کفایت

۸۸/۳

۷۲/۰

۴۶/۲

۳۰/۵

۰۰۰۱/۰

ترم تحصیلی

۰۰/۱-

۲۹/۰

۵۷/۱-

۴۲/۰-

۰۰۰۱/۰

حداقل نمره کارورزی

۷۸/۰

۴۰/۰

۰۲/۰-

۵/۱

۰۵/۰

میانگین شاخص خود تعیین کنندگی در افرادی که به رشته پرستاری علاقه نداشتند نسبت به افرادی که به این رشته علاقه داشتند (رفرنس) به میزان ۱۴/۳ نمره کمتر بود که این ارتباط از نظر آماری معنی دار بود (۰۰۰۱/۰ > P)
میانگین شاخص خود تعیین کنندگی درآقایان نسبت خانم ها (رفرنس) به میزان ۸۰/۱ نمره کمتر بود که این ارتباط از نظر آماری معنی دار بود (۰۵/۰ = P)
با افزایش ۱ واحد از نیاز کفایت، به میزان ۸۸/۳ نمره افزایش در شاخص خود تعیین کنندگی ایجاد می شود که از لحاظ آماری معنی دار بود (۰۰۰۱/۰ > P).
با افزایش ترم تحصیلی، به میزان ۰۰/۱- نمره کاهش در شاخص خود تعیین کنندگی ایجاد می شود که از لحاظ آماری معنی دار بود (۰۰۰۱/۰ > P).
با افزایش نمره کارورزی، به میزان ۷۸/۰ نمره افزایش در شاخص خود تعیین کنندگی ایجاد می شود که از لحاظ آماری معنی دار بود (۰۵/۰ = P)
فصل پنجم
این فصل در چهار بخش: بحث و بررسی یافته ها ، نتیجه گیری نهایی، موارد استفاده از نتایج پژوهش و پیشنهادات تنظیم گردیده است.
بحث و بررسی یافته ها:
در این پژوهش به بررسی سطح انگیزه دانشجویان پرستاری و ارتباط آن با تامین نیازهای اساسی روانی آنان در دوره های کارورزی پرداخته می شود که در تبیین آن ۱۰ هدف ویژه مورد نظر می باشد.یافته های این پژوهش در قالب ۱۵ جدول و با بهره گرفتن از روش های آماری مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
در ابتدا به منظور توصیف جامعه مورد مطالعه مشخصات فردی اجتماعی واحدهای پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.جداول شماره ۱ و ۲ در تبیین این مشخصات مطرح گردیده است.یافته ها بیانگر آن است که اکثریت دانشجویان دختر بودند(۹/۵۱%) . اکثریت دانشجویان مجرد بوده(۹۰%) و میانگین سنی آنها (۴/۲±۲۱ سال)، بود. دانشجویان از ترم ۳ تا ۸ تحصیلی بودند. ۲/۷۱% دانشجویان در دانشکده پرستاری شهید بهشتی رشت مشغول به تحصیل هستند.۷۹% بومی و ۲۱ % دانشجویان غیر بومی بوده و ۴/۵۸ % با خانواده زندگی می کنند و بقیه خوابگاهی بوده و یا با دوستان خود زندگی می کنند. تحصیلات پدر ۵۱% دانشجویان دیپلم و تحصیلات مادر ۲/۵۰% زیر دیپلم بود. ۴/۴۴% پدران دارای شغل آزاد و ۸/۷۹% مادران، خانه دار بودند. از لحاظ وضعیت اقتصادی ۶۵% دارای درآمد بین ۵۰۰۰۰۰-۱۰۰۰۰۰۰ تومان هستند. ۳/۷۵% از دانشجویان کار دانشجویی انجام نمی دادند. ۹/۷۴% از دانشجویان به رشته پرستاری علاقه مند بوده و ۶/۷۳% قصد ادامه تحصیل در این رشته را دارند. میانگین معدل کل دانشجویان (۲۱/۱±۹۳/۱۵) و میانگین معدل نیمسال گذشته آنها (۲/۱±۰۹/۱۶) بود .
