افزایش مهارتهای کسبوکار: شامل آموزشهای موردنیاز مانند مدیریت، بازاریابی، حسابدار.
کشور ایران نیز، با تدوین برنامهای گسترده و توجه ویژه و تدوین برنامههای آموزشی و پرورشی، میتواند افراد کارآفرین بیشتری را تربیت کند تا از این راه، شاهد رشد و شکوفایی در توسعه کشور باشیم. (شیخان، ناهید، ۱۳۸۶)
۲-۷ اهداف، محتوا و روش تدریس در آموزش کارآفرینی
هدف آموزش درباره کارآفرینی در دورههای تحصیلی ابتدایی، راهنمایی و متوسطه آگاهی دادن به دانشآموزان در ارتباط با موضوع کارآفرینی میباشد. حداقل آموزش لازم برای دانشآموزان دوره ابتدایی این است که آنان نسبت به کارآفرینی شناخت پیدا کنند. چنانچه هدف آموزش از طریق کارآفرینی باشد ایجاد یک سری مهارتهایی است که دانشآموزان بعدها برای ایجاد کسبوکار خود به آنها نیاز خواهند داشت، این هدف برای دانشآموزان مقطع راهنمایی و دبیرستان در نظر گرفته میشود و اگر هدف آموزش برای کارآفرینی مدنظر باشد، منظور انجام یک سری فعالیتهای عملی و کسب تجربه در محیطهای واقعی است، این هدف برای دانشآموزان مقطع متوسطه بوده و با کمک فعالیتهایی چون طرح شغل، انجام پروژههای عملی، بازدیدهای علمی تحقق مییابد. لازم است محتوای دورههای آموزش کارآفرینی متناسب با این اهداف تنظیم شود. مهمترین مواردی که میتوان برای محتوا در آموزش کارآفرینی در نظر گرفت شامل مفاهیم، اصول و نظریههای کارآفرینی، مهارتهای فردی و عمومی و مهارتهای عملی کسبوکار میباشد. برای آموزش محتوا هم باید از روشها و الگوهایی استفاده کرد که بتوان به اهداف آموزشی و پرورشی موردنظر در ارتباط با آموزش مهارتهای کارآفرینی و تولید ایده ایجاد کسبوکارهای جدید دستیافت. در جدول زیر (به اقتباس از حسینی خواه ۱۳۸۷، ص ۵۹) تناسب اهداف، محتوا و روشهای تدریس طبقهبندیشده است.
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
جدول (۲-۱). طبقهبندی اهداف، محتوا و روشهای تدریس در مقاطع تحصیلی
مقطع تحصیلی | هدف | محتوا | روش تدریس |
ابتدایی | آموزش درباره کارآفرینی | مفاهیم، اصول و نظریهها | سخنرانی، ارائه مطلب، مشاهده، داستان موردی |
راهنمایی | آموزش درباره کارآفرینی آموزش از طریق کارآفرینی |
مهارتهای فردی و عمومی | سخنرانی، کار گروهی، حل مسئله، ایفای نقش |
متوسطه | آموزش درباره کارآفرینی آموزش از طریق کارآفرینی آموزش برای کارآفرینی |
فعالیت عملی کسبوکار | پروژه، شبیهسازی، بازدید از کسبوکارهای جدید، تدوین طرح شغل |
تلفیق آموزش کارآفرینی در برنامه درسی مدارس موجب افزایش تجارب یادگیری فراگیران و افزایش تولید ایده کسبوکارهای جدید توسط دانشآموزان، ارتقای مهارتهای شغلی، افزایش ارتباط میان مدارس و صنعت و ایجاد فرصتی برای آزمودن محتوا و روشهای تدریس کارآفرینی میشود. محتوای برنامه درسی کارآفرینی باید متناسب با شرایط فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی ایران تدوین یابد و در ارتباط با روشهای تدریس کارآفرینی هم باید گفت که رویکردهای سنتی آموزش و معلم محور برای آموزش کارآفرینی مناسب نیستند، ازآنجاکه آموزش کارآفرینی ماهیتی علمی و تجربی دارد باید از روشهای تدریس فعال و شاگرد محور استفاده کرد تا روحیه خلاقیت و نوآفرینی در شاگردان شکوفا گردد. محیط یادگیری برای آموزش کارآفرینی طوری باشد که شاگردان عوامل فرایند آموزش مانند انتخاب و تشکیل گروه، ایدهها و فرصتها را خودشان انتخاب کنند. آنان باید خودشان مسئول یادگیریشان باشند و از اشتباهات و شکستهای خود درس بگیرند (حسینی خواه ۱۳۸۷). یکی از رویکردهای مهم در آموزش کارآفرینی رویکرد فرصت مدار است. در برنامه درسی مبتنی بر این رویکرد علایق دانشآموزان که همان اساس سازماندهی فعالیتهای مدرسه است مورداستفاده قرار میگیرد. یادگیری فرصت مدار مبتنی بر تجربههای طبیعی، علاقه و فعالیت دانشآموزان است این رویکرد توسط دیوید ری ۱ (۲۰۰۳) رییس مرکز کارآفرینی دانشگاه دربای انگلستان به وجود آمده است. بهطورکلی باید فرصت را کشف و ارزیابی کرد و سپس از آن استفاده کرد که رویکرد یادگیری فرصت مدار به این موارد پرداخته و فرایند آن به شرح زیر است:
کشف فرصت: در این مرحله باید به بررسی امکانها، ایدهها و مسئلهها پرداخت و آنها را به شیوهای جدیدی با نیازها و منابع ترکیب کرد.
