از طرفی استفاده اصلی مردم از توتفرنگی به صورت دسر غذایی میباشد. همچنین از این میوه میتوان در مربا سازی و بستنی سازی استفاده کرد می توان آن را کنسرو نمود و یا منجمد کرد (Hoges and et al, 1969).
از سوی دیگر میتوان از آن به عنوان یک محصول صادراتی و با ارزش یاد کرد. افزایش تقاضای بازارهای محلی سبب شده که سیستمهای مدرن تولید توتفرنگی جای سیستمهای سنتی و قدیمی را بگیرد. بنابراین باید تحقیقات زیادی در این زمینه برای بهبود وضعیت تولید و عرضه این محصول در کشور انجام شود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۱-۲ اهداف
تعیین بهترین غلظت موثر اسید سالیسیلیک در افزایش خصوصیات کمی و کیفی میوه ی توت فرنگی.
بررسی تغییرات خصوصیات کمی و کیفی میوه ی توت فرنگی توسط اسید سالیسیلیک.
مشخص نمودن اثرات فیزیولوژیکی اسید سالیسیلیک در میوه ی توت فرنگی.
۱-۳ توت فرنگی
۱-۳-۱ تاریخچه
توت فرنگی از نظر تولید، میوه، گیاهی نسبتا جدید است و تا ۲۵۰ الی ۳۰۰ سال قبل ارقامی که دارای میوه درشت یا مشابه ارقامی که امروزه مورد کشت و کار و مصرف قرار میگیرند وجود نداشت(کاشی و حکمتی ۱۳۷۰). آنچه که تا آن زمان شناخته شده بود منحصرا توتفرنگیهای ریز یا توتفرنگی موسوم به جنگلی بود که صرف نظر از ریزی میوه، عطر ، طعم و مزه خاصی نداشتهاند و بیشتر از نظر خواص دارویی مورد توجه بودهاند. در قرن ۴ میلادی فرانسویها مستقیماً آن را از جنگل به زمین زراعی منتقل کردند و از آن به عنوان یک گیاه اهمی نام میبردند. بعدها از این توتفرنگی نوعی به نام چهار فصل به وجود آمد. در سال ۱۶۲۹ توت فرنگی معروف به ویرجینیا[۱] یا اسکارلت از آمریکای شمالی به اروپا برده شد ولی به علت عدم سازگاری با شرایط محیطی نتوانست جایگزین انواع توت فرنگی جنگلی شود. در سال ۱۷۱۲، یک افسر فرانسوی به نام فریزر[۲] نوعی توتفرنگی درشت را به نام توت فرنگی شیلی از شیلی به فرانسه برد. اما این توت فرنگی پس از کاشت به ندرت میوه درشتی که در موطن اصلی مشاهده شده بود به وجود آورد. در سال ۱۷۶۶ تحقیقات روی تلاقی بین توت فرنگی شیلی و ویرجینیایی انجام گرفت که از این تلاقی نوعی توتفرنگی با میوه درشت به نام توت فرنگی آناناسا به وجود آمد. اولین ارقام قابل برداشت از این نوع توت فرنگی حدود ۳۰ سال بعد برای اولین بار در انگلستان تولید شد و کلیهی برنامهای اصلاح و گسترش این نوع توت فرنگی در جهان بر اساس خصوصیات اولین ارقام اصلاح شده انگلیسی پیریزی شد. اکنون که ۲۰۰سال از به وجود آمدن آناناسا میگذرد هزاران رقم مختلف از این نوع پروشل یافتهاند که از نظر فرم و صفات کیفی تنوع فوقالعاده زیادی نشان میدهند و به طور کلی خواص ارثی دو نوع توت فرنگی وحشی آمریکایی یعنی فراگار یا ویرجینیا و فراگاریا شیلونسیس را دارند. در ایران متاسفانه هیچگونه مطالعهای بر روی انواع توت فرنگی وحشی موجود انجام نشده وسابقهای نیز در جهت اصلاح ارقام جدید توت فرنگی وجود ندارد. به نظر میرسد که اولین رقم اصلاح شده در زمان صدارت اتابک اعظم از فرانسه به ایران وارد شد و به همین دلیل یکی از ارقام بسیار قدیمی ایران به نام اتابکی خوانده میشود(کاشی و حکمتی ۱۳۷۰). طی ۳۰ سال ارقام متعددی توسط بخش خصوصی و دولتی مورد مطالعه قرار گرفتهاند و ارقام مناسب و پرمحصول در کنار ارقام قدیمیتر مانند اتابکی انتخاب گردیده است. با وجود این عدم هماهنگی علم فنآوری و تخصص به ویژه در امر پرورش توت فرنگی باعث شده است که میزان عملکرد و مرغوبیت محصول تولیدی همچنان در سطح پائینی باقی بماند. در قرن اخیر توسعه سردخانههای پیشرفته استفاده از پلاستیکهای مناسب جهت بستهبندی، تجاری شدن روش تکثیر ریزازدیادی و تولید توت فرنگیهای مقاوم به بیماریهای مختلف باعث تحولات گستردهای در پرورش و صنعت تولید توت فرنگی گردیده است(تهرانی فر، ۱۳۸۹).
