مرحله چهارم: این مرحله(۲۰۰۴-۲۰۰۱) ادامه مرحله سوم بود و تنها بیشتر از قبل بر روی فعالیت ها و اقدامات دولتی که شرایط زندگی قشر مستمند و کم درآمد جامعه شهری را متأثر می ساخت، متمرکز شده بود.
در واقع هم اکنون زمینه هایی که این برنامه ها توجه خاص به آنها دارند عبارتند از:
کاهش سطح فقر در شهر
مدیریت محیط زیست شهری
جذب مشارکت های دولتی
حل معضل ایدز و اعتیاد در جامعه شهری
برنامه هایی که در بالا بدان اشاره شد در ۱۱ ناحیه و ۲۱ شهر در آسیا اجراشده است.
۳-۶-۲-۲ مدیریت شهری در اروپا
در الگوی مدیریتی در اروپا سه عامل مدیریتی لحاظ می گردد: برنامه ریزی، اجرای برنامه ها، نظارت و ارتقای برنامه ها. از این گذشته ویژگی های خاصی برای یک مدیریت مطلوب شهری نیاز است که این ویژگی ها شامل داشتن اطلاعات لازم در زمینه سیستم شهری، سازمان های مربوطه و روند فعالیت ها می باشد.همچنین باید توجه داشت که بخش خصوصی و عامه مردم می توانند در بهبود مدیریت شهری سهیم باشند و با بهره گرفتن از اینها می توان به بودجه لازم جهت ارتقای وضعیت اقتصادی دستیابی پیدا کرد. این عملکرد ها می توانند شهروندان، محیط زیست شهری و ظرفیت کارآیی و تولیدات شهر را تحت تاثیر قرار دهد.در اروپا تاکید بر این است که سیستم های شهر بطور کامل مورد ارزیابی قرار گیرد. نوع مدیریت شهری که در اروپا مورد استفاده قرار می گیرد می بایست با چرخه زندگی شهرنشینی، که افزایش و کاهش رشد محیط زیست نشانگر آن است، سازگار باشد. شهرهایی که به لحاظ فیزیکی و اقتصادی توسعه یافته هستند نیاز به شیوه مدیریت شهری متفاوت با شهرهای عقب مانده و دچار نقصان دارند.به عنوان مثال بسیاری از شهرها نتوانسته اند به توازن عرضه و تقاضا در تولیدات و خدمات شهری برسند. در این موارد شهر های اروپایی وضعیت بازارهای شهری مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهند. با این روش تقاضا برای تولیدات خدمات شهری و عرضه مایحتاج شهروندان به توازن می رسد.از موارد دیگری که در مدیریت شهری اروپا مدنظر قرار می گیرد را می توان به وضعیت حمل و نقل شهری، مدیریت اراضی، اقتصاد شهری و منطقه ای،سازمان دهی کارآیی و حجم تولیدات در کلان شهر ها اشاره کرد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۱- خدمات تکنیکی در جهت فقرزدایی شهری بر روی موارد زیر متمرکز شده است:
دستیابی قشر فقیر جامعه به اراضی و تامین امنیت شغلی آنها: بهبود شرایط کاری و سازمان دهی اجتماعی می بایست به اندازه بهبود شرایط محیط شهری مد نظر قرار گیرد.
کمک های مالی هر چند جزئی به قشر کم درآمد: این بخش بهبود شرایط مدیریتی در ساماندهی گروه های اجتماع در ایجاد مشارکت های مالی، افزایش کارآیی مدیریتی در جهت اخذ و اداره سرویس های مالی-اعتباری به منظور توسعه فعالیت های درآمدزا و تسهیلات مسکن را شامل می شود. همچنین در این زمینه می توان به ایجاد ارتباط میان این گروه های مشارکتی با موسسه های ملی رسمی و استحکام کارآیی و افزایش سطح تولیدات دولت های محلی در ارتقاء تمهیدات مربوط به وضه اقتصادی و معیشتی جامعه اشاره کرد.
۲- خدمات تکنیکی در جهت مدیریت محیط زیست شهری بر موارد زیر متمرکز شده است:
مدیریت بازیافت زباله:این بخش شامل بهبود مدیریت شهری در جهت برنامه ریزی، تامین اعتبار، و عملی ساختن امور مربوط به سیستم زباله های جامد شهری می باشد. در اینجا می بایست تقویت سرمایه گذاری در سیستم زباله های جامد شهری و بخصوص در زمینه های جمع آوری زباله های جامد، دفن و همچنین بازیافت مواد به خوبی انجام پذیرد.
