استقرار و احداث هر دو گروه، براساس تقاضای محلی صورت گرفته و تعداد و ترکیب آن ها تابعی از جمعیت تحت پوشش محله می باشد(یاری, ۲۰۱۱).
کارگاه ها و خدمات فنی و تعمیراتی حوزه شهری
در ترکیب کاربری ها در حوزه شهری
برخلاف حوزه سکونتی (محلات)، کاربری کارگاه ها و خدمات فنی- تعمیراتی، به صورت مستقل استقرار یافته و صرفاً واحدهای تولیدی کوچک و متوسط و کارگاه های فنی و تعمیراتی را در برگرفته که دارای عملکرد در سطح شهر و فراتر از شهر می باشند.
کاربری « کارگاه ها و خدمات فنی- تعمیراتی » در مقیاس حوزه شهری عبارتند از:
کارخانجات و کارگاه های بزرگ و متوسط
کارگاه های تولیدی و مصنوعات فلزی، چوبی، لبنی، منسوجات و …
خدمات فنی و تعمیراتی وسایل نقلیه سبکو سنگین، ماشین آلات، لوازم برقی خانگی و تاسیسات ساختمانی
مشخصات کالبدی کارگاه ها و خدمات فنی- تعمیراتی
یکی از شاخص های ممیزه کاربری های فنی و تعمیراتی- تولیدی رده شهری، مشخصات کالبدی این
گونه کاربری هاست که تفاوت اساسی با کاربری های نظیر در حوزه سکونتی دارند.
این گونه کاربری ها از نظر کالبدی دارای ابعاد واندازه بزرگ بوده و در بیشتر موارد دارای ساختمان ویژه می باشند. به طوری که عملاً امکان استقرار بسیاری از این کاربری ها در بافت های مسکونی منتفی است.
بخشی از کارگاه های تولیدی، که معمولاً در هسته های مرکزی شهر و یا در اطراف بازارهای قدیمی استقرار یافته اند. علیرغم کوچکی ابعاد کاربری، دارای تراکم زیاد می باشند. این ویژگی – یعنی تراکم بالای واحدهای کارگاهی تولیدی از قانونمندی های متفاوتی پیروی می کنند.
در رده فرا شهری و ملی، صنایع دارای ظاهر کالبدی ویژه و متفاوتی با خدمات فنی- تعمیراتی بوده، از این رو در این بخش به ویژگی ها و مشخصات خدمات فنی- تعمیراتی پرداخته می شود(فرنهاد, ۱۳۸۱).
دسته بندی متقاضیان و مقیاس عملکردی
در رده فرا شهری، خدمات فنی- تعمیراتی در حقیقت به عنوان خدمات دروازه ای یا خدمات گذرگاهی مطرح می باشند. بنابراین این گونه کاربری ها در مقیاس فرا شهری دارای متقاضیان متفاوتی می باشد:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
متقاضیان شهری
متقاضیان گذری
متقاضیان فرا شهری و منطقه شهری
متقاضیان شهری: بخشی از تقاضا برای خدمات فنی- تعمیراتی در این رده را متقاضیان شهری تشکیل می دهند. در واقع بخشی از کاربری های مذکور که به دلایل مزاحمت های محیطی و نیاز به ابعاد و اندازه بزرگ نتوانسته اند در شهر مکانیابی و مستقر شوند، به حومه شهر منتقل شده اند. لیکن بخشی از خدمات آن ها مورد نیاز شهروندان می باشد.
متقاضیان گذری: بخش قابل توجهی از خدمات فنی- تعمیراتی مربوط به وسایل نقلیه سبک و سنگین می باشد. لذا این گونه کاربری ها با استقرار در مبادی خروجی- ورودی شهر و در تقاطع های مهم حومه شهری به وسایل نقلیه عبوری (اعم از سبک و سنگین) خدمات ارائه می دهند.
متقاضیان فرا شهری و ملی: نیازهای فنی و تعمیراتی واحدهای صنعتی، ماشین آلات کشاورزی و نظایر آن باعث شکل گیری خدمات فنی- تعمیراتی در محدوده برون شهری می شود. با استقرار این گونه خدماتدر لبه حاشیه شهرها، امکان دسترسی متقاضیان ساکن شهر فراهم شده، ضمناً وسایل نقلیه عبوری نیز از این خدمات بهره گرفته و علاوه بر آن واحدهای صنعتی و ماشین آلات کشاورزی نیز که عمدتاً در بیرون شهرها فعالیت دارند، از این مراکز خدماتی بهره می گیرند(Pourbakht, 2011).
وجه ممیزه کاربری های مذکور به شمار می رود.
کارگاه ها و خدمات فنی- تعمیراتی در رده شهری بخشی از خدمات شهری است که علاوه بر ساکنان شهر، جمعیت حوزه نفوذ و حتی بخشی از کشور را نیز تحت پوشش قرار می دهند.
کاربری های فنی و تعمیراتی در رده محله ای معمولاً از شکل، ابعاد و مساحت کم و بیش یکسانی برخوردارند، در حالی که در مقیاس شهری این گونه کاربری ها دارای ظاهر کالبدی متفاوت و متنوعی می باشند.
به دلیل مقیاس عملکردی و شعاع پوشش کاربری های تولیدی فنی- تعمیراتی رده شهری، دسترسی سواره از الزامات این نوع کاربری ها به شمار می آید(رهنما, ۱۳۹۰).