۱-۳-۲ گیاهشناسی
توت فرنگی از تیره گل سرخیان و از جنس فراگاریا (fragaria ananasa) میباشد. گیاهی علفی است چون میتواند به وسیله ساقههای نابجا تقسیم شود گیاه حالت دائمی پیدا میکند. اهلیترین واریته توت فرنگی از تلاقی فراگاریا شیونسیس و فراگاریا ویرجینیا میباشد که فرا گاریا آناناسا نامیده میشود. زمان کاشت آن بسته به محل در پاییز یا بهار میباشد. به طور کلی واریتههای آن ممکن است بهاره یا همیشه بار (چهار فصل) باشند. در مناطق سردسیر معمولا گیاه در بهار کشت میگردد مگر این که ریشه در کاشت پائیزه قبل از سرد شدن هوا قادر به تثبیت و پایدار کردن خود باشد. توت فرنگی گیاهی چند ساله است که در سال دوم کشت شروع به باردهی میکند.واریتهها در ویژگی باردهی متفاوت هستند.بعضی از آنها همیشه بار(۴ فصل) و بعضی سالی یکبار میوه میدهند. این گیاه در شرایط آب و هوایی مختلف رشد میکند و محصول خوبی میدهد ولی برای حداکثر رشد و نمو و باردهی نیاز به حداقل ۷ ماه آب و هوای مساعد و بدون نوسان دارد.بنابراین میتوان آن را در اکثر مناطق ایران کشت کرد. البته یخبندانهای شدید و سرمای دیررس بهاره و همچنین شدت باد، دامنهی کشت این گیاه را محدود میکند. ضمنا آب و هوای گرم و مرطوب باعث آلودگی گیاه به بیماریهای قارچی شده و میوه عطر و طعم مطبوع خود را از دست میدهد. علاوه بر شرایط طبیعی مناسب، انتخاب واریته سازگار با منطقه مورد نظر اهمیت دارد. میزان عملکرد و کیفیت توت فرنگی بسته به نوع واریته تحت تاثیر شرایط محیط میباشد و علاوه بر این در سالهای مختلف متغیر است. از نظر نیاز سرمایی جزء گیاهان کم نیاز به سرما تقسیم بندی میشود به طوری که در ۲۰۰ تا ۴۰۰ ساعت دمای کمتر از ۷ درجه نیاز سرمایی و ناچیز آن منتفی میگردد. سطحی بودن ریشهها که معمولا تا عمق ۱۵ تا ۲۰ سانتی متری خاک توزیع میشوند گیاه را حساس به کم آبی میکند(sharma .R, 2002). توت فرنگی یک گیاه نهان دانه، دو لپه و جدا گلبرگ است و دارای یک ساقه مرکزی یا طوقه بوده که برگها، ریشهها، دانهها (استولون) و گل آذینها از آن شروع به آغازیدن میکنند، تکثیر آن از طریق استولون یا دانه صورت میگیرد(Darnell et al, ۲۰۰۳).