مدیریت آب و فاضلاب و آلودگی هوا: این بخش شامل بهبود خط مشی ها و قوانین زیست محیطی به منظور ترفیع و تفویذ اختیارات مدیریت شهری در جهت برنامه ریزی، تامین اعتبار و عملی ساختن امور مربوط به سیستم آب و فاضلاب و کیفیت هوا می باشد. در ایجا می بایست تقویت مشارکت میان دولت های محلی و سازمان های دولتی در ارائه خدمات زیست محیطی و حفاظت از محیط زیست لحاظ گردد.
۳- خدمات تکنیکی در جهت مدیریت شهری به شیوه مشارکتی
جمع آوری عواید و مدیریت مالی: بهبود روند مدیریتی در جهت جمع آوری عواید به منظور توزیع مطلوب خدمات شهری
روش شناسی
۱-۳ مقدمه
علم چون گذشته، زاده بارقه ناگهانی بلوغ و اندیشه یک یا چندین دانشمند معدود نیست بلکه کوششی آگاهانه، منظم و در عین حال نهادی و سازمان یافته است تا به حل یک مساله یا دشواری ذهنی و یا عملی نایل آید. چنین خصلتی، علم را با دیگر نهادها و ارزشهای اجتماعی پیوندی مستحکم میزند. به همین دلیل امروزه در بیشتر کشورها سازمان هایی ویژه به کار علم مشغولند، سازمان هایی که سیاست گذاری در حوزه های علم، پژوهش و آموزش را در اختیار دارند. سازمانهایی که تولید و انتقال علم را بر دوش گرفتهاند، نهادهایی که فرآوردههای آن را مصرف میکنند و بسیاری دیگر که غیرمستقیم، زمینه ها ابزارها و شرایط رشد علم را فراهم میکنند. (خاکی؛ ۱۳۸۶: ۱۸۳)
تحقیق فرآیندی است که از طریق آن میتوان درباره ناشناخته به جستجو پرداخت و نسبت به آن شناخت لازم را کسب کرد، در این فرایند از چگونگی گردآوری و شواهد و تبدیل آنها به یافتهها، تحت عنوان «روش شناسی» یاد میشود. (بازرگان و دیگران؛ ۱۳۷۶: ۲۲)
در هر پژوهشی لازم است که روش پژوهش و همچنین جامعه آماری به طور واضح و شفاف تعریف گردد، زیرا هر بررسی و مطالعهای، فرایند ویژه خود را میطلبد. در نتیجه هر پژوهشگری میبایست پیش از هر اقدامی با توجه به ماهیت و محتوای موضوع مورد مطالعه، روش پژوهش و جامعه آماری را مشخص نماید تا در نخستین گام با شناخت و بینش عمیق، روش تحقیق مناسبی را انتخاب نماید تا بدین ترتیب، پژوهش به نحوی شایسته صورت گیرد و نیز با اتخاذ روش پژوهش مناسب به نتایج ارزنده و قابل اتکایی دست یابد.
۲-۳ جهتگیری پژوهش
این پژوهش از نظر جهتگیری کاربردی است. هدف تحقیقات کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است.
پژوهش میتواند سه جهتگیری متفاوت را دنبال کند. گاهی هدف تحقیق، حل یک مشکل متداول و معمول در محیط کار است؛ و گاهی هدف تحقیق، افزودن به مجموعه کلی دانش در یک حوزه خاص است و گاهی اوقات هدف تحقیق بررسی اثرات پیشنهادی تحقیقات کاربردی است. وقتی پژوهشی به قصد کاربرد نتایج یافتههایش برای حل مشکلات خاص متداول درون سازمان انجام میشود، چنین تحقیقی را پژوهش کاربردی مینامند. (دانایی فرد و دیگران؛ ۱۳۸۳: ۲۶)
۳-۳ هدف پژوهش
پژوهش ها میتوانند ماهیتا اکتشافی یا توصیفی باشند یا به قصد آزمون فرضیه ها انجام گیرند.
بررسی توصیفی به منظور تعیین و توصیف ویژگیهای متغیرها در یک وضعیت انجام میشود. در واقع هدف مطالعه توصیفی، تشریح یا توصیف جنبه های خاص پدیده های مورد بررسی در سطح فرد، سازمان یا صنعت است. در بسیاری موارد، داشتن چنین اطلاعاتی قبل از اقدام به هر عملی مورد نیاز است. مطالعات توصیفی که داده های اطلاعاتی را به شکل بامعنایی ارائه میدهند، کمک میکنند تا:
ویژگیهای یک گروه در یک وضعیت خاص درک شود.
تفکر نظاممند در مورد جنبه های مختلف در یک وضعیت خاص صورت گیرد.
برای بررسی و تحقیقات آتی، ایدههایی ارائه شود.
برخی تصمیمات ساده اتخاذ شوند.