در تبیین اهداف ویژه شماره ۱،۲،۳ “ تعیین میانگیننمره تامین نیاز استقلال و خود مختاری دانشجویان پرستاریبر حسب متغیرهای فردی و اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی گیلان ” ، “ تعیین میانگین نمره تامین نیاز کفایت و شایستگی دانشجویان پرستاریبر حسب متغیرهای فردی و اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی گیلان” و ” تعیین میانگین نمره تامین نیاز وابستگی و تعلق به گروه دانشجویان پرستاریبر حسب متغیرهای فردی و اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی گیلان" جداول۳ و ۵ تا ۷ مطرح شده است.
با توجه به اهداف ۳-۱ پژوهش میانگین نیازهای اساسی روانی در زمینه درک از استقلال و خود مختاری و درک از کفایت و شایستگی و درک از تعلق و وابستگی به ترتیب (۶۰/۰±۳۳/۳) ، (۶۴/۰±۸۴/۳) و (۷۵/۰±۵۴/۳) بدست آمد(جدول ۳) که نشانگر بالاتر بودن این میانگین ها از حد متوسط بود. به عبارت دیگر درک از کفایت و شایستگی، بیشترین و درک از احساس استقلال و خود مختاری کمترین میانگین را داشتند.یعنی اینکه در محیط های کارآموزی دانشجویان ،احساس نیاز به استقلال و خود مختاری به نحو مطلوبی تامین نشده است.
در مطالعه نیکول و مولیکس^[۱۰۱] در سال ۲۰۱۳ که نمونه ها از میان افراد جامعه و گروه های مختلف حضور داشتند میانگین نیاز استقلال ۲۹/۵ ، نیاز کفایت و شایستگی ۴۲/۵ و نیاز تعلق ۶۴/۵ بدست آمد که توسط یک مقیاس درجه بندی شده از ۱ تا ۷ اندازه گیری شده بود(۶۹). در این مطالعه نیز میزان نیاز استقلال کمترین نمره را به خود اختصاص داده است که با مطالعه حاضر هم خوانی دارد. در مطالعه ماسون^[۱۰۲] بر روی دانشجویان دکترا در زمینه تامین نیازهای اساسی روانی وارتباط آن با انگیزه دانشجویان ، میزان تامین نیازهای اساسی روانی در مقیاس ۱ تا ۵ لیکرت به این صورت بود که نیاز استقلال بیشترین نمره را با میانگین ۹۴/۳ داشته و پس از آن میانگین نیاز تعلق و شایستگی به ترتیب ۰۸/۳ و ۷۷/۰ بود(۷۰). در بررسی دیگری که در اسپانیا توسط بتورت و آرتیگا^[۱۰۳] بر روی دانشجویان مقطع لیسانس انجام شده بود نتایج نشان داد که در حیطه تامین نیازها به ترتیب نیاز استقلال ، تعلق و شایستگی که با پرسشنامه با مقیاس لیکرت ۴-۱ مورد سنجش قرار گرفته بود، دارای میانگین ۳۹/۳ ، ۳۷/۳ و ۹۵/۲ شدند(۷۱).
نتایج این دو مقاله مخالف با پژوهش حاضر است. با توجه به اینکه دو مطالعه اخیر بر روی دانشجویان با رشته های مختلف انجام شده است و مطالعه ما بر روی دانشجویان پرستاری ، می توان انتظار داشت که نوع رشته و شغل افراد بر روی تامین نیازهای روانی آنها تاثیر گذار بوده باشد. زیرا برخی از نیازهای روانی می توانند با توجه به نوع کار و رشته فرد از اهمیت بیشتری برخوردار باشند.
جداول شماره ۵ تا ۷ با توجه به اهداف شماره ۱ تا ۳ نشان می دهد که بین میانگین نمره استقلال ، شایستگی و تعلق با جنسیت ارتباط معنی داری وجود دارد . به این صورت که میانگین نمره استقلال ، شایستگی و تعلق در دانشجویان پسر بیشتر از دختر بود. همراستا با نتایج مطالعه حاضر در مطالعه آکات^[۱۰۴](۲۰۰۸) با عنوان بررسی وضعیت انگیزه یادگیری دانشجویان علوم پزشکی در ترکیه ، نیز تاثیر معنی داری از جنسیت در زمینه درک احساس شایستگی دیده شد. نتایج نشان داد که پسرها با میانگین شایستگی ) ۵۶/۴ (خود را در زمینه دروس علمی و پژوهشی شایسته تر از دخترها می دانند(۹۶/۳M=)(10).