روشهای تکثیر توت فرنگی: به طور کلی توت فرنگی به دو روش جنسی و غیرجنسی تکثیر مییابد:
- جنسی (کاشت بذر): ازدیاد توت فرنگی به روش کاشت بذر، مخصوص واریتههایی است که به طور طبیعی تولید ساقههای رونده نمیکنند و همچنین واریتههایی که ساقه رونده کمی داشته باشند و بدین طریق نمیتوان آنها را از طریق از روش ازدیاد بذری استفاده کرد(Sharma.R, 2002).
- غیرجنسی: یکی از سادهترین روشهای ازدیاد توت فرنگی روش تقسیم بوته میباشد در این طریق بوتههایی را که خوب رشد کرده و قوی هستند پس از خارج کردن از زمین به چند بوته کوچکتر تقسیم میکنند که هر کدام دارای مقداری ریشه میباشند. و سپس آن را در محل اصلی نشاء میکنند. روش دیگر تکثیر غیرجنسی، ازدیاد به وسیله ساقههای رونده میباشد. این روش بیشتر از روشهای دیگر مرسوم است. در این روش پس از ظاهر شدن و ریشه دار شدن ساقههای رونده آنها را در خرداد ماه یا آخر تابستان از بوته مادری جدا کرده و در محلی سایه آفتاب نشاء میکنند و سپس در فصل پائیز بوتههای انتخابی را به زمین اصلی انتقال میدهند از این طریق هر بوته میتواند ۱۰۰ بوته جدید تولید کند ولی فقط ۲۰ الی ۴۰ بوته حاصل از نظر کیفی قابل استفاده میباشند(Sharma.R, 2002).
۱-۳-۳ ارقام
باغداران و گلخانه داران در ایران ارقام متفاوت وارداتی را کشت و کار میکنند. کف این ارقام تفاوتهای بسیار زیادی با هم دارند. انتخاب ارقام توت فرنگی تحت کنترل عوامل متعددی است که در این خصوص میتوان به درشتی میوه، سفتی یا نرمی بافت میوه، رنگ، طعم مناسب بودن جهت فرایند، سازگاری با شرایط محیطی، مقاومت نسبی در برابر امراض، موقعیت بازار و خواسته مصرف کننده اشاره کرد. همچنین ارقام مورد کاشت باید خصوصیات مورفولوژی و فیزیولوژیکی لازم از نظر رسیدن همزمان میوه و برداشت مکانیکی را داشته باشد. از واریتههای مهم که در آمریکا بیشترین سطح زیر کشت را دارند میتوان چندلر، سلوا، توتم ،بنتون و هودرا نام برد. در لهستان که بزرگترین تولید کننده توت فرنگی در اروپا و بزرگترین صادر کنندهی توت فرنگی منجمد در جهان میباشد. واریته سنگاسنگان عمدهترین واریته میباشد(Sharma.R, 2002).
۱-۳-۴ اهمیت اقتصادی و وضعیت تولید توت فرنگی در جهان و ایران
با توجه به آمار منتشر شده توسط فائو کل تولید توت فرنگی در دنیا ۷/۱ میلیون تن در سال ۱۹۹۶ به ۸/۳ میلیون تن در سال ۲۰۰۹ رسیده است. آمریکا بزرگترین تولید کننده توت فرنگی به دو شکل تازه خوری و فرآوری شده در دنیا میباشد. ۲۵ درصد از محصول آمریکا برای مصارف انجمادی استفاده میگردد. چین دومین کشور تولید کننده دنیا به شمار میرود که حدود ۷۰ درصد تولیدش به مصرف تازه خوری میرسد. چین در سالهای اخیر در زمینه تولید این محصول رشد خیره کننده داشته و امروزه یکی از مهمترین تولید کنندگان توت فرنگی دنیا است. کشور اسپانیا مقام سوم تولید جهان را به خود اختصاص داده و از لحاظ صادرات برای تازه خوری، مقام اول جهانی را دارا میباشد. در سال ۲۰۰۹ میزان صادرات اسپانیا به ۲۲۸۳۴۵ تن توت فرنگی تازه رسید و آمریکا با ۱۰۲۴۷ تن رتبه دوم صادرات این محصول را به دست آورد(FAO,2010).
