جرایم رایانه ای مورد نظر سازمان ملل عبارتند از :
فعالیت های مجرمانه رایانه ای دارای ماهیت سنتی،
فعالیت های مجرمانه رایانه ای محض .
«در این کتابچه بر اقدامات شورای اروپا و سازمان همکاری اقتصادی و توسعه مبنی بر احصاء مصادیقی از جرایم رایانه ای تأکید شده است. سپس تعدادی از جرایم رایانه ای محض را به عنوان جرایم مشترک و عمومی، یعنی جرایمی که جرم بودن آنها از نظر اکثریت کشورها پذیرفته شده، احصاء کرده است و تعدادی از اعمال دیگر که مجرمانه بودن آنها هنوز از جانب اکثریت کشورها پذیرفته نشده ولی مشکلاتی را برای حقوق خصوصی و فردی ایجاد کرده اند، ذکر کرده است.»[۷۶]
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
انواع مشترک و عمومی جرایم رایانه ای ( محض) از دید سازمان ملل به شرح زیر است :
کلاهبرداری رایانه ای
جعل رایانه ای
ایراد خسارت ( تخریب ) یا تغییر داده ها و برنامه های رایانه ای
دستیابی غیر مجاز به سیستم ها و خدمات رایانه ای
تکثیر غیر مجاز برنامه های رایانه ای حمایت شده.
دبیر کل سازمان ملل متحد در اجرای قطعنامه شماره ۶/۵۵ مصوب چهارم دسامبر سال ۲۰۰۰ گزارشی را تحت عنوان ” نتایج مطالعه در مورد معیارهای مؤثر برای پیشگیری و کنترل جرایم مرتبط با رایانه و فنـاوری
برتر” تهیه کرده و جهت طرح در اجلاس دهم کمیسیون پیش گیری از جرم و عدالت کیفری سازمان ملل متحد ( ۸ تا ۱۷ می سال ۲۰۰۱)، تقدیم این کمیسیون نموده است. این گزارش به عنوان یکی از اسناد اجلاس دهم این کمیسیون به شماره E/CN.15/2001/4 ثبت و منتشر گردیده است. در این گزارش جرایم رایانه ای به سه دسته تقسیم شده اند. که عبارتند از :
دسته اول – جرائم ارتکابی علیه تکنولوژی ها و کاربران آنها هستند که شامل موارد زیر می باشند:
دستیابی غیر مجاز به رایانه یا سیستم های رایانه ای،
استفاده غیر مجاز از سیستم های رایانه ای،
خواندن، کپی کردن یا گرفتن بدون مجوز داده ها،
ایجاد یا تمهید برنامه های مهاجم،
تخریب داده ها و سیستم های رایانه ای مورد استفاده عموم[۷۷]
سابوتاژ رایانه ای .[۷۸]
دسته دوم :« جرایم سنتی با بهره گرفتن از رایانه یا فناوری ارتباطی هستند که شامل موارد زیر می باشند:
جرایم مربوط به محتوای مجرمانه
کودک ربایی اینترنتی ( به منظور سوء استفاده جنسی)
کلاهبرداری
جاسوسی صنعتی یا تجاری
جرایم مالکیت فکری
قاچاق
۷- پول شویی»[۷۹]
دسته سوم – استفاده از فناوری برای حمایت از فعالیت های مجرمانه دیگر است.
استفاده از فناوری باعث می شود مرتکب در پوشش یک شغل مشروع ظاهر شده و به طور ناشناس با هزینه
کم و در سطح جهانی اقدام به فعالیت مجرمانه نماید و یا از فناوری شبکه برای حمایت از اشکال جدید جرائم و سازمان های مجرمانه از قبیل قاچاق مواد مخدر استفاده نماید.