اما در مطالعه ای که در سال ۲۰۰۹ در ترکیه با عنوان بررسی سطح استقلال دانشجویان در یکی از دانشکده های پرستاری این کشورانجام شد، سن و جنس دانشجویان ارتباط معنا داری با احساس استقلال در آنها نداشت(۷۲).
درمطالعه دیگری که در سال ۲۰۱۲ توسط سیرنس و همکارانش^[۱۰۵] بر روی ۱۰۳۶ دانش آموز دبستانی در بلژیک انجام شد بین جنس و انگیزه خود مختار ارتباط معنی داری دیده شد) ۰۰۱/۰( p<. دخترها میزان بیشتری از انگیزه خود مختار و درک از استقلال را گزارش نمودند(۷۳).نتیجه مطالعات در زمینه ورزش توسط نتومانیس^[۱۰۶] نشان داد که میزان تامین نیازهای اساسی روانی در حیطه ورزش در بین خانم ها بیشتر از آقایان بوده است(۷۴).در مطالعه ما میزان تامین نیازهای اساسی روانی در میان آقایان بیشتر از خانم ها بود. مطالعات مختلفی در این زمینه انجام شده و نتایج متفاوتی دیده شده است .
به عقیده پژوهشگر میزان تامین نیازهای اساسی روانی در میان خانم ها و آقایان می تواند با توجه به نوع رشته و نوع سیستم آموزشی دانشکده و اینکه تا چه حد دانشجویان می توانند در امور آموزشی خود سهیم باشند متفاوت باشد . اینطور به نظر می رسد که در رشته پرستاری اختیار و آزادی عمل بیشتری به دانشجویان پسر نسبت به دختر داده شده و این حس خود مختاری خود می تواند باعث تقویت سایر نیازهای روانی در این دانشجویان گردد.
جداول شماره ۵ و ۶ در ارتباط با اهداف ۱ تا ۳ نشان داد که بین کار دانشجویی و تامین نیاز استقلال و نیاز شایستگی ارتباط معنی داری دیده شد (۰۱/۰=p). دانشجویانی که در دوران تحصیل خود به کار دانشجویی مشغول بودند از احساس شایستگی و استقلال بیشتری نسبت به سایرین برخوردار بودند. این یافته با مطالعه رایان^[۱۰۷] و همکارانش همخوانی دارد به طوری که در مطالعه رایان نیز افرادی که ساعات بیشتری را به کار کردن مشغول بودند میزان تامین نیازهای اساسی روانی در آنها بیشتر از افرادی بود که ساعات کمتری به کار کردن مشغول بودند .در مطالعه ی اپشتین بر روی دانشجویان به این نتیجه رسیدند که کلاس درسی که در آن دانشجویان بیشتر در گیر فعالیتهای کلاس و درس می شوند و نقش رهبری و تصمیم گیری به آنها داده می شود باعث می شود که دانشجویان مسئولیت پذیری بیشتری را در فرایند یادگیری خود داشته باشند و حس استقلال آنها را افزایش می دهد(۷۵).بر خلاف نتایج مطالعه ما در مطالعه کاستنر و میلیاواسکی^[۱۰۸] کمترین میزان تامین نیازهای اساسی روانی و کمترین میزان انگیزه در محل کار و یا در کلاس درس گزارش شده بودند(۷۶). نظر مغایر ممکن است به دلیل جو وفضای حاکم بر کلاس درس و یا نوع روش تدریس مدرس باشد و یا در محیط کار به نوع برخورد کارفرما با زیردستان مرتبط باشد .