طبق آمار سال ۱۳۹۰ سطح زیر کشت توت فرنگی در ایران ۳۸۰۰ هکتار و میزان کل تولید توت فرنگی ۴۷۰۰۰ تن با میانگین عملکرد ۱۰ تن در هکتار بوده است که بیشترین سطح زیر کشت ۲۸۰۰ هکتار و بیشترین تولید ۳۳۰۰۰ تن مربوط به استان کردستان میباشد. به عبارتی کردستان حدود ۷۵% سطح زیر کشت و ۸۰% تولید توت فرنگی کشور را در اختیار دارد. در حالی که هیچگونه صنایع تبدیلی و فرآوری توت فرنگی در این استان موجود نمیباشد. پس از آن تولید استان مازندران ۳/۸% و استان گلستان ۷/۶% میباشد و در سایر استانها تولید توت فرنگی ناچیز است. بنا به سالنامه آمار بازرگانی خارجی صادرات توت فرنگی (تازه) در سال ۱۳۷۷ به میزان ۸/۵۱ تن بوده(FAO,2010).
۱-۴ عوامل موثر بر دوام و کیفیت توت فرنگی در پس از برداشت
۱-۴-۱ عوامل موثر دوره پرورش
با توجه به تمام موارد مثبت در میوه توت فرنگی اعم از طعم، مزه و ارزش اقتصادی اما عمر پس از برداشت کوتاه این محصول همچنین فسادپذیری بالای توت فرنگی مواردی است که تولید کنندگان را مجبور به عرضه سریع محصول نموده است. دلیل فسادپذیری بالای میوهی توت فرنگی را رطوبت و مواد غذایی بالای آن میدانند. هر چند که فعالیت تنفس بالای این محصول در دوران پس از برداشت مهمترین عامل کاهش عمر انباری آن میباشد(De Souzaand et al,1999). به منظور افزایش عمر انباری این محصول تنها توجه به نکات پس از برداشت کافی نیست بلکه باید در ابتدا شرایط پیش از برداشت را مورد توجه قرار داد. در این خصوص عوامل متعددی را باید موردتوجه قرار داد که در این خصوص میتوان به موارد زیر اشاره کرد(Sharma.R, 2002).
۱-۴-۱-۱ نور
در ارقام بهاره، طول روز در گل انگیزی و تشکیل گل و نیز در تشکیل ساقه های رونده تاثیر دارد. هنگامی که در اواخر فصل رشد، طول روز به کمتر از ۱۴ ساعت می رسد و با خنک شدن هوا، گل انگیزی در ارقام بهاره آغاز می گردد. اما برای تشکیل گل در ارقام همیشه بار طول روز تاثیر ندارد و گل انگیزی در روزهای بلند و کوتاه انجام می گیرد. تشکیل ساقه های رونده در طول روز بلندتر از ۱۴ ساعت و در دمای بالا انجام می گیرد. بین تشکیل گل و ساقه های رونده رقابت وجود دارد. با افزایش طول روز تشکیل و رشد ساقه های رونده نیز بیشتر گردیده و در طول روز ۱۶ ساعت به حداکثر می رسد(جلیلی مرندی،۱۳۸۶).
۱-۴-۱-۲ دما
یکی از عوامل محدود کننده ی رشد بوته های توت فرنگی، دمای محیط می باشد. بوته های توت فرنگی دماهای بیش از حد بالا و یا سرماهای شدید را تحمل نمی کنند و مناسب ترین دما برای رشد و نمو بوته ها در حدود ۲۶-۲۰ در جه ی سانتی گراد می باشد (جلیلی مرندی،۱۳۸۶). البته برخی از ارقام توت فرنگی به طور استثنا سرمای شدید را تحمل می کنند. ارقام وحشی توت فرنگی و یا ارقام تجاری که برگ های سبز تیره دارند، گرمای شدید را تحمل می کنند. سرمای زمستان هنگامی به بوته ها آسیب می رساند که بعد از یک دوره یخبندان، هوا گرم می شود و به ویژه در این شرایط بوته های ضعیف از بین می روند(جلیلی مرندی،۱۳۸۶).