مشخصات اجرایی کاربری کارگاهی و تعمیراتی در رده شهری
کاربری های تولیدی و خدماتی فنی- تعمیراتی در رده شهری دارای مشخصات مدیریتی و اجرایی زیر می باشند:
بخش غالب این گونه کاربری ها توسط بخش خصوصی احداث می شوند.
سرمایه گذاری برای احداث و بهره برداری از کاربری های مذکور نیازمند سرمایه بالنسبه سنگین ثابت (هزینه تملک بنا- خرید تجهیزات فنی- ماشین آلات و …) و در گردش (هزینه آب، برق، انرژی، دستمزد و …) می باشد.
سازمان کارو نحوه فعالیت در این رده به دلیل تنوع اشکال فعالیت، از کارگاه های کوچک نیمه سنتی تا واحدهای مدرن تولیدی و تعمیراتی، دارای تفاوت های بارزی می باشند. سازمان تولید، فن آوری خط تولید، نوع ماشین آلات و تجهیزات تعمیراتی و … عامل اصلی تنوع واحدهای تولیدی و فنی- تعمیراتی در مقیاس شهری می باشد(یاری, ۲۰۱۱).
صنایع و خدمات فنی فرا شهری و ملی
همان طور که در تشریح کاربری های تولیدی و خدمات فنی- تعمیراتی در رده های محله ای و شهری اشاره گردید، این گونه کاربری ها در رده محله ای درآمیخته و مختلط بوده، لیکن در رده شهری و به ویژه در، رده فرا شهری و ملی صنایع کلاً از خدمات فنی- تعمیراتی منفک شده است(همگروه, ۱۳۷۱).
ویژگی های مکان گزینی
مهم ترین وجه تمایز کاربری های فنی- تعمیراتی رده فرا شهری، بزرگی ابعاد و اندازه کالبدی این گونه کاربری ها، از سویی و آثار ترافیکی و آلودگی های محیطی، از سوی دیگر می باشد. در واقع علل مکان گزینی و استقرار کاربری های فنی- تعمیراتی رده فرا شهری در حاشیه شهرها عدم سازگاری فعالیت های مذکور با
می باشد. آسایش سکونتی از مهم ترین دلایل و ویژگی های مکان گزینی کاربری های فوق عبارتند:
مقیاس عملکردی و ضرورت دسترسی متقاضیان متنوع به این دسته از کاربری ها
مزاحمت های ناشی از نوع فعالیت با آسایش سکونتی و ترافیک شهری
نیاز به ابعاد و اندازه بزرگ کالبدی برای استقرار(همگروه, ۱۳۷۱)
ترکیب کاربری ها
نحوه فعالیت واحدهای خدماتی فنی- تعمیراتی به گونه ای است که نیاز به همجواری با فعالیت های
مختلفی دارد. به همین دلیل واحدهای فنی- تعمیراتی معمولاً با واحدهای زیر همجواری دارند.
واحدهای ریخته گری و تراشکاری
آهنگری، پرسکاری و شاسی کاری
نقاشی، نجاری و اتاق سازی(حلوانی, ۱۳۸۶)
توصیه های ویژه ساماندهی در شهرهای بزرگ
شهرهای بزرگدر تقسیمات اداری- سیاسی کشور عمدتاً مرکز استان هستند.
به دلایل مختلف این شهرها محل استقرار بیشترین واحدهای صنعتی و خدماتی (فنی) هستند.
به دلیل نرخ رشد جمعیتی بالا و توسعه سریع کالبدی و درآمیختگی شدید بافت های صنعتی با حوزه های سکونتی دارای بیشترین مشکلات می باشند.
استقرار واحدهای صنعتی و فنی- تعمیراتی به مراتب بیش از نیازهای محلی بوده که این ویژگی نشان دهنده مقیاس ملی فعالیت های صنعتی در این گروه شهرهاست.
هرگونه مداخله در زمینه ساماندهی، به دلیل مقیاس ملی صنایع و خدمات فنی، دارای آثار گسترده در زمینه های اشتغال، توسعه صنعتی، تولیدات و غیره می باشد.
به دلیل مقیاس ملی فعالیت های صنعتی و خدماتی فنی- تعمیراتی در شهرهای گروه یک و تبدیل آن ها
به قطب های صنعتی کشور، هرگونه مداخله در زمینه ساماندهی مستلزم برنامه ریزی در مقیاس ملی و
آمایش وهمکاری ارگان ها و سازمان های کشوری موثر در این زمینه می باشد.
بر این اساس و به دلیل تنوع فعالیت ها و درآمیختگی شدید صنعت شهر و ویژگی های منحصر به فرد هر شهر، ضرورت انجام مطالعات ویژه ساماندهی صنایع در چارچوب برنامه ملی توسعه صنعتی و توسعه پایدار وجود دارد.
برخی از شهرهای گروه یک دارای سابقه و قدمت ویژه شهر نشینی و محل استقرار صنایع سنتی و بافت های ارزشمند کالبدی بوده که لازم است ساماندهی آن با رویکردی اجتماعی، فرهنگی و تاریخی انجام پذیرد(مهدیزاده, ۱۳۷۹).
طرح ها و برنامه های ساماندهی
ویژگی ها و مشخصات