درمطالعه ما نتایج نشان داد که در صورتی که دانشجویان فعالیت بیشتری داشته باشند و به کار دانشجویی مشغول باشند میزان بیشتری از نیاز استقلال و شایستگی در آنها تامین خواهد شد .با توجه به اینکه بخش زیادی از رشته پرستاری را آموزش بالین و کار بالینی به خود اختصاص می دهد ، انتظار می رود که با انجام کار دانشجویی و فعالیت در بالین و حتی سیستم آموزشی ، دانشجویان احساس استقلال بیشتری نموده و درصورتی که در کارهای خود موفق باشند و از عهده کار خود بر آیند احساس شایستگی و کفایت می نمایند .
جداول شماره ۵ و۶ مربوط به اهداف ۱ تا ۳ نشان داد که بین ترم تحصیلی با استقلال و شایستگی ارتباط معنی دار و مثبتی دیده شد. .با افزایش ترم تحصیلی میزان شایستگی و استقلال دانشجویان نیز افزایش پیدا می کند (۰۰/۰=p) همراستای با مطالعه حاضر در مطالعه ای که در سال ۲۰۱۲ با عنوان بررسی تامین نیازهای آموزشی دانشجویان پرستاری دانشگاه آزاد همدان در میان ۷۲ دانشجوی پرستاری انجام شد نتایج نشان داد که ۸/۶۳% دانشجویان معتقدند که تامین نیازهای روانی آنها در ترم های تحصیلی ۷ و ۸ نسبت به ترم های پایین ، بیشتر از حد متوسط بوده است(۷۷) بر خلاف مطالعه حاضر در بررسی که در ترکیه انجام شده بود متوسط استقلال دانشجویان پرستاری از نمره ۰ تا ۱۲۰ ، ۰۳/۸۳ بدست آمد. نتایج نشان داد که دانشجویان سال اول میزان استقلال بیشتری دارند و با افزایش ترم تحصیلی میزان استقلال دانشجویان کاهش پیدا می کند که از دلایل آن می توان به عدم کفایت برنامه های آموزشی در تامین و حمایت از استقلال دانشجویان اشاره نمود (۷۲). شاید تفاوت در نتایج این مطالعات با مطالعه حاضر به دلیل تفاوت در نوع سیستم آموزشی و راهکارهای آموزشی مورد استفاده توسط اساتید در دانشکده های پرستاری و مامایی باشد.
در کل می توان گفت با توجه به نوع رشته ای که دانشجویان در آن تحصیل می کنند طبیعتا میزان استقلال دانشجویان در ترم های پایین کمتر از ترم های بالا است. زیرا دانشجویان پرستاری از ترم دوم وارد فیلد بالینی شده و استقلال کمتری در انجام کارها دارند اما با ورود به ترم های بالاتر و فراگیری بیشتر امور بالینی و تئوری میزان استقلال بیشتری به آنها داده خواهد شد. این افزایش استقلال و انجام دادن کارها به تنهایی خود می تواند نوعی حس شایستگی و موفق شدن در دانشجویان ایجاد نماید به همین دلیل دانشجویان ترم های بالاتر میزان احساس بیشتری از استقلال و شایستگی را خواهند داشت که خود لازمه رشته پرستاری می باشد اما لازم به ذکر است که در پژوهش حاضر نمره استقلال کمترین میزان را به خود اختصاص داده بود. با اینکه میزان استقلال در دانشجویان با ورود به ترم های بالاتر، بیشتر می شود این مسئله نشان دهنده سیر و روند استقلال در دانشجویان با توجه به ترم است که روندی افزایشی است اما نمی توانیم بگوییم که این میزان برای دانشجویان کفایت می نماید زیرا که دانشجویان در دوره عرصه و ترم های بالا به استقلال بیشتری در انجام کارهای خود نیاز دارند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