۱-۴-۱-۳ رطوبت نسبی
کنترل رطوبت نسبی در کشت میوه ی توت فرنگی از مواردی است که اهمیت شایانی در کیفیت پس از برداشت میوه دارد. مقدار رطوبت نسبی شاخص از دست دادن آب در میوهها میباشد. رطوبت نسبی به طور مستقیم در رسیدن میوهها موثر نمیباشد اما کاهش رطوبت نسبی موجب از دست دادن آب در میوهها گردیده ، نفوذپذیری پوست میوه در مقابل گازها کمتر شد و تنفس میوه کاهش مییابد. رطوبت نسبی بیش از حد باعث بهم خوردن ترشح و ترکیب مواد معطر میگردد(جلیلی مرندی، ۱۳۸۳). Yavngiae و همکاران کیفیت فیزیکی و ترکیبات آنتی اکسیدانی در میوه توت فرنگی رقم جواهر در رطوبت نسبی ۷۵،۸۵، ۹۵% در دمای ۵/۰ ، ۱۰ و ۲۰ درجه سانتی گراد به مدت ۴ روز مورد ارزیابی قرار گرفت. به طور کلی میوه توت فرنگی در دمای ۲۰ درجه سانتیگراد با رطوبت نسبی ۹۵% سریعتر فاسد میشود. کاهش وزن میوه در دماهای مختلف در دو روز ناچیز بود. اما در دمای ۱۰ درجه با رطوبت نسبی پایینتر افزایش یافت و در دمای ۲۰ درجه با رطوبت کمتر در سه روز کاهش وزن بیشتری گزارش شد.
۱-۴-۱-۴ آبیاری
بوته های توت فرنگی به میزان رطوبت خاک بسیار حساس بوده و باید آبیاری به طور منظم و با دقت فراوان انجام گیرد. روش های آبیاری در مزارع توت فرنگی به صورت نشتی، بارانی و یا قطره ای می باشد. به ویژه آبیاری منظم در فصول گرم و خشک بسیار الزامی بوده و باید بسترهای کشت مداوم مرطوب باشند. در سیستم پشته ای از آبیاری نشتی، توسط جوی های ایحاد شده در بین پشته ها استفاده می شود. اما در این روش تلفات آب، انتقال بیماری ها و افزایش رشد علف های هرز بیشتر می باشد و برای کنترل این مشکلات بهتر است از شیوه ی آبیاری قطره ای استفاده کرد. در سیستم کشت خطی نیز می توان از آبیاری قطره ای استفاده نمود اما در اوایل بهار به دلیل وجود سرماهای دیررس بهاره، آبیاری بارانی ترجیح داده می شود(جلیلی مرندی،۱۳۸۶).
۱-۴-۱-۵ تغذیه
از مهمترین عوامل در افزایش کیفیت و کمیت محصول تغذیه متعادل است(سرری، ۱۳۸۲). شروع عوارض فیزیولوژیکی و عمر مدت انبارداری تاثیرپذیر از نوع تغذیه گیاه میباشد(ملکوتی و طباطبایی، ۱۳۷۸). در بین عناصر مورد نیاز گیاه چهار عنصر اصلی نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کلسیم برای رشد و نمو مطلوب ضروری میباشد که تاثیر عمدهای به بافت محصولات گیاهی دارد. هر چند باید توجه داشت که در خصوص هر عنصر میزان بهینه مورد توجه است و مقادیر کمتر و بیشتر میتواند نتایج منفی داشته باشد مقادیر بیش بودن نیتروژن میتواند منجر به نرم شده میوه، تاخیر در رسیدن عملکرد پائین و افزایش سفیدک سطحی و کنه شود. مقادیر کلسیم نیز عامل مهمی در تعیین استحکام میوه است که در کیفیت و عمر انباری محصول نقشی را ایفا میکند(ملکوتی و طباطبایی، ۱۳۷۸).