(دانایی فرد و دیگران؛ ۱۳۸۳: ۲۰۰)
روش بکار رفته در این بررسی از نوع توصیفی-پیمایشی است. توصیفی به آن جهت است که یافته های تحقیق بدون هیچ گونه تغییری توصیف می شوند و روابط بین آنها ارزیابی می گردد. پیمایشی نیز بعلت اینکه بر اساس یک نمونه تصادفی که از جامعه مورد نظر انتخاب میگردد، اطلاعات بدست آمده تجزیه و تحلیل گردیده و نتایج بدست آمده از آن به کل جامعه تعمیم داده می شود. لازم به ذکر است که یافته های تحقیق با انجام آزمون های آماری درباره درستی یا نادرستی فرضیه های تحقیق، تجزیه و تحلیل شده و نسبت به آنها قضاوت میشود.
۴-۳ میزان دخالت محقق در پژوهش
میزان دخالت محقق، ارتباط مستقیمی به این موضوع دارد که بررسی مورد نظر علی است یا از نوع همبستگی. بررسی همبستگی در محیط طبیعی سازمان همراه با حداقل دخالت محقق صورت میگیرد. از آنجا که این پژوهش همبستگی است، بنابراین محقق کمترین دخالت را در موضوع پژوهش داشته است.
۵-۳ محیط پژوهش
پژوهش میتواند در محیطی طبیعی، که در آن رویدادها به صورت طبیعی رخ میدهند (یعنی محیط طرح ریزی نشده) یا در یک محیط ساختگی و غیر طبیعی( طرح ریزی شده) انجام شود. بررسی هایی که در محیط طبیعی انجام می شوند بررسی های میدانی نامیده می شوند. (دانایی فرد و دیگران؛ ۱۳۸۳: ۲۰۹)
از نظر مکان بررسی این پژوهش در مکانی طبیعی انجام گردیده است و با توجه به پیمایش صورت گرفته، این تحقیق میدانی است.
۶-۳ افق زمانی پژوهش
از نظر افق زمانی پژوهش ممکن است مقطعی یا دورهای (طولی) باشد. از آنجا که این پژوهش در یک بازه زمانی یکساله انجام شده و تکرار نگردیده است، پژوهشی مقطعی است و فقط به یک برهه زمانی تعلق دارد.
۷-۳ فرضیه های تحقیق
این تحقیق شامل دو سوال اصلی و سه فرضیه به شرح زیر می باشد:
سئوال نخست: «تفکر استراتژیک در مدیران چه تأثیری بر اداره شهر (با تأکید بر شهر تهران) دارد؟»
سوال دوم: «مولفههای تفکر استراتژیک چه تأثیری بر طرح ریزی شهر در مقایسه یا مدلهای سنتی و کالبدی دارد؟»
فرضیه اول: تفکر استراتژیک در مدیریت شهری مدیران شهر تهران باعث کارا شدن مدیریت ایشان میشود.
فرضیه دوم: اثربخشی فعالیتهای اداره شهر تهران با نگاه استراتژیک بالا میرود.
فرضیه سوم: رعایت محورهای تفکر استراتژیک، طراحی شهر را کارآمدتر میکند.
۸-۳ متغیرهای تحقیق
متغیرهای تحقیق، شامل متغیر وابسته و متغیرهای مستقل می باشد.
متغیرهای مستقل عبارتند از: برنامه ریزی های جامع و استراتژیک شهری و رویکرد حاکم بر آنها، ساختار سازمان های اداره کننده شهر و ارتباطات میان آنها، هماهنگی بین تصمیم گیران و توانمندیهای بالقوه در شهرداری تهران می باشد.
متغیر وابسته، مدیریت کلان شهری با تأکید بر شهر تهران می باشد.
۹-۳ مدل تحلیلی تحقیق
مدل تحلیلی دنباله طبیعی طرح نظری مسئله تحقیق است که به صورت عملی نشانه ها و خط سیرهایی را که نهایتا برای اجرای کار مشاهده و تحلیل، در نظر گرفته خواهند شد به یکدیگر مرتبط میکند. مدل تحلیلی از مفاهیم و فرضیه هایی تشکیل شده است که با هم ارتباط تنگاتنگی دارند و مجموعا چارچوب تحلیلی منسجمی را تشکیل می دهند. (کیوی و کامپنهود؛ ۱۳۸۷: ۱۴۴)
به منظور ساختن مدل تحلیلی تحقیق، ابتدا بایستی سوال اصلی تحقیق را درنظر گرفته و درباه متغیرهای اساسی آن مفهوم سازی نمود. این امر برای دو سوال اصلی این تحقیق در جدول ۱-۳ انجام شده است و ابعاد، شاخص ها و سوالات مرتبط با هر شاخص مشخص شده است.
جدول ۱-۳ مدل تحلیلی تحقیق