مرتبط ساختن فرصت با اهداف شخصی: در این مرحله باید فرد یا گروه را تشویق کرد تا به اهداف خود اندیشیده و آگاه شوند که در زندگی شخصی و شغلی خود به دنبال چه چیزی هستند. سپس باید فرصت را با اهداف، علایق، مهارتها و تواناییهای خود مقایسه کنند.
برنامهریزی برای تحقق فرصت: در این مرحله محور اصلی چگونگی تبدیل ایده به واقعیت است که برای رسیدن به این هدف از تدوین طرح شغل استفاده میشود
اقدام جهت تحقق فرصت: در این مرحله میتوان از رویکردهایی چون تحقق در بازار استفاده کرد و فراگیران را عملاً درگیر فعالیتهای واقعی کرد.
۲-۸ مؤلفههای کارآفرینی
تا کنون پژوهشهای مختلفی در خصوص بررسی ارتباط صفات و ویژگیهای شخصیتی با کارآفرینی صورت پذیرفته است، که طی آن صاحب نظران کوشیدهاند تا نیمرخ روانشناختی کارآفرینان را شناسایی نمایند (مقیمی،۱۳۸۴) ویلیام بای گریو[۲۵] از صاحب نظران برجسته کارآفرینی مهمترین ویژگیهای شخصی کارآفرینان را در قالب مدل (۱۰D) خلاصه میکند اولین ویژگی خیالپردازی[۲۶] است کارآفرینان در خصوص اینکه دوست دارند در آینده برای آنها و کسبوکارشان چه اتفاقی بیافتد، چشماندازی ترسیم میکنند و مهمتر آنکه توانایی اجرای رؤیاهای خود را دارند. دومین ویژگی قاطعیت[۲۷] میباشد کارآفرینان افرادی هستند که به سرعت تصمیمگیری میکنند و تعلل نمیورزند. سرعت آنها در تصمیمگیری، عامل کلیدی موفقیت آنها محسوب میشود. سومین ویژگی اهل عمل[۲۸] بودن است زمانی که آنها گزینهای را انتخاب میکنند، تا آنجایی که امکان داشته باشد، آن را با سرعت زیاد به اجرا در میآورند. چهارمین ویژگی عزم راسخ[۲۹] است آنها افرادی هستند که کسبوکار مخاطره آمیزخود را با تعهد کامل اجرا میکنند. آنها به ندرت دلسرد میشوند، حتی زمانی که با موانعی غیر قابل نفوذ مواجه میشوند. پنجمین ویژگی فداکاری[۳۰] است کارآفرینان کسانی هستند که خود را فدای کسبوکار میکنند و بعضی اوقات به خاطر فداکاری در راه کسبوکار خود، وقت کمتری را صرف دوستان و خانواده خویش میکنند و به تبع آن هزینه زیادی در این خصوص میپردازند. ششمین ویژگی دلبستگی[۳۱] میباشد کارآفرینان به آن چه که انجام میدهند عشق میورزند و این دلبستگی و عشق به کار آنها را در مواجهه با تنگناها و مشکلات صعبالعلاج روی پا نگه میدارد این عشق به کار و تولید موجب اثربخشی فروش محصولات و خدمات در آنها میگردد. هفتمین ویژگی موشکافی[۳۲] میباشد کارآفرینان مسائل و موضوعات مربوط به شروع و رشد کسبوکار خود را موشکافانه مورد بررسی قرار داده و حتی موضوعاتی جزئی را که دارای اهمیت کمتری هستند، از نظر دور نمیدارند. هشتمین ویژگی کنترل سرنوشت کار[۳۳] است کارآفرینان به جای این که دیگران سرنوشت آنها را رقم بزند سرنوشت کاری خود را به دست میگیرند. و نهمین ویژگی که ذکر کرده است ثروتاندوزی[۳۴] است سودآوری و درآمدزایی هدف و محرک اصلی کارآفرینان نیست، ولی پول بیشتر، به عنوان معیار و ملاک موفقیت آنها محسوب میشود. فرض آنها این است که اگر در کارشان موفقیت داشته باشد، پس باید پاداش بگیرند. و آخرین ویژگی توزیع ثروت[۳۵] است کارآفرینان مالکیت کسبوکار خود را با کارکنان کلیدی و کسانی که در موفقیت آنها نقش کلیدی داشتهاند، تقسیم میکند (مقیمی،۱۳۸۴)
برای تفکیک کارآفرین از غیر کارآفرین، ویژگیهای مختلفی شناسایی شده است دسته نخست این متغیرها که روانشناسان به آنها توجه کردهاند، متغیرهای شخصیتی و روانشناختی است که رویکرد ویژگیها نامیده میشود. اکثر این صاحبنظران به دنبال کشف پاسخ به این پرسش بودهاند که کدام ویژگیهای شخصیتی کارآفرین است که وی را از غیر کارآفرین متمایز میسازد. هدف آنان، درواقع، شناخت چگونگی ایجاد این ویژگیهای متمایز کننده است (احمد پور،۱۳۸۰) از دیگر ویژگیها و مؤلفههای کارآفرینی توفیق طلبی، ریسکپذیری، تحمل شکست، خلاقیت، عشق، وقف و مرکز کنترل درونی میباشد.
۲-۹ تحلیل محتوا