۱-۴-۲ عوامل موثر دوره برداشت
۱-۴-۲-۱ مرحله برداشت
در کشورهای غربی با رعایت شرایط مطلوب رشد، در حدود ۴۰ تن محصول در هکتار برداشت می شود اما در کشور ما به طور متوسط میزان محصول توت فرنگی ۵ تن در هکتار می باشد. در مرحله ی برداشت باید میوه هایی که به عنوان تازه خوری مورد استفاده قرار می گیرن توسط انگشتان دست و با دقت چیده شوند تا آسیبی به آن ها نرسد. میوه هایی که برای تازه خوری مورد استفاده قرار می گیرند همراه با دم میوه و کاسبرگ ها برداشت می شوند اما برای فرایند کردن محصول باید میوه، فاقد کاسبرگ و دم میوه باشد. برای فرایند کردن میوه می توان از دستگاه های مکانیزه استفاده نمود. در برداشت مکانیکی عملکرد کلی به دلیل چیدن میوه های رسیده و نارس کاهش می یابد. بنابراین کشت ارقامی از توت فرنگی که میوه های آن همزمان می رسند، ترجیح داده می شود. در برداشت دستی از سینی هایی که حاوی شش ظرف کوچک می باشند استفاده می شود(جلیلی مرندی، ۱۳۸۶).
۱-۴-۲-۲ زمان برداشت
برای دستیابی به بهترین کیفیت برداشت باید در زمان مناسب صورت پذیرد. بهترین زمان برداشت صبح یا عصر میباشد و از برداشت میوه در ساعات گرم روز باید خودداری کرد. از برداشت میوههای بیش از حد رسیده باید اجتناب شود. تاخیر در برداشت ممکن است منجر به تولید میوههای بیش از حد رسیده یا بیمار گردیده و عمر پس از برداشت آنها کاهش یابد. برای بازارهای نزدیک برداشت باید در هنگامی که ۷۵ درصد میوهها قرمز رنگ شده باشد و برای بازارهای دور برداشت در زمانی صورت میپذیرد که حدود ۵۰% سطح میوه رنگ گرفته باشد(جلیلی مرندی، ۱۳۸۶).
۱-۴-۲-۳ بسته بندی و انتقال
میوه های رسیده همه روزه برداشت شده و در ظروف کوچک نظیر جعبه های چوبی و یا سبد ها قرار داده می شوند. محتویات هر ظرف ۳۰۰-۲۵۰ گرم در نظر گرفته می شود. میوه های چیده شده را بلافاصله به محل خنک انتقال داده و قبل از ارسال به بازار تحت شرایط خنک کردن مقدماتی توسط تونل هایی که جریان هوای سرد دارند، قرار می دهند. به دلیل حساس بودن میوه های توت فرنگی، باید جا به جایی محصول با دقت انجام گیرد و برای ارسال به بازار های دور از کامیون های یخچال دار استفاده شود. میوه های توت فرنکی را می توان در دمای صفر درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی ۹۵-۹۰ % به مدت ۱۰-۷ روز نگهداری نمود(جلیلی مرندی، ۱۳۸۶).
۱-۴-۳ عوامل موثر دوره پس از برداشت
پس از برداشت علیرغم قطع ارتباط میوه با گیاه مادر میوهها به تنفس و تعرق خود ادامه میدهند. لذا موادی که در اثر تنفس و تعرق از دست میرود به وسیلهی شیره گیاه جایگزین نمیشود. در این حالت میوه از آب و مواد اندوخته خود استفاده کرده و این امر سبب زوال و فساد میوه میگردد(راحمی، ۱۳۸۶). از جمله دیگر تیمارهای پس از برداشت میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
۱-۴-۳-۱ سایه دهی
پس از برداشت میوهها باید به زیر سایبان منتقل شده تا حرارت آنها کاسته شود. سایه دهی به افزایش عمر پس از برداشت میوهها کمک میکند(جلیلی مرندی، ۱۳۸۶).
۱-۴-۳-۲ درجهبندی
پس از درجهبندی و بستهبندی میبایست تمام میوهها آسیب دیده و بیمار را حذف نمود زیرا توتفرنگی میوهای است با فسادپذیری بالا و وجود حتی یک میوه آسیب دیده یا با پوسیدگی اندک در یک بسته سالم میتواند تمامی میوههای سالم را ظرف مدت کوتاهی آلوده وفاسد نماید به همین علت میبایست نظارت دقیقی بر درجهبندی و بسته بندی میوهها صورت پذیرد(جلیلی مرندی، ۱۳۸۶).
