک شاخص واضح درون کنوانسیون های سازمان بین المللی کار وجود دارد که تاکید می کند هرگونه تعریف آماری کار کودک باید شامل فعالیت هایی گردد که برای رفاه و بهزیستی کودکان خطرناک است.^[۲۹]