جدول شماره ۶ نشان داد بین علاقه وادامه تحصیل در پرستاری و نیاز شایستگی نیز ارتباط معنی داری دیده شد. دانشجویانی که احساس شایستگی بیشتری در دوران تحصیل خود می نمودند به رشته پرستاری علاقه مند شده و قصد ادامه تحصیل این رشته را در آینده داشتند. در مطالعه شلدون^[۱۰۹] و همکارانش در سوئیس در زمینه ورزش نتایج نشان داد که احساس شایستگی بیشتر می تواند باعث افزایش انگیزه درونی دانشجویان تربیت بدنی گردد که این مورد نیز به نوبه خود می تواند باعث افزایش حس علاقه دانشجویان به درس و ادامه تحصیل گردد (۷۸).در مطالعه کاپلان و آسور^[۱۱۰] که بر روی ۴۲۰ دانشجو انجام شده بود تاکید شد که در نظر نگرفتن و یا تهدید نیازها و انگیزه فرد می تواند باعث کاهش احساسات مثبت و سازنده و علایق فرد و افزایش احساسات مخرب وی گردد و عکس این مطلب نیز صادق است.تامین نیاز شایستگی و یا سایر نیازهای اساسی روانی در دانشجویان باعث افزایش علاقه و شوق ادامه تحصیل در آینده می گردد(۷۹). دانشجویانی که قصد ادامه تحصیل در آینده را داشتند از نمره شایستگی بیشتری نسبت به سایرین برخوردار بودند(۰۰۰۱/۰p<) .نتایج این مطالعات با پژوهش حاضر همخوانی دارد.مطالعه ای در مورد عدم ارتباط بین نیاز شایستگی و علاقه به تحصیل یافت نشد.
نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که هر چقدر نیازهای اساسی روانی از جمله نیاز شایستگی در دانشجویان بیشتر تامین شود ودانشجویان احساس شایستگی و موفقیت بیشتری در کارهای خود داشته باشند ، علاقه آنها نیز نسبت به دروس و رشته تحصیلی خودشان زیادتر می شود زیرا که تامین این نیازها باعث افزایش انگیزه دانشجویان شده که به نوبه خود بر روی علاقه و قصد ادامه تحصیل در آینده نیز اثر خواهد گذاشت. اما در صورتیکه این نیاز به درستی تامین نشود و دانشجو احساس سرخوردگی و بی علاقگی داشته باشد تمایلی به درس خواندن نخواهد داشت و فقط به دنبال گذراندن اوقات خود و کسب نمره قبولی بوده و برنامه ای نیز برای ادامه تحصیل در آینده نخواهد داشت.
در رابطه با هدف چهارم تحقیق “ تعیین میانگین نمره شاخص خود تعیین کنندگی دانشجویان پرستاری بر حسب متغیرهای فردی و اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی گیلان” و پنج زیر هدف آن که در ارتباط با تعیین میانگین نمره انواع انگیزه درونی، شناسایی شده، به درون متمایل شده، بیرونی و فقدان انگیزه دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی گیلان می باشد نتایج بصورت زیر بود.
در پرسشنامه تعیین سطوح انگیزه میانگین انگیزه درونی (۸۰/۰±۰۱/۴) ، انگیزه شناسایی شده (۷۱/۰±۲۳/۴)، انگیزه به درون متمایل شده (۷۸/۰±۷۸/۳) ، انگیزه بیرونی (۰۲/۱± ۴۱/۳) ، فقدان انگیزه (۲۳/۱±۴۸/۲) و میزان شاخص خود تعیین کنندگی (۸۹/۶±۴۳/۲) بدست آمد.میزان انگیزه شناسایی شده و درونی به ترتیب بیشترین میانگین را به خود اختصاص دادند.متوسط انگیزه در مطالعه حاضر از حد میانگین بالاتر است. میزان شاخص خود تعیین کنندگی نیز ۴۳/۲+ بود که با توجه به دامنه آن که بین عدد ۲۲- تا ۲۳+ می باشد، هر چقدر به سمت مثبت سوق پیدا کند نشان دهنده انگیزه خود مختار و در نتیجه خود تعیین کنندگی بالاتری می باشد(جدول ۸-۱۳).