به موجب قطعنامه[۸۰] مجمع عمومی سازمان ملل متحد، یکی از گروه های کاری چهارگانۀ کنگره دهم پیشگیری از جرم و درمان مجرمین سازمان ملل متحد، گروه کاری ” جرایم مرتبط با شبکه های رایانه ” بود مؤسسه پیشگیری از جرم و درمان مجرمین آسیا و خاوردور سازمان ملل متحد، در پاسخ به قطعنامه شماره ۱۲۵/۵۴ مصوب ۱۷ دسامبر ۱۹۹۹ مجمع عمومی سازمان ملل متحد و قبل از تشکیل کنگره دهم، دو همایش با حضور متخصصین جرایم رایانه ای تشکیل داد. این همایش ها منجربه تهیه یک سند شد که اساس کارگروه کاری جرایم مرتبط با شبکه های رایانه ای کنگره دهم پیشگیری از جرم و درمان مجرمین سازمان ملل متحد قرار گرفت. در این سند جرایم رایانه ای به دو دسته به شرح زیر تقسیم شده اند: «۱- جرایم سایبر درمعنی مضیق ( جرم رایانه ای ) شامل: هر رفتار غیر قانونی می شود که به طور مستقیم به وسیله اقدامات الکترونیکی، امنیت سیستم های رایانه ای و داده های پردازش شده به وسیله آنها را مورد هدف قرار می دهد، ۲- جرایم سایبر در معنی موسع جرایم مرتبط با رایانه شامل: هر رفتار غیر قانونی می شود که به وسیله یک سیستم ی شبکه رایانه ای یا در ارتباط با یک سیستم یا شبکه رایانه ای یا در ارتباط با یک سیستم یا شبکه رایانه ای ارتکاب یابد. چنین جرایمی شامل داشتن، عرضه و توزیع غیرقانونی اطلاعات رایانه ای به وسیله سیستم یا شبکه رایانه ای می شوند.»
گروه کاری جرایم مرتبط با شبکه های رایانه ای کنگره دهم پیش گیری از جرم و درمان مجرمین سازمان ملل متحد ، ضمن پذیرش طبقه بندی فوق نام جرایم مرتبط با رایانه ای را برای هر دو طبقه جرم رایانه ای انتخاب کرده و در گزارش خو می گوید : « اصطلاح ” جرایم مرتبط با رایانه ” به نحوی گسترش پیدا کردکه هر دو گروه جرایم زیر را در بر می گیرد. ۱- جرایم رایانه ای که هدف آنها سیستم رایانه ای یا کاربران آنها است. ۲- جرایم سنتی که در حال حاضـر به وسیله و یا به کمک تجهیزات رایانه ای ارتکاب می یابند.»
همانطور که در نشـریه بین المللی سیاست جـنایی سازمان ملل اشاره شده، رایانه علاوه بر آنکه راه هـای تازه ای برای سوء استفاده به وجود آورده که باید جرم انگاری شوند، وسیله و ابزاری برای ارتکاب جرایمـی
که ماهیت سنتی دارند نیز می باشد. بنابراین بطور کلّی جرایم رایانه ای را می توان به دو دسته تقسیم کرد:
۱- جرایم رایانه ای سنتی؛
۲- جرایم رایانه ای مدرن.
هریک از جرایم رایانه ای سنّتی و مدرن را بطور مختصر می تواند اینگونه تعریف کرد:
جرایم رایانه ای سنّتی، جرایمی هستند که با همان شرایط قانونی و از طرق مرسوم ارتکاب می یابنـد. لذا
اینگونه جرایم بوسیله رایانه نیز ارتکاب می یابند و قانونگذار، ارتکاب بوسیله رایانه را به عنوان جزئی از اجزاء عنصر مادی آنها یا عامل تشدید و یا تخفیف مجازات آنها ذکر نکرده باشد.
جرایم رایانه ای مدرن، جرایمی هستند که غالباً پس از پیدایش رایانه ای بوجود آمده اند و با پیشرفت رایانه تحول پیدا کرده اند، که به موجب قانون رایانه به عنوان موضوع و یا ابزار جرم و جزئی از اجزاء تشکیل دهنده عنصر مادی آنها را تشکیل می دهند.
جرایم رایانه ای سنتی را می توان به پنج دسته به شرح زیر تقسیم کرد:
۱- جرایم رایانه ای علیه اشخاص؛
۲- جرایم رایانه ای علیه اموال؛
۳- جرایم رایانه ای علیه آسایش و امنیت عمومی؛
۴- جرایم رایانه ای علیه عصمت، عفّت و اخلاق حسنه؛