۱-۴-۳-۳ خنک سازی اولیه
خیلی از محصولات کشاورزی در زمان برداشت دمایی نزدیک به دمای هوا داشتهاند و دما آنها میتواند حدود ۴۰ درجه سانتیگراد و یا بیشتر باشد در این دما سرعت تنفس بسیار بالا بوده و عمر نگهداری کاهش مییابد. برداشت زود هنگام قبل از طلوع آفتاب میتواند راه مقابلهای با این مشکل باشد که البته در مزارع بزرگ عملی نبوده و در مناطق گرمسیری دما در همین موقع هم بالا میباشد. هر چقدر گرمای مزرعه سریعتر از محصول گرفته شود و دمای محصول سریعتر به دمای انبار کردن آن نزدیک شود عمر انبارداری فرآورده افزایش مییابد. میوهها پس از برداشت و بستهبندی به مدت دو ساعت در دمای ۳ درجه خنک شده و با حفظ همین دما روانه بازار میشوند(جلیلی مرندی، ۱۳۸۶).
۱-۵ سالسیلیک اسید
اسید سالسیلیک(۲- هیدروکسی بنزوئیک اسید) با فرمول HOC6H4COOH یک ترکیب فنلی ساده با خواص گوناگون است که به طور طبیعی توسط گیاهان مختلف تولید میشود و در تنظیم بسیاری از فرآیندهای رشد و نمو گیاه نقش ایفا میکند و به همین دلیل در طول ۲۰ سال گذشته مورد توجه محققین بوده است این ماده دارای حلقه آروماتیک به همراه گردههای هیدروکسیل و کربوکسیل در ساختمان خود میباشد که این گروهها مانند سایر ترکیبات فنلی تعیین کننده خواص آن هستند(Raskin1, 9922a). اسید سالسیلیک به صورت پودری بلوری شکل میباشد که در دمای ۱۵۷ تا ۱۵۹ درجه ذوب میشود و در دمای ۲۱۱ درجه میحوشد. حلالیت آن در آب محدود بوده اما در حلالهای آلی قطبی (استون، اتر، الکل ، آب جوش، بنزن و ترپنتن) با درصد بالایی قابل حل است. pH محلول اشباع آن در آب ۴/۲ است. از مشتقات آن استیل سالیسلیک اسید (آسپرین) میباشد که به صورت طبیعی در گیاه دیده نمیشود. ولی در محیط آبدار به آسانی به SA تبدیل میشود(Raskin, 1992 b). امروزه اسید سالیسیلیک به عنوان یک هورمون گیاهی شناخته میشود. زیرا کاربرد بیرونی آن محدوده وسیعی از فرآیندهای فیزیولوژیکی رشد گیاه نظیر فتوسنتز، تنفس، تبخیر و تعرق، کنترل جذب یونها توسط ریشه، جلوگیری از رسیدن میوهها جلوگیری از بیوسنتز و اکراتیلن در بافتهای گیاهی، جلوگیری از پیری برگها، باز و بسته شدن روزنهها فتوسنتز و عمل سایتوکنینها و آبسیزیک اسید، میزان اکسین و عمل آن در گیاه آغازیدن ریشه و تولید ریشههای جانبی در برخی گیاهان، تولید اندامهای رویشی، تنظیم زمین گرایی، جوانه زنی بذر، میزان محصول، گلیکولیز، فعال شدن ژنهای عامل ایجاد مقاومت به بیماریها و تنشهای متابولیتها و آنزیمها رشد و توسعه گیاهان، تراوائی غشاء و فتوسنتز(در کل فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی) اثر دارد(Raskin, 1992., bikorkmaz, 2005., Hayat, 2007). گاهی و همکاران اعلام کردند که کاربرد برگی اسید سالیسیلیک به میزان mgr/milt ۲ در گیاه کلزا میزان کلروفیل را افزایش میدهد دریافتند که اسید سالیسیلیک بر بیشتر فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاهان و غلظت پایین تاثیر دارد(Larco and et al,2007).
۱-۵-۱ اثر اسیدسالیسیلیک بر تولید اتیلن در گیاهان و محصولات